Krytyka

Właściwa forma imienia i nazwiska: Bolesław Jan Frühling
Pseudonimy: (Bol.Fr.); fr.; (Fr); j.f; J.F.; J.Fr.; (j.f.); Jac.; Jacek; Jacek Fr.; Jack; jf, jfr; Ver; Verax

Ur. 1 kwietnia 1892 w Moskwie, zm. 11 października 1976 w Warszawie.

Publicysta, krytyk teatralny i literacki, tłumacz

Syn pochodzącego z Galicji chemika Józefa Frühlinga i Zofii z Kułakowskich. Do 1910 mieszkał z rodzicami w Iwanowie Wozniesiensku, potem we Lwowie. Już w czasach gimnazjalnych zdradzał zainteresowanie teatrem, był członkiem koła dramatycznego i zespołu teatru amatorskiego. W czasie studiów prawniczych na Uniwersytecie Lwowskim rozpoczął współpracę z miejscowymi czasopismami: „Wiekiem Nowym” i „Gazetą Wieczorną”. Na łamach tych pism ogłaszał felietony i w zastępstwie pisał recenzje teatralne.

Po wybuchu I wojny światowej został wcielony do armii austriackiej. Wzięty do niewoli, przebywał w obozie jenieckim w Samarze, gdzie stał się bywalcem prawie wszystkich premier miejscowego teatru dramatycznego. Upadek caratu zainspirował go do wystawienia dla „bieżeńców” i jeńców wojennych Kordiana Juliusza Słowackiego. Po wyjściu na wolność w 1916 współpracował najpierw z pismem „Soldatskaja Gazieta” i „Soldat Robiczij”, potem z wychodzącym w Moskwie polskim czasopismem komunistycznym „Trybuna”, w którym pełnił funkcję redaktora technicznego.

W 1918 powrócił do Polski i zamieszkał w Warszawie, gdzie początkowo pracował jako urzędnik w austriackiej firmie naftowej, a następnie jako redaktor techniczny w tygodniku KPRP „Nowiny Krajowe i Zagraniczne”. W tym czasie rozpoczął także twórczość przekładową z literatury niemieckiej i rosyjskiej. Zadebiutował tłumaczeniem powieści fantastycznej Noc Walpurgii Gustava Meyrinka (1918), po którym do 1939 przełożył wiele powieści i dramatów niemieckich, miedzy innymi sztukę Friedricha Wolfa Cyjankali wystawioną w Teatrze Miejskim w Łodzi (1930), Spór o sierżanta Griszę Arnolda Zweiga (Teatry Miejskie we Lwowie 1931), Na drodze Leonarda Franka (Teatr Ateneum 1933).

Pracę tłumacza łączył z dziennikarstwem; w latach 1922–1924 był sekretarzem dziennika „Echo Warszawy”, a od 1926 do 1938 sekretarzem redakcji i sprawozdawcą parlamentarnym „Kuriera Polskiego”. Wielokrotnie wyjeżdżał za granicę jako stypendysta Syndykatu Dziennikarzy.

Po wybuchu II wojny światowej najpierw wyjechał do Lwowa, gdzie po włączeniu miasta do ZSRR publikował artykuły i recenzje teatralne w „Czerwonym Sztandarze”, następnie po wkroczeniu Niemców powrócił do Warszawy. Po powstaniu warszawskim zamieszkał w Krakowie, a po wyzwoleniu miasta włączył się w organizowanie „Dziennika Krakowskiego” (przekształconego w „Dziennik Polski”). Przez półtora roku był zastępcą redaktora naczelnego pisma, ogłaszał na jego łamach artykuły i recenzje teatralne (przede wszystkim w dodatku „Od A do Z”). Od 1945 był członkiem PPR (od 1948 PZPR) i członkiem ZZLP (następnie ZLP). W latach 1945–1950 pełnił funkcję attaché prasowego w Poselstwie RP w Bernie. W ciągu tych lat oglądał wszystkie premiery Schauspielhaus w Zurychu, który uchodził w tym czasie za jeden z czołowych teatrów europejskich.

