Hilary Dyliński
DYLIŃSKI Hilary Jan (1855 Galicja - 2 VII 1919 Warszawa), śpiewak, aktor. Debiutował w sez. 1874/75 w t. lwowskim. Śpiewał wtedy gł. w operach partie barytonowe, jak np. Jago ("Otello"). Od maja 1875 do marca 1876 występował w t. krak. śpiewając w operetkach takie partie jak: Jowisz ("Orfeusz w piekle"), Larivaudier ("Córka pani Angot"), a także grając niewielkie role w komediach, m.in. Fairfaxa ("Stryj Sam"). W lecie 1878 występował w warsz. t. ogr. Belle Vue, w sez. 1878/79 w t. lwow., w lecie 1879 w warsz. t. ogr. Eldorado. Od jesieni 1879 został zaangażowany do chóru WTR. 10 VII 1880 debiutował w solowej partii Rektora ("Linda z Chamounix"). Przyjęty na stałe do zespołu opery WTR, występował zarówno w operach jak i w operetkach, a w pierwszym okresie także w komediach.
Obdarzony dobrym, choć początkowo niedostatecznie przygotowanym barytonem, wyróżniał się spośród śpiewaków dużym obyciem ze sceną oraz siłą komiczną, szczególnie w partiach operetkowych. W operach śpiewał ponad 70 partii, przede wszystkim o charakterze komicznym. Największy sukces przyniósł mu Bartolo ("Cyrulik sewilski"). M. Battistini namawiał go do wyjazdu za granicę chcąc razem z nim występować w tej operze. Inne partie operowe: Walenty ("Faust"), Bartłomiej ("Verbum nobile"), Podczaszyc ("Hrabina"), Zbigniew ("Straszny dwór"), Dziemba ("Halka"). Dużą popularnością cieszył się w partiach operetkowych, takich jak: Kalchas ("Piękna Helena"), Gaspard ("Baron cygański"), Frankę ("Zemsta nietoperza"), Roger ("Pierścień rodzinny"). Od 1890 pełnił także funkcje pomocnika reżysera operetki, w 1898-1908 był pomocnikiem J. Chodakowskiego w reżyserii operowej. Potem znów wrócił do zespołu operetki i do końca życia występował w T. Nowości, czasem także w T. Wielkim, gdzie 4 XII 1904 obchodził jubileusz dwudziestopięciolecia pracy w programie składanym. W czerwcu 1903 występował gościnnie w t. krakowskim. W czasie I wojny świat. występował jeszcze, choć był na emeryturze.
Bibl.: Owerłło; Pepłowski: Teatr we Lwowie I; Sempoliński: Wielcy artyści (il.); EMTA 1890 nr 332, 364, 1893 nr 532 (il.); Kur. warsz. 1904 nr 337, 1919 nr 181; Tyg. ilustr. 1904 nr 43 (il.); Afisze, IS PAN; Chomiński; Krogulski.
Ikon.: Fot. pryw. i w rolach - MTWarszawa, zb. S. Dąbrowskiego.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973
