Helena Popiel
POPIEL Helena Agata, zamężna Czerkiesow, Czerkasow (ur. 5 II 1844 Warszawa - działała do 1902), tancerka. Była córką - Jana P. i Magdaleny z domu Sauret, siostrą -> Romany P. i -> Józefy Leszczyńskiej. Uczyła się w warsz. szkole baletowej i 4 11852 jeszcze jako uczennica wystąpiła w t. warsz. w szkolnym przedstawieniu "Balu kostiumowego dzieci" tańcząc krakowiaka w pierwszej parze. Do zespołu baletu WTR została przyjęta od 1 I 1857 i odtąd była w ciągu wielu lat koryfejką. Była tancerką charakterystyczną; ważniejsze partie: Fanchette i Fifina ("Modniarki, czyli Karnawał paryski"), Eloe ("Robert i Bertrand, czyli Dwaj złodzieje"), Amelia ("Figle szatana"), Fryga ("Bogini Walhalli"). W styczniu 1866 wraz z ojcem i Matyldą Dylewską występowała w Petersburgu. Od ok. 1884 wykonywała też w baletach role mimiczne, takie jak np. Wójtowa Barbara ("Coppelia"), Katarzyna ("Warszawa przed stu laty i dzisiaj"), Oberżystka ("Pan Twardowski" A. Sonnenfelda). Od 14 I 1902 została zwolniona z baletu warszawskiego. Była żoną Rosjanina, porucznika huzarów Mikołaja Czerkiesowa (Czerkasowa).
Bibl.: Pudełek: Warsz. balet romantyczny (il.); Goślicki: Pamiętnik 1870, 1871; Kur. teatr. 1901 nr 323; Lista WTR 1873, 1886, 1890, 1897; Chomiński.
Ikon.: Fot. pryw. i w rolach - Bibl. Nar. (Zakład Grafiki), 15 PAN (tbl. Artystki baletu w Warszawie 1863), MTWarszawa.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973
