Stanisław Tarnawski
TARNAWSKI Stanisław (29 stycznia 1874 Lwów lub Potok w Małopolsce – po II wojnie świat. w Skolimowie k. Warszawy [właść. 8 października 1949, Kopaniec][1]), śpiewak, reżyser. Był synem Władysława i Eugenii Tarnawskich, mężem śpiewaczki Zofii Skibińskiej. Naukę śpiewu rozpoczął u P. Stróżeckiej we Lwowie. 25 grudnia 1895 debiutował w t. lwow. w partii Stolnika (Halka) i w styczniu 1896 został zaangażowany. Ze Lwowa wyjechał do Włoch, na studia wokalne. W sez. 1900/01 znowu występował w lwow. T. Miejskim, a w lecie 1901 z operą lwow. gościnnie w Krakowie. Następnie wyjechał za granicę i występował m.in. w Pradze (1902), Ostrawie, Hamburgu. W 1902 rozpoczął występy w T. Wielkim w Warszawie śpiewając 22 września 1902 partię Króla (Aida). Zaangażowany jeszcze w tym miesiącu, był w zespole opery WTR do 1908. 7 lipca 1903 śpiewał partię Skołuby (Straszny dwór) w Krakowie z zespołem operowym pod kier. L. Hellera. W październiku 1907 krótko występował w t. lwow., a na sez. 1908/09 wrócił do Lwowa i pozostał tu do 1916 wyjeżdżając w sez. letnich z zespołem opery na występy do Krakowa. W 1909 ożenił się we Lwowie ze śpiewaczką Z. Skibińską. Od 1916 występował w zespole Krak. Tow. Operowego, a w 1919–20 w zespole T. Powszechnego w Krakowie. 28 maja i 1 czerwca 1920 śpiewał gościnnie w T. Wielkim w Warszawie partie Osmina (Uprowadzenie z seraju) i Collina (Cyganeria). 1920–26 pracował jako śpiewak i reżyser w T. Wielkim w Poznaniu, reżyserując m.in. Starą baśń, Aidę, Cyrulika sewilskiego, Widma, Żydówkę, Zamarłe oczy, Legendę Bałtyku, Dalibora, Erosa i Psyche. W operze pozn. 5 lutego 1921 obchodził jubileusz dwudziestu pięciu lat pracy artyst. w operze Rigoletto. Od sez. 1926/27 przeniósł się do lwów. T. Wielkiego i działał tu do 1939 (w 1930 był z zespołem lwow. w Krakowie). Występował już w tym okresie rzadziej i w mniejszych partiach, wiele natomiast reżyserował, m.in. wystawił we Lwowie w nowych inscenizacjach: Halkę, Hrabinę, Aidę, Fausta, Giocondę, Barona cygańskiego. We Lwowie prowadził również działalność pedag.; był prof. kursu operowego w miejscowym Tow. Muzycznym. Krótko przed II wojną świat. zamieszkał w Schronisku Artystów Weteranów Scen Polskich w Skolimowie.
Wg P. Owerłły „posiadał głos ładny, o basowym brzmieniu, doskonale wyszkolony, miał przy tym talent aktorski”. Ważniejsze partie: Stolnik (Halka), Skołuba i Zbigniew (Straszny dwór), Bartłomiej (Verbum nobile), Miecznik i Wojewoda (Maria R. Statkowskiego), Starosta (Wanda), Leśnik (Handzia), Matteo (Fra Diavolo), Don Basilio (Cyrulik sewilski), Fernando (Trubadur), Król (Lohengrin), Hunding (Walkiria).
Bibliografia
Almanach, Lwów 1911 (il.); Owerłło; Pajączkowski: Teatr lwow.; A. Peretiatkowicz, M. Sobeski: Współczesna kultura polska, Poznań 1932; EMTA 1896 nr 2, 7; Afisze, Bibl. Jagiell.,IS PAN.
Ikonografia
Z. Szpingier: Portret, karyk., rys., repr. Salon Literacki 1923 z. 5; Fot. w rolach – MHKraków, MTWarszawa, Muzeum im. A. Mickiewicza Warszawa. Nagrania: Pieśń – MTWarszawa.
Źródło: Słownik biograficzny teatru polskiego 1765–1965, PWN Warszawa 1973
Zachowano konwencję bibliograficzną i skróty używane w źródłowej publikacji.
Przypisy
- ^ Informacja błędna. Po drugiej wojnie światowej Stanisław Tarnawski przyjechał wraz z synem, absolwentem Politechniki Lwowskiej, do Oświęcimia, gdzie pracował jako bibliotekarz. Następnie przeniósł się do Domu Aktora Weterana w Kopańcu pod Jelenią Górą, gdzie zmarł 8 października 1949. (red.)
