Adam Karasiński
KARASIŃSKI Adam Franciszek Jędrzej (22 XI lub 22 XII lub 24 XII 1808 Warszawa - 6 X 1861 Warszawa), aktor. Był synem Jakuba K. Pochodził z niezamożnej rodziny. Od 1822 przez sześć lat uczył się pod kier. B. Kudlicza w warsz. Szkole Dramatycznej. W listopadzie 1827 wystąpił parokrotnie w Radomiu w zespole I. Brelewskiego. 4 X 1828 debiutował w t. warsz. w roli Faraona ("Abufar") i został zaangażowany. Po otwarciu w 1829 T. Rozmaitości występował na tej scenie stale do 1860. Ok. 1851 wskutek choroby zaczął się zaniedbywać i został usunięty w cień przez konkurentów. Ostatni raz wystąpił 20 VI 1860 w roli Twardosza ("Dożywocie"). Ożeniony był z siostrą tancerza Franciszka Domagalskiego (ślub 26 VII 1833). Obdarzony dźwięcznym głosem i dobrymi warunkami zdobył sobie dzięki pracowitości i staranności pozycję użytecznego aktora. Początkowo grał role amantów, jak np. Alfred ("Mąż i żona"), właściwszym jego emploi okazały się role "intrygantów" i "czarnych charakterów"; po 1841 zaczął także grać "ojców" (po B. Kudliczu). Grał m.in. takie role jak: Ernest ("Złe wychowanie"), Germany ("Trzydzieści lat, czyli Życie szulera"), Ojciec ("Manuela d'Avilez"), Monti ("Umarli i żywi").
Bibl.: Estreicher: Historia sceny warsz. s. 35, 40, 43, 44; Pam. Sceny warsz. 1838 s. 64-66, 1839 s. 78, 81, 215, 1840 s. 44, 65, 75, 86, 87, 116, 157; Gaz. codz. 1860 nr 174; Gaz. pol. 1861 nr 240; Gaz. teatr. 1843 nr 64, 71; Gaz. warsz. 1861 nr 241, Afisze, MTWarszawa; Chomiński; Jasiński.
Ikon.: J. Głowacki (zakład lit. F. Schustra, Warszawa): K. jako Ernest (Złe wychowanie), lit., 1830, J.T.S. Jasiński: Prace dramatyczne, Warszawa 1838-39, t. 12 - BUW (Gabinet Rycin), MNWarszawa; E. Nicz: Portret, drzew., repr. Kłosy 1885 nr 1018.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973
