Maria Krzekotowska
KRZEKOTOWSKA Maria Teresa, zamężna Pinińska (22 X 1909 Warszawa - 9 VII 1980 Warszawa), tancerka, aktorka. Była córką Jana i Anny K. Kształciła się w Szkole Baletowej przy T. Wielkim w Warszawie; oceniając popis klasy Z. Spałkowskiej w 1924, H. Liński określił ją w "Walcach Chopina" jako "pełną ujmującego wdzięku i temperamentu", "wykazującą precyzję, lekkość i zwinność, prawdziwy nerw baletowy". Od 1928 lub wcześniej, występowała w balecie T. Wielkiego (m.in. w "Giselle"); w 1930 wymieniana była wśród najzdolniejszych uczennic; od 1933 (jak podawała, uzyskała wtedy dyplom) otrzymywała partie solowe, np. w baletach "Na kwaterze", "Chopiniana", w 1934 wyróżniła się w orszaku Aspazji ("Faust"). W maju 1936 tańczyła jeszcze w T. Wielkim Pasterkę w "Arkadii" ("Domek trzech dziewcząt"), a od sez. 1936/37 przeniosła się do T. Wielka Operetka (od 1937 pn. Wielka Rewia), gdzie tańczyła prawdopodobnie do 1938. W sez. 1938/39 była, jak podawała, w zespole baletowym T. Miejskiego w Bydgoszczy. Podczas okupacji niem. mieszkała w Warszawie, pracowała jako bufetowa na dworcu; wystąpiła w jednej rewii w t. Nowości, a nast., w maju 1941 była tancerką w lokalu "Bułgaria". W 1941-42 przebywała w Dębnikach k. Krakowa, potem wróciła do Warszawy i była bufetową i kasjerką w Dyrekcji Kolei na Pradze. W sez. 1944/45 należała do zespołu T. m. st. Warszawy; jako aktorka dram. używała nazwiska Pinińska. Debiutowała w listopadzie 1944 rolą Meli ("Moralność pani Dulskiej"); nast. grała jeszcze rolę tyt. w "Czerwonym Kapturku", Małgosię w "Jasiu i Małgosi" i Olę Frey w "Sekretarce pana prezesa". W sez. 1945/46 i 1946/47 występowała w T. Miejskim w Białymstoku, w sez. 1947/48 w T. im. Jaracza w Olsztynie. W 1947 zdawała eksternistyczny egzamin aktorski, uzyskując prawo współpracy. W sez. 1948/49 była aktorką t. Wróbelek Warszawski w Warszawie, w sez. 1949/50 T. im. Żeromskiego w Kielcach. Na pocz. 1951 grała w T. im. Jaracza w Olsztynie; w roli Hortensji w "Oberżystce", granej w Elblągu, wymienia ją pochlebnie K. Pisarski. W sez. 1956/57 występowała jeszcze w T. Dramatycznym w Warszawie, później ustąpiła ze sceny i pracowała jako kierowniczka sklepu. Grała m.in. Justysię ("Mąż i żona"), Żonę ("Ich czworo"), Maniewiczową ("Żabusia"), Warwarę ("Burza" A. Ostrowskiego), Esterkę ("Uczeń diabła").
Bibl.: Almanach 1979/80; Czachowska: Zapolska; Mamontowicz-Łojek: Szkolnictwo baletowe (tu cyt. z H. Lińskiego i il.); Mamontowicz-Łojek: Terpsychora; Misiorny: Teatry Ziem Zachodnich; Mrozińska: T. wśród ruin; Dz. Bałt. 1951 nr 48 (K. Pisarski); Kur. Warsz. 1936 nr 260; Muzyka
1931 nr 7-9 s. 95 (H. Liński); Życie Warsz. 1980 nr 163; Afisze, programy, IS PAN, MTWarszawa; Akta (tu fot.) ZASP; Spis ZASP 1949.
Ikon.: Fot. - Arch. Dok. Mech.
Nagrania: Rola - Red. Dok. Inf. PR (Pinińska).
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994
