Osoby

NOWACKI Janusz (19 V 1889 lub 18 V 1883 Warsza­wa - 14 II 1956 Warszawa), aktor, reżyser, dyr. teatru. Był synem Władysława N. i Józefy z Podrzebskich. W 1909 ukończył Szkołę Aplikacyjną w Warszawie i za­angażował się do prowadzonego przez M. Przybyłko t. w Częstochowie, potem występował w zespole K. Hoff­mana. Na początku 1910 zorganizował własny zespół, z którym występował w Petersburgu i Dorpacie (sty­czeń-maj). Od maja do października należał do zespołu T. Małego w Warszawie, od listopada 1910 do września 1911 występował w T. "Ogniwo" w Kijowie, w sez. 1911/12 w T. Komedia w Płocku, a 1912-14 w T. im. Słowackiego w Krakowie. W czasie I wojny świat. (1914-17) służył w wojsku. Na jesieni 1918 występował w zespole B. Skąpskiego w Mińsku Litewskim i Bobrujsku, w 1918-19 w T. Polskim w Warszawie, 1919-21 w T. im. Słowackiego w Krakowie, w sez. 1921/22 w T. Polskim w Poznaniu, w 1922-23 w warsz. T. Rozmaitości, w sez. 1923/24 w T. im. Fredry w Warszawie; od 1924 w Poznaniu, początkowo (do 1932) w T. j Polskim, a w sez. 1933/34 był dyr. T. Nowego. W 1932 występował w Toruniu, w 1934 w Grudziądzu i w Gdań­sku, w sez. 1936/37 w Grodnie, a od 1937 do wybuchu III wojny świat. w T. Malickiej w Warszawie, także jako reżyser. Po wojnie początkowo pracował w zespołach amatorskich, w sez. 1947/48 w t. jeleniogórskim, 1948/ i 49 w T. Polskim w Warszawie, a od 1949 należał do ze­społu T. Domu Wojska Polskiego w Warszawie. Grał gl. amantów (lekkich, bohaterskich, lirycznych, salono­wych i charakterystycznych). Role: Tarudant ("Książę Niezłomny"), Leander ("Solenizant"), Machoń ("Asystent"), Szczęsny ("Horsztyński"), Fedycki ("Ich czworo"), Chlestakow ("Rewizor"), Gustaw ("Śluby panieńskie"), Dziennikarz ("Wesele"), Jagon ("Otello"), Gustaw-Konrad ("Dziady"), Pan Starszy ("Znak"), Wojciech ("Krzyk jarzębiny"), Dziad ("Wesele"). Występował w filmach polskich.
Bibl.: Album Teatru Dramatycznego, Warszawa 1959 s. 218-219 (il.); Banaszkiewicz, Witczak; Lorentowicz: T. Polski; Sikorski: Szkoła Aplikacyjna s. 10, 17, 41, 83; Krak. Prz. teatr. 1920 nr 7; Życie Warsz. 1956 nr 38; Afisze i programy, IS PAN.
Ikon.: Fot. pryw. i w rolach - IS PAN, MTWarszawa, SPATiF.
Film.: 1937 - Kościuszko pod Racławicami.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973