Osoby

WITT Leon Tomasz (6 IV 1934 Łabiszyn k. Szubina - 18 XII 1977 Koszalin), aktor. Był synem Stefana W., rzemieślnika, i Leokadii z Baczyńskich. W 1950 skończył technikum chemiczne, w 1953 Szkołę Instruktorów T. Ochotniczych; pracował jako instruktor teatr. w Pow. DK w Inowrocławiu. W 1955 rozpoczął studia reżyserskie w warsz. PWST, należał do zespołu T. Polskiego. Studia przerwał i od stycznia 1957 został aktorem T. Polskiego w Bydgoszczy. W 1959 przeniósł się do Torunia i w T. im. Horzycy grał w sez. 1959/60-1975/76. W czerwcu 1960 zdał eksternistyczny egzamin aktor­ski. Od 1960 był w Toruniu reżyserem i głównym wykonawcą przedstawień Sceny Poetyckiej, T. Ma­łych Form, a od 1964 T. Propozycji. Zrealizował ponad sześćdziesiąt programów, w większości po­etyckich. Jako instruktor i wykładowca współpra­cował z teatr. ruchem amatorskim. Na sez. 1976/77 zaangażował się do T. Bałtyckiego w Koszalinie, gdzie występował do końca życia. Już w Bydgoszczy zwrócił na siebie uwagę jako twórca postaci o skomplikowanej psychice, odno­sząc sukces np. w roli Barenda ("Nadzieja" H. Heijermansa). W Toruniu rozpoczął pracę aktorską udanymi rolami: Bird ("Bunt na USS "Caine", wy­różnienie na toruńskim Festiwalu T. Polski Pół­nocnej 1960), Bernard ("Dom bez klamek"), o którym pisał J. Niesiobędzki, że "posługując się jedynie mimiką i gestem stworzył przekonywającą sylwet­kę", "wystudiował każdy grymas twarzy, każdą pozę. Postać Bernarda, choć nie wypowiada ani jednego słowa - rysuje się na scenie dzięki Wit­towi w sposób sugestywny i plastyczny". Rozwijał swój warsztat i twórczo wykorzystywał doświad­czenia scen., tworząc role coraz ciekawsze i bo­gatsze. Do najlepszych zaliczane były: Prot ("Ku­glarze"), Kapelan Jan de Stogumber ("Święta Joan­na"), Płomień ("Rok 1944"), Crooks ("Myszy i ludzie"), Profesor ("Lekcja"), Tomasz ("Trzecia pierś"). Dwu­krotnie, w Toruniu i Koszalinie, grał jedną z naj­lepszych swoich ról - Tissafernesa ("Zapomnieć o Herostratesie", 1976). J. Ślipińska pisała: "Zasłu­guje na oddzielne studium. Stary człowiek, dobrot­liwy, marzący o spokoju, to tylko maska jaką Tomasz Witt nałożył granemu przez siebie satrapie. Spoza tej maski odsłania jedynie od czasu do czasu bezwzględność i przewrotność, jakie tę postać ce­chują w rzeczywistości".
Bibl: Almanach 1977/78; Dz. Wiecz. 1961 nr 295 (J. Nie­siobędzki); Gaz. Pom. 1973 nr 190; Głos Pom. 1976 nr 258 (J. Ślipińska); Pomorze 1964 nr 7; Akta (tu fot.), ZASP; Programy i wycinki prasowe, IS PAN (m.in. program "Trze­cia pierś" z T. im. Horzycy w Toruniu 1975; il.).
Ikon.: Fot. - IS PAN, ZASP.
Film.: 1957 - Kanał (f.); 1972 - Hipoteza (tv.).
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994