Władysław Polak
POLAK Władysław (7 XI 1892 Lwów - ok. 1952), aktor. Był mężem -> Marii Hermanowej. (Wiadomość o jego śmierci w aktach żony). W 1914 zdał maturę we Lwowie. Gry aktorskiej uczył się u E. Rygiera i M. Tarasiewicza. W 1915-18 występował w T. Polskim w Kijowie, 1918-21 w T. Polskim, nast. w T. Miejskim w Łodzi, w sez. 1921/22 w T. Powszechnym w Wilnie. W 1922-24 grał w T. Polskim w Katowicach, gdzie objął również funkcję sekretarza teatru; nast. był sekretarzem w Operze pozn., w 1926-29 w T. Miejskim w Bydgoszczy, a od 1930 znowu w T. Polskim w Katowicach. Potem pracował w T. Miejskich we Lwowie. W 1935-38 był ponownie administratorem t. bydgoskiego (w sez. 1937/38 kierował jednocześnie red. Studia Rozgłośni Pomorskiej PR). W sez. 1938/39 był w T. Polskim w Poznaniu. W 1939 został sekretarzem T. Polskiego w Katowicach i po wybuchu wojny z grupą aktorów tego teatru wyjechał do Lwowa, a nast. przeniósł do Krakowa. Okres okupacji niem. spędził w Częstochowie prowadząc z żoną kawiarnię aktorów "Sztuka". W sez. 1945/46 był sekretarzem T. Śląskiego w Katowicach, w 1949 pracował w Operze Śląskiej w Bytomiu. Grywał niewiele, gł. w pierwszych latach działalności, przede wszystkim zajmował się pracą organizacyjną w teatrach; "był idealnym administratorem, rutynowanym menagerem i kupcem" (Z. Koczanowicz). Jego role to m.in.: Kratz ("Alzacja"), Fox ("Ciotka Karola"), Wróbelkowski ("Dom otwarty"), Tili ("Ten, którego biją po twarzy").
Bibl.: Formanowicz; Koczanowicz s. 146; Marczak-Oborski; Teatr 1918-39; Sobański: Teatr Pol. na Śląsku; Wydrzyński s. 62; Krak. Prz. Teatr. 1920 nr 8; Afisze, IS PAN; Akta, ZASP.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994
