Czesława Burkacka
BURKACKA Czesława, zamężna Kuligowska (20 VIII 1883 Warszawa - po 1967), tancerka. Była córką Stanisława i Marii B., żoną Filipa Kuligowskiego (zob. t. 1). Na scenie używała prawie wyłącznie nazwiska panieńskiego. Pochodziła z biednej, wielodzietnej rodziny. Przed 1900 uczyła się tańca w szkole baletowej, prowadzonej przez W. Adlera w Warszawie przy ul. Grzybowskiej. Z zespołem złożonym z uczniów tej szkoły (pod kier. Adlera) wyjechała na występy do Rosji, m.in. do Kijowa, Odessy i Kamienskoje. Po powrocie do kraju należała do zespołu J. Myszkowskiego; występowała pod jego dyr. m.in.: w 1904 w Lublinie, Kaliszu, Sosnowcu (od poł. września do poł. grudnia); w 1905 we Włocławku (maj) i podczas tournee na Białorusi, Wołyniu i Ukrainie, m.in. w Kijowie (listopad); w 1906-07 w Lublinie oraz w Rosji, m.in. w Kijowie (luty 1907) i innych miastach (do jesieni 1907); w sez. 1907/08 w Lublinie oraz w Kaliszu (kwiecień 1908). W 1908 występowała także w Ciechocinku w zespole F. Felińskiego (latem) oraz pod dyr. H. Czarneckiego w Łomży i Płocku. W sez. 1908/09 była w Kaliszu w zespole pn. Operetka Polska pod dyr. J. Zakrzewskiego, a nast. W. Adlera i H. Lasockiego. Według jej własnych wspomnień, wyjeżdżała również w tym czasie do Petersburga, gdzie przez pewien czas tańczyła w zespole S.N. Nowikowa. W 1909 (od maja do października) występowała w teatrze w Wilnie. Potem przeniosła się do Lwowa, gdzie 21 X 1909 wystąpiła po raz pierwszy tańcząc w scenie baletowej w "Traviacie". Odtąd aż do 1927 była solistką, a potem pierwszą tancerką zespołu baletu lwow. T. Miejskiego (nast. T. Miejskich). W swoim repertuarze miała zarówno partie klasyczne, jak i charakterystyczne; jej taniec wyróżniał się dobrą techniką. Tańczyła w operetkach, m.in. kankana ("Hrabia Luksemburg"), czardasza ("Miłość cygańska"), taniec gołąbków ("Noc w Wenecji"), duet apaszów ("Clo-clo"), duet ("Dama w purpurze"), taniec pn. La Florida ("Zemsta nietoperza"); w operach, m.in. walca w "Fauście", taniec pn. Ballabile egipskie w "Aidzie", tańce solowe w "Carmen", "Halce", "Hrabinie". W nielicznych baletach wystawianych na scenie lwow. wykonywała główne partie, takie jak: lalka Hiszpanka i lalka Wiwandierka ("Wieszczka lalek", 1916), Zośka ("Wesele w Ojcowie", 1916, 1919). Występowała niekiedy w małych rólkach w operetkach, np. jako Luiza ("Frasquita"), Tortojada Balbuenna ("Pajacyk"). Ze Lwowa wyjeżdżała na występy do innych miast, m.in. do Jarosławia, Tarnowa. W 1927 otrzymała emeryturę i wycofała się ze sceny. Prowadziła we Lwowie szkołę baletową. W 1937 przeniosła się do Warszawy. Od listopada 1946 zamieszkała w Schronisku Artystów Weteranów Scen Pol. w Skolimowie; przebywała tam jeszcze w 1967.
Bibl.: Kaszyński: Teatralia; Mamontowicz-Łojek: Terpsychora; Olszewski: Z kronik teatr.; Dz. Kij. 1907 nr 3; Echa Płoc. i Łomż. 1905 nr 41; Gaz. Lwow. 1909 nr 242; Gon. Wil. 1909 nr 109; Scena i Szt. 1907 nr 2, 1908 nr 4, 47; Ziemia Lub. 1908 nr 46; Afisze i programy, IS PAN, MTWarszawa; Wywiad z B., IS PAN.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994
