Maria Nynkowska
NYNKOWSKA Maria, z Michalskich (działała 1902-1918), aktorka. Była żoną Wacława Nynkowskiego (zob. t. 1). W 1902 ukończyła Klasę Dram. przy WTM i została zaangażowana do teatru pod dyr. F. Felińskiego w Sosnowcu. Według K. Olszewskiego "od pierwszych przedstawień podobała się sosnowieckiej publiczności. Była niezmiernie pracowita i poważnie traktująca każdą rolę, jednakże zdradzała brak umiejętności charakteryzacji". Debiutowała 17 XI 1903 w Warszawie w T. Ludowym jako Kamila ("Dom otwarty") i na tej scenie pozostała do stycznia 1904, grając m.in. Spinozę ("Uriel Akosta"); nast. wyjechała do Kalisza i do kwietnia t.r. występowała w T. Miejskim pod dyr. L. Kozłowskiego i Cz. Wiśniewskiego. Zapewne wówczas wyszła za należącego do tego samego zespołu W. Nynkowskiego i od maja 1904 zaczęła występować pod nazwiskiem męża w T. Letnim Rusałka (dyr. H. Halicki) w Lublinie, a w sez. 1904/05 (do marca) nadal w t. lub. pod dyr. F. Felińskiego w takich rolach, jak: tyt. w "Małce Szwarcenkopf" i "Leosi Puciatównie", Ella Rosen ("Rodzina Furiozów"), Anna ("Biedacy"), Łucja ("Roznosicielka chleba"), Berta ("Polowanie na zięciów"), Fela ("Ciepła wdówka" M. Bałuckiego). W sez. 1906-07 występowała w t. Colosseum we Lwowie, w lecie 1907 z zespołem Felińskiego w Ciechocinku. Od 1908 w Kaliszu, kolejno: w T. Miejskim pod dyr. J. Myszkowskiego (wiosna), T. Letnim u J. Binkowskiego (lipiec-październik), w zespole operetkowym J. Zakrzewskiego, potem W. Adlera i H. Lasockiego (sez. 1908/09), ponownie w T. Letnim u J. Binkowskiego (czerwiec-wrzesień 1909) i gościnnie, z zespołem kaliskim w Koninie. W 1911 była zaangażowana w t. lubelskim. W 1915 zamieszkała z mężem w Radomiu i odtąd występowała sporadycznie w organizowanych przez niego przedstawieniach, np. w kwietniu 1918 w sali T. Popularnego, w kilku przedstawieniach amat. na rzecz Kasy Pomocy Nauczycielskiej.
Bibl.: Kaszyński: Teatralia; Olszewski: Z kronik teatr.; T. pol. 1890-1918, zabór austr. i praski; Wilski: Szkolnictwo; Wosiek: Repertuar; Głos Radom. 1918 nr 66; Kur. Warsz. 1907 nr 139; Scena i Szt. 1911 nr 40; Afisze, IS PAN.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994
