Jerzy Koller
KOLLER Jerzy Włodzimierz (5 XI 1882 Mogilnica k. Trembowli - 27 III 1970 Skolimów k. Warszawy), kierownik literacki. Był synem Bolesława K. lekarza, i Joanny z Gottwaldów. Uczył się w gimn. w Tarnopolu. Po ukończeniu studiów humanistycznych odbytych na uniw. w Krakowie i Lwowie, pracował jako nauczyciel (1906-08). W 1911 uzyskał doktorat na podstawie pracy o twórczości J. Słowackiego. Pracował jako archiwista w Zakładzie Nar. im. Ossolińskich, nast. był sekretarzem red. "Kroniki Powszechnej" (1912-14); publikował jednocześnie w wielu czasopismach, m.in. w "Poradniku Teatrów i Chórów Włościańskich" (1911-13). W 1920-39 był kustoszem, a nast. wicedyr. Muzeum Wielkopolskiego w Poznaniu oraz recenzentem "Dziennika Poznańskiego", w którym prowadził stały dział rec. pt. "Wieczory teatralne". Od sierpnia 1944 był kier. lit. Polskiego T. Dramatycznego we Lwowie; tu wspólnie z A. Bardinim prowadził przy teatrze studio teatr., szkolące młodych aktorów. Po przeniesieniu się zespołu lwow. do Katowic w sierpniu 1945, był w sez. 1945/46 kier. lit. T. im. Wyspiańskiego. W 1946-64 (do 31 XII) pełnił tę funkcję w T. Polskim w Poznaniu. W 1946 rozpoczął współpracę z czasopismem "Teatr". Jubileusz pięćdziesięciolecia pracy teatr. i lit. obchodził 23 VI 1962. Efektem jego zainteresowań teatr. były książki: "Problemy teatru współczesnego a narodowy teatr polski" (1929) oraz "Dzieje Teatru Polskiego w Poznaniu 1918-1939" (w rękopisie), "Gawędy teatralne" (Poznań 1962). Ostatnie lata życia spędził w Schronisku Artystów Weteranów Scen Pol. w Skolimowie.
Bibl.: S. Lam: Współcześni pisarze polscy, Warszawa 1923; Łoza: Czy wiesz; SWPP seria 1; WSB; Kron. m.Poznania 1970 nr 4; Odra 1944 nr 6; Odrodzenie 1945 nr 4/5 (J. Brzoza), 29 (J. Frtihling); Rocz. Lit. 1970 (J. Chudek); Teatr 1970 nr 15.
Ikon.: W. Bartoszewicz: K. w gmpie siedmiu osób Komisji Egzaminacyjnej dla kandydatów na aktorów, rys., tusz. 1950, Szkicownik z lat 1947-1951 - Bibl. Raczyńskiego; K. portret, rys., tusz. 1959, repr. J. Koller: Gawędy teatralne, Poznań 1961 oraz portret, rys. - MTWarszawa.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994
