Tadeusz Leszczyc
LESZCZYC Tadeusz, właśc. T. Kopacz (9 IX 1885 - 17 III 1951 Kraków), aktor, reżyser, dyr. teatru. Był synem Jana Kopacza i Heleny z Jarmakowskich, mężem aktorki Gerdy Falkenried. W 1905-09 studiował w Wiedniu na politechnice, a także w szkole teatralnej. Prawdopodobnie w 1908 był autorem korespondencji z Paryża zamieszczanych w "Scenie i Sztuce" pod nazwiskiem Tadeusz Leszczyc. Możliwe też, że w 1912 pod nazwiskiem Kopacz brał udział w przedstawieniach amatorskich w Przemyślu. W 1912-14 pod pseud. Leszczyc występował w T. Ludowym w Krakowie, w 1915 w zespole D. Baranowskiego w Zakopanem, a następnie we Lwowie w sali Colosseum, w 1915-18 w T. Miejskim we Lwowie, w sez. 1918/19 w T. im. Słowackiego w Krakowie. W 1920-24 pracował w T. Miejskim w Łodzi jako aktor i reżyser; był tam także wykładowcą Szkoły Dramatycznej, a od kwietnia 1923 kierował (przy współpracy W. Wandurskiego) amatorskim zespołem Scena Robotnicza i wystawił z nim m.in. "Tkaczy", "W Dąbrowie Górniczej". W sez. 1924/25 zapewne on występował w T. im. Słowackiego w Krakowie, w 1925 w T. Komedia w Warszawie, w lecie 1926 w T. Niezależnym, od jesieni tego roku w t. Mignon, którym kierował w pierwszej połowie 1927, potem występował w objazdowym t. im. Piłsudskiego. W sez. 1927/28 pracował jako aktor i reżyser w T. Praskim w Warszawie. Ok. 1930 kierował prawdopodobnie własnym zespołem objazdowym. W 1933-36 zapewne występował w T. Miejskich we Lwowie, a od 1936 kierował t. w Płocku. W czasie II wojny świat. pracował tam jako urzędnik, a po wojnie był przez pewien czas kierownikiem wydziału kultury w Urzędzie Wojewódzkim w Pruszkowie. Wiadomości z 1924-25 i 1933-36 nie są pewne, mogą bowiem dotyczyć także Aleksandra L. Wg S. Dąbrowskiego "posiadał wyraźne uzdolnienia do ról charakterystycznych, łączył dyskrecję gry z swobodnym, naturalnym tonem". Ważniejsze role: Kościuszko ("Kościuszko pod Racławicami"), Boruta ("Zaczarowane koło"), Kleant ("Świętoszek"), Dziad ("Wesele"), Stanisław ("Bolesław Śmiały"), Ksiądz ("Klątwa"), Kalligion (Kleopatra). Największe zasługi położył jako reżyser. Jego inscenizacja II i IV części "Dziadów" (1923) była pierwszą wyraźniejszą próbą odejścia od układu Wyspiańskiego, "Mister Price, czyli Bzik tropikalny" (1926) - jednym z pierwszych przedstawień sztuk Witkacego, wystawienie "Legendy" (1927) - drugą inscenizacją tego dramatu w dwadzieścia dwa lata po premierze. Ponadto L. wystawił m.in. "Komedię omyłek" (1920), "Klątwę" i "Sędziów" (1922).
Bibl.: H. Karwacka: Witold Wandurski, Łódź 1968; T. Sivert: Mickiewicz na scenie, Warszawa 1957 s. 35-36; Teatr 1951 nr 4/5 (S. Dąbrowski); Afisze, IS PAN; List A. Leszczyca z 15 V 1963, IS PAN.
Ikon.: Fot. w rolach - MTWarszawa.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973
