Emilia Dolińska
DOLIŃSKA Emilia, także Zawadzka, właśc. E. Knake-Zawadzka (ur. 16 X 1880 Płock -działała do 1907), aktorka. Była córką Stanisława Knake-Zawadzkiego (zob. t. 1) i Marii z Mańkowskich, siostrą Karola Karlińskiego (zob. t. 1) i Mariana Mariańskiego (zob. t. 1). Na scenie używała przede wszystkim pseud. Dolińska i nazwiska Zawadzka, a tylko niekiedy występowała jako Knake-Zawadzka. Występy rozpoczęła prawdopodobnie w sez. 1901/02 w T. Ludowym w Krakowie, w zespole pod dyr. ojca. Następnie w 1902 grała w zespole E. Majdrowicza, m.in. w Łodzi (czerwiec) i Płocku (sierpień). W tymże roku wystąpiła 25 IX w T. Ludowym w Warszawie w sztuce "Kasia", a od 26 X do 9 XI grała Amalię ("Zbójcy") i Gołdę ("Meir Ezofowicz") w krak. T. Ludowym. W październiku 1903 znowu występowała w zespole E. Majdrowicza w Radomiu. Od 3 XI 1903 i nast. w sez. 1903/04 grała w T. Ludowym we Lwowie pod dyr. T. Pilarskiego. We wrześniu 1904 występowała w zespole Cz. Wiśniewskiego pod kier. artyst. S. Knake-Zawadzkiego w Płocku, a w lipcu 1905 znowu grała w Płocku w zespole H. Czerwińskiego. W 1906 występowała w Kaliszu (marzec-kwiecień), a nast. z zespołem kaliskim pod kier. Knake-Zawadzkiego w Wilnie (lipiec wrzesień). Grała role amantek; niektóre z nich: Amelia ("Mazepa"), Zosia ("Belweder"), Henryka ("Dwie sieroty"), Maryla ("Adam i Maryla" Z. Sarneckiego), Mańka ("Popychadło"), Laja ("Żydzi" E. Czirikowa). Być może występowała też od października do grudnia 1907 w T. Miejskim w Kaliszu pod dyr. J. Zielińskiego i grała m.in. Barbarę ("Barbara Radziwiłłówna" A. Felińskiego); nie jest to wiadomość pewna, ponieważ wg M. Stokowej w zespole tym była wówczas K. Zawadzka, zaś wg S. Kaszyńskiego dwie aktorki: pierwsza - używająca nazwiska Kamilewicz-Zawadzka i druga - samego nazwiska Zawadzka, bez imienia.
Bibl.: Kaszyński: Teatralia s. 259, 577; Ordyńska s. 53; Stokowa (tu w indeksie błędne imię Elwira); Wosiek: Historia t. lud.; Echa Płoc. i Łomż. 1902 nr 66, 68, 1904 nr 80, 1905 nr 54; Gaz. Kiel. 1903 nr 80; Gon. Łódz 1902 nr 130; Kur. Litew. 1906 nr 136, 144, 146, 148 153, 170, 174, 183, 186, 198, 199; Mika; Wosiek: Teatry lud.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994