Po powrocie do kraju osiadł w Warszawie, gdzie kontynuował twórczość przekładową, tłumacząc m.in. dramaty Henrika Ibsena (Dom lalki, Dzika kaczka, Upiory), sztuki Fritza Hochwäldera, Petera M. Lampla, Hermana Bahra, Maxa Frischa, Carla Zuckmayera. Prowadził także aktywną działalność jako dziennikarz i krytyk teatralny. Od 1952 pracował w redakcji „Teatru”. Współpracował także z innymi czasopismami: „Nową Kulturą” (1952–1963), z „Przeglądem Kulturalnym” (1957–1958), „Dziennikiem Polskim” (1959–1970), w którym miał stałą rubrykę „Warszawskie listy teatralne”, z „Trybuną Ludu” (1958–1968); „Tygodnikiem Demokratycznym” (1958–1968), w którym prowadził stały dział „Teatr” (1960), z „Expressem Wieczornym” (1959–1961, 1968–1969), „Życiem Literackim” (1964–1973), „Kulturą” (1965–1969), „Światem” (1954–1955), „Żołnierzem Wolności”, „Polityką” (1958–1959), „Orką”, a także z czasopismem „Nowe Książki” (1958–1957; 1970–1973), na łamach którego umieszczał recenzje książek o teatrze.

W 1960 został członkiem polskiego PEN Clubu, w 1962 ożenił się z nauczycielką i pisarką Irena Trzcińską. W 1964 wydał jedyną swą autorską książkę – tomik wspomnień teatralnych sprzed lat zatytułowany W moim kalejdoskopie. W 1967 został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Działalność krytycznoteatralna

Teatr był największą pasją życiową Frühlinga. Rozwijał ją najpierw jako oczarowany magią teatru widz, zdobywający kompetencje recenzenckie pod okiem Adama Zagórskiego, lwowskiego krytyka i nauczyciela, potem także jako samodzielny recenzent teatralny, członek zespołów redakcyjnych czasopism, także jako tłumacz dramatów niemieckich i rosyjskich. W okresie przed I wojną światową pisał recenzje doraźnie i publikował (w zastępstwie) na łamach wychodzącej we Lwowie „Gazety Wieczornej”, a także w „Kurierze Lwowskim”, dzięki wstawiennictwu Zagórskiego. W dwudziestoleciu mimo absorbującej pracy redakcyjnej nie zaniechał działalności recenzenckiej, współpracując z „Bluszczem” (1923), „Echem Warszawskim” (1924–1925) i „Kurierem Polskim”. Opiniował w tych periodykach zarówno spektakle teatralne, jak i programy kabaretowe (Teatru Szkarłatna Maska i Qui Pro Quo). Z kolei w „Życiu Teatru” ogłaszał artykuły o teatrach zagranicznych, zwłaszcza niemieckich, w których repertuarze miał dobrą orientację.

Od 1929 zaangażował się we współtworzenie kolejnej edycji „Sceny Polskiej”, której zeszyty podpisywał za redakcję do 1932. Sposób redagowania przez niego pisma nadał „Scenie Polskiej” charakter popularnego magazynu, w którym jak w kalejdoskopie informacje o życiu teatralnym w Polsce i zagranicą dopełniały ciekawe ankiety i materiały z dziejów polskiego teatru. Frühling zabierał głos na łamach pisma najczęściej w sprawie organizacji i kształtu życia teatralnego w Polsce. W krótkich artykułach domagał się uzdrowienia repertuaru, zerwania z tzw. „galwanizowaniem trupa”, polegającym na wprowadzaniu na afisz słabych sztuk w doborowej obsadzie aktorskiej i bogatej oprawie scenicznej. Przekonywał o dużych zasobach utworów dramatycznych nadsyłanych do dyrekcjach teatrów; pozostawały one, jego zdaniem, niewyzyskane i niezauważane, choć mogłyby zainteresować współczesnego widza. Sam tłumaczył wiele dramatów, współpracując z reżyserami.

