Stefan Lochman
LOCHMAN Stefan (1 lub 29 IX 1870 Filipopol, obecnie Płowdiw w Bułgarii - 30 VII 1950 Bydgoszcz), aktor. Był synem pol. emigranta Ewarysta L. i Amelii z Lewickich. Po powrocie do kraju studiował architekturę na politechnice we Lwowie, ale jej nie ukończył. W 1894 debiutował w Stanisławowie w zespole W. Antoniewskiego. W lecie 1900 występował z zespołem pozn. w Ciechocinku, w sez. 1900/01 w t. pozn., następnie w zespołach L. Morozowicza w Częstochowie (lato 1901), H. Morozowicza w Lublinie (sez 1901/02), L. Munchheimera w Dąbrowie Górniczej (sez. 1903/04), M. Gawalewicza w Łodzi (1904), H. Morozowicza w Kaliszu (1905), Cz. Janowskiego, m.in. w Kijowie (początek 1906). W 1906-11 występował w t. wil., w 1912-14 w t. pozn., w 1915-18 w T. Polskim w Kijowie. Po powrocie do kraju występował w sez. 1918/19 w T. Polskim w Warszawie, w 1919-22 w T. Polskim w Poznaniu, w 1922-26 w T. Miejskim we Lwowie, gdzie 13 IV 1925 obchodził jubileusz trzydziestolecia pracy grając rolę Arcybiskupa z Reims ("Święta Joanna"). W sez. 1926/27 należał do zespołu T. Reduta w Wilnie, a w 1927-39 występował w T. Miejskim w Bydgoszczy. Do zespołu tego t. powrócił po II wojnie świat. i występował tam do końca życia. W 1947 obchodził jubileusz pięćdziesięciolecia pracy grając rolę Ciaputkiewicza ("Grube ryby"). Wg A. Grzymały-Siedleckiego "często wznosił się ponad mierność, a zawsze był bez zarzutu czy to w charakteryzacji, czy w chwyceniu należytej linii roli." Grał m.in. role Króla i Chmary ("Mazepa"), Dziada ("Wesele"), Dyndalskiego ("Zemsta"), Radosta ("Śluby panieńskie"), Gamrata ("Królewski jedynak"), Ciuciumkiewicza (Dom otwarty), Rotmistrza (Damy i huzary).
Bibl.: Grzymała-Siedlecki: Świat aktorski; Lorentowicz: T. Polski; Ilustr. Kur. pol. 1950 nr 213; Kur. warsz. 1925 nr 171; Kur. codz. 1950 nr 215; Afisze, IS PAN; Maciejewska: Teatr w Poznaniu; Mika.
Ikon.: Fot. pryw. - MTWarszawa.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973
