Teofil Ordoński
ORDOŃSKI Teofil, właśc. T. Łudczak (5 I 1892 Suchedniów k. Kielc - 24 V 1966 Grodzisk Mazowiecki), aktor, dyrektor i kierownik artyst. teatru. Był synem Jana i Teofili Łudczaków, pochodził z rodziny chłopskiej. Do szkoły średniej uczęszczał w Radomiu. W 1910 został usunięty z gimn., jak podawał, za posiadanie "socjalistycznej bibuły". W tym samym roku debiutował w objazdowym zespole J. Myszkowskiego. W 1910-15 przebywał w Rosji. Po powrocie do kraju w sez. 1915/16 grał w t. variete pn. Artystyczny w Warszawie oraz, wg własnej relacji, w zrzeszeniu aktorów w T. Polskim. W okresie tym zdał eksternistycznie maturę i podjął studia prawnicze na Uniw. Warsz., z których wkrótce zrezygnował. Od sez. 1916/17 występował w Łodzi (t. Miniatury, T. Popularny). Od 1918 grał w wielu miastach, m.in. Lublinie, Nałęczowie, Radomiu, Lwowie (1921), Przemyślu (1925), Poznaniu i Kaliszu (1926). Z własnym zespołem variete dawał przedstawienia (wrzesień-październik) w kaliskiej restauracji M. Wypiszczykowej. We wrześniu 1927 był kier. kabaretu Momus w Warszawie. W tym samym roku objął funkcję sekretarza generalnego Pol. Związku Artystów Widowiskowych (POLZA-WID) i sprawował ją do 1934. Od 1930 był także redaktorem wydawnictwa tego związku. Latem 1929 z zespołem warsz. t. Bagatela występował w Płocku. Od października do końca grudnia 1930 był kier. artyst. warsz. t. Mignon. W 1934-39, wg własnej relacji, uczestniczył w różnych imprezach objazdowych oraz prowadził administrację przedsiębiorstw widowiskowych. W okresie okupacji niem. pracował w restauracjach w Grodzisku Mazowieckim i w Warszawie. Po wojnie był aktorem T. Dramatycznych w Szczecinie (1948-52), T. Ludowego w Warszawie (1952-53), T. im. Mickiewicza w Częstochowie (1953-57), Warsz. T. Objazdowego PPIE (1957-60). Od 15 VIII 1961 do końca sez. 1964/65 należał do zespołu T. im. Osterwy w Gorzowie Wielkopolskim. W 1965 przeszedł na emeryturę. Grał m.in. Dzierzgowskiego ("Zygmunt August"), Puchalskiego ("Imieniny pana dyrektora"), Bezsiemio-nowa ("Mieszczanie"), Brosza ("Ostry dyżur"), Dziszewskiego ("Radcy pana radcy"), Bęczkowskiego ("Uciekła mi przepióreczka").
Bibl.: Almanach 1965/66; Kaszyński: Teatralia; Konarska-Pabiniak: Repertuar; Krasiński: Warsz. sceny (w indeksie błędnie Tadeusz Ordoński); Misiorny: Teatry Ziem Zachodnich; Biuletyn SPATiF-u 1966 nr 67/68; Gaz. Zielon. 1964 nr 287 (il.); Teatr 1966 nr 15; Afisze i programy, IS PAN; Akta (tu fot.), ZASP; Straus: Repertuar 1914-15, 1915-16.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994
