Autorzy

Trwa wczytywanie

Janusz Głowacki

GŁOWACKI Janusz
(ur. 13 września 1938, Poznań, Polska, zm. 19 sierpnia 2017, Egipt)


Dramaturg, prozaik, felietonista, autor scenariuszy filmowych. Studiował historię na Uniwersytecie Warszawskim, następnie przeniósł się na Wydział Aktorski Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej. Wyrzucony za "zupełny brak zdolności i cynizm", wrócił na UW i ukończył Wydział Filologii Polskiej.
W czasie studiów pisał recenzje teatralne, zadebiutował w roku 1960 w "Almanachu Młodych". W 1964 roku rozpoczął współpracę z tygodnikiem "Kultura", gdzie zwrócił na siebie uwagę jako autor błyskotliwych opowiadań i felietonów. Publikacje te złożyły się na zbiory "Wirówka nonsensu" (1968) i " Nowy taniec la-ba-da i inne opowiadania" (1970). Felietony w "Kulturze" publikował do 1981 roku.
W grudniu 1981 roku, na kilka dni przed wprowadzeniem w Polsce stanu wojennego, wyjechał do Londynu na premierę swojej sztuki "Kopciuch" w Royal Court Theatre w reżyserii Danny Boyl. "The Guardian" i "London Times" uznały to przedstawienie za najlepszą produkcję roku.
Jak wielu innych polskich twórców po wprowadzeniu w Polsce stanu wojennego, zdecydował się pozostać za granicą. Osiadł w Stanach Zjednoczonych, od 1983 na stałe mieszka w Nowym Jorku.
W USA rozwijał swoją twórczość dramatopisarską. Utworem, który zwrócił uwagę amerykańskich środowisk teatralnych była sztuka "Polowanie na karaluchy" (wystawiona w 1986, przyniosła też Głowackiemu wiele nagród: National Endowment for the Arts, nagrodę Guggenheima, nagrodę Stowarzyszenia Amerykańskich Krytyków Teatralnych w USA, i Hollywood Drama-Logue Critics Award). Największym sukcesem dramaturgicznym Głowackiego stała się "Antygona w Nowym Jorku" (1992), dramat z dużym powodzeniem grany w USA i Europie. W Paryżu otrzymał nagrodę Le Baladin i nagrodę studentów Sorbonny dla najlepszej sztuki roku w Paryżu. Dramat został przetłumaczony na ponad 20 języków i uznany przez tygodnik "Time", podobnie jak "Polowanie na karaluchy", za jedną z dziesięciu najlepszych sztuk roku.
Jego dramaty grane są od Nowego Jorku, Los Angeles, Las Vegas, Toronto, Londynu, Marsylii, Sydney i Bonn po Pragę, Warszawę, Moskwę, Petersburg, Dagestan, Seul i Tajpej. W 1986 w Buenos Aires "Kopciuch" otrzymał najbardziej prestiżową nagrodę teatralną argentyńskiej krytyki "Premio Moliere."
Głowacki wydał kilka tomów opowiadań, między innymi "Polowanie na muchy", "Raport Piłata", "My sweet Raskolnikow", "Coraz trudniej kochać", "Rose Cafe". Dwa tomy felietonów "W nocy gorzej widać", "Powrót Hrabiego Monte Christo" i dwie powieści "Moc truchleje" (opowieść o wydarzeniach w Stoczni Gdańskiej w czasie sierpniowego strajku widziana oczami prymitywnego robotnika, nieświadomego konfidenta policji, który stracił umiejętność odróżniania dobra od zła) i wydany w 2001 roku "Ostatni cieć" (rozgrywająca się w zamku wielkiego amerykańskiego designera i napisana z ponurym humorem opowieść o postępującym zidioceniu i szaleństwie naszego świata). "Moc truchleje" zatrzymana przez cenzurę, ukazała się najpierw w wydawnictwie podziemnym a następnie w Francji, Anglii, Niemczech, Szwajcarii, Grecji, Turcji, i Stanach Zjednoczonych.
Janusz Głowacki był wykładowcą w Columbia University, Bennington College, i wizytującym dramaturgiem w New York Public Theater, Mark Tapper Forum w Los Angeles i Atlantic Center for the Arts na Florydzie. Szereg jego artykułów i esejów ukazało się w "New York Timesie".
Krótka sztuka Głowackiego, "Home section", wystawiona po raz pierwszy przez McCarter Theatre w Princeton, została wydrukowana w antologii "Najlepsze Amerykańskie sztuki '95-'96".
Na przełomie lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych zaczął pisać również scenariusze filmowe. W tym okresie powstaje film Andrzeja Wajdy "Polowanie na muchy" (1969) oparty na scenariuszu Głowackiego. Jednak największym sukcesem okazał się "Rejs" (1970) współautorstwa i w reżyserii Marka Piwowskiego, uważany za jedną z najlepszych polskich komedii. Piwowski wraz z Głowackim napisał też i wyreżyserował "Psychodramę, czyli bajkę o Księciu i Kopciuszku wystawioną w zakładzie dla nieletnich dziewcząt w D.", będącą adaptacją "Kopciucha".
Napisał też scenariusze filmów "Trzeba zabić tę miłość" (1972), "Choinka strachu" (1982), dialogi do filmu Mieczysława Waśkowskiego "Jej portret" (1974). W 1998 wspólnie z Łukaszem Zadrzyńskim skonstruował scenariusz do "Billboardu". Amerykańskie studia zakupiły prawa do sfilmowania "Polowania na karaluchy", "Antygony w Nowym Jorku" i napisanego wspólnie z Ewą Nagórską "No Smoking Section". A scenariusz "Hairdo" zdobył w 1999 roku główna nagrodę, Tony Cox Award, na festiwalu filmowym Nantucket w Stanach Zjednoczonych. W 2001 roku, razem z Emirem Kusturicą i Dusanem Kovacevicem napisał scenariusz filmu "Nos".
Wystąpił też w filmach w zadaniach aktorskich. Był mężczyzną przed klubem w "Polowaniu na muchy", jednym z uczestników sławnego rejsu z filmu Marka Piwowskiego i mężczyzną w barze we wczesnym filmie Agnieszki Holland, Pawła Kędzierskiego i Jerzego Domaradzkiego "Zdjęcia próbne".
W roku 1996 wydawnictwo BGW. wydało 1200 stronicową książkę zawierająca prawie wszystkie utwory Głowackiego "Ścieki, skrzeki, karaluchy. Utwory prawie wszystkie".
Jego twórczość była tłumaczona na wiele języków (na angielski, chiński, czeski, estoński, francuski, hiszpański, koreański, niemiecki, rosyjski, serbski, słowacki, węgierski). Jest członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich.
Jego dramaty: "Cudzołóstwo ukarane" (1972), "Konfrontacja" (1973), "Obciach" (1974), "Herbata z mlekiem" (1974), "Bądźcie spokojni, już ja to załatwię" (1974, napisany wspólnie z Michałem Komarem), "Dzień słodkiej śmierci" (1975), "Mecz" (1976), "Spacerek przed snem" (1979), "Kopciuch" (1979), "Ja się do polityki nie mieszam" (1979, napisany wspólnie z Markiem Piwowskim), "Zaraz zaśniesz" (1980), "Choinka strachu" (1981), "Fortynbras się upił" (1990), "Polowanie na karaluchy" (1990), "Antygona w Nowym Jorku" (1992), "Czwarta siostra" (1999).

Pracownia

X
Nie jesteś zalogowany. Zaloguj się.
Trwa wyszukiwanie

Kafelki

Nakieruj na kafelki, aby zobaczyć ich opis.

Pracownia dostępna tylko na komputerach stacjonarnych.

Zasugeruj zmianę

x

Używamy plików cookies do celów technicznych i analitycznych. Akceptuję Więcej informacji