Nie pełnił w tym okresie funkcji stałego recenzenta, choć uczestniczył we wszystkich wydarzeniach teatralnych, o których rozprawiał z pasją, uprawiając z powodzeniem tzw. recenzję żywą, mówioną, wielce przez środowisko ludzi teatru i kolegów „po piórze” cenioną za sprawą sztuki gawędziarskiej, której był mistrzem. Żywe recenzje wygłaszał zwłaszcza w czasie przerw na premierach prasowych, a zdarzało się, że i w trakcie trwania spektaklu. Po premierze potrafił godzinami mówić o teatrze, jak wspominał Roman Szydłowski. W recenzjach pisanych lekki ton znikał na rzecz impresji, wrażenia, rzeczowego opisu gry aktorskiej, dekoracji, reżyserii. Na ogół recenzje te miały krótką formę i zawierały, prócz streszczenia dramatu, analizę i interpretację kreacji aktorskich oraz uwagi o dramaturgii i reżyserii, która w założeniu recenzenta miała służyć oddaniu przesłania dramatu. W ocenach brak wyraźnie sprecyzowanych kryteriów estetycznych. Zastępowały je: wrażenie, jakie spektakl wywołuje u recenzenta, także u widzów oraz spójność koncepcji całości, harmonijne połączenie w przedstawieniu wszystkich elementów sztuki teatru. Często, gdy krytycznie oceniał realizacje teatralne polskich twórców, porównywał je ze znanymi mu wystawieniami danej sztuki na deskach teatrów zagranicznych (zwłaszcza niemieckich i radzieckich). Tekst jednej recenzji na ogół zawierał omówienie kilku przedstawień, był rodzajem rozbudowanego przeglądu repertuarowego. To nadawało działalności recenzenckiej Frühlinga charakter sprawozdawczy i dziennikarski. Jedynie wybitnym i wyróżniającym się przedstawieniom, jak np. w okresie międzywojennym pokazom Reduty, czy spektaklom Teatru im. Bogusławskiego, poświęcał więcej uwagi, odczytując je w kontekście założeń ideowych tych placówek i ich twórców. Podziwiał walkę z gwiazdorstwem wydaną przez Redutę i doceniał próby stworzenia artystycznego teatru popularnego zainicjowane przedstawieniami Schillera w Teatrze na Hipotecznej.

Po wojnie Frühling kontynuował działalność krytycznoteatralną, zabierając głos niemal we wszystkich sprawach dotyczących organizacji życia teatralnego w Polsce. Uaktywnił się także jako stały recenzent nie tylko „Dziennika Polskiego”, ale również innych czasopism kulturalnych i dzienników. Domeną Frühlinga były gatunki dziennikarskie, takie jak: przegląd repertuaru, portret aktorski, wspomnienie, artykuł interwencyjny. W cyklach publikowanych na łamach „Teatru”, także „Przekroju” i „Życia Warszawy” kreślił wizerunki wielkich gwiazd głównie polskiej sceny: Karola Adwentowicza, Mieczysławy Ćwiklińskiej, Józefa Węgrzyna, Aleksandra Zelwerowicza, Antoniego Fertnera i innych, poświadczając tym samym głębokie przekonanie o tym, iż wielcy aktorzy są magnesem, przyciągającym widzów i to od ich interpretacji zależy w dużej mierze powodzenie nawet mało interesującej sztuki. Prowadząc po wojnie stałą działalność recenzencką, śledził nie tylko bieżący repertuar teatrów niemal całej Polski, przede wszystkim Warszawy, Wybrzeża, Krakowa, Poznania, Lublina i Łodzi, ale także występy gościnne teatrów i artystów zagranicznych. W licznych sprawozdaniach omawiał życie teatralne w wielu miastach Europy: w Berlinie, Brnie, Moskwie, Belgradzie, Oslo. Podkreślał wielokrotnie, że znajomość i orientacja w twórczości teatrów zagranicznych jest niezbędna krytykom teatralnym do właściwej i rzeczowej oceny osiągnięć polskich scen współczesnych.

W krótkich recenzjach prócz streszczenia dramatu i wskazania najciekawszych elementów spektaklu oceniał zasadność wyboru danej sztuki, kierując sie kryteriami: „aktualności” (związek poruszanych w dramacie tematów z życiem bieżącym) oraz potencjału widowiskowego (dobrze skrojone role, napięcie dramatyczne). Z dystansem odnosił sie do wszelkich eksperymentów teatralnych. Najwyżej w spektaklu cenił tekst i ubolewał wielokrotnie nad przerostem inscenizacji. Za wielkