Stanisława Dobrowolska
DOBROWOLSKA Stanisława, ze Szczepankiewiczów, pseud. na scenie dram. S. Dzirytówna, na scenie operowej - S. Doliwa (29 X 1869 Kalisz - 11 II 1952 Warszawa), aktorka, śpiewaczka. Była córką Bronisława Szczepankiewicza i Genowefy z Dąbkowskich. Uczyła się w warsz. konserwatorium; była uzdolnioną pianistką. W 1891 została zaangażowana do t. krak., a od jesieni 1892 występowała w t. lwowskim. W repertuarze dram. grała m.in. role: Justysi ("Dzienniczek Justysi"), Klary ("Koniec Sodomy"), Kamili ("Dom otwarty"), Anieli ("Śluby panieńskie"), Bianki ("Poskromienie złośnicy"). 2 VII 1893 w Warszawie wyszła za mąż za Adama D., dziennikarza i recenzenta "Kuriera Warszawskiego". W tym samym roku wyjechała na studia wokalne: najpierw do Rzymu, gdzie kształciła się pod kier. śpiewaczki Z. Falchi, a następnie do Drezna, do szkoły A. Paschalis-A.Souvestre. Występowała potem na scenach włoskich. Po powrocie do Warszawy weszła w skład opery WTR; śpiewała wtedy m.in. następujące partie sopranowe: Violetta ("Traviata"), Gilda ("Rigoletto"), Rozyna ("Cyrulik sewilski"), Micaela ("Carmen"), Łucja ("Łucja z Lammermooru"), Jadwiga ("Jadwiga"). W 1910 wycofała się ze sceny; zajmowała się odtąd pracą pedagogiczną. W czerwcu 1931 obchodziła jubileusz czterdziestolecia działalności artystycznej.
Bibl.: EMTA 1891 nr 406, 418, 1892 nr 453, 1894 nr 577, 1895 nr 8; Express wiecz. 1952 nr 38;.Kur. warsz. 1895 nr 181, 1907 nr 291, 1908 nr 3, 105, 1910 nr 314, 1914 nr 169, 1917 nr 167, 1919 nr 169, 1920 nr 171, 1924 nr 271, 1931 nr 157, 158; Scena i Sztuka 1907 nr 5 (il.); Tyg. ilustr. 1913 nr 28 (il.), 1914 nr 29 (il.); Afisze, IS PAN; Akt zgonu 610/52, USC Warszawa-Śródmieście.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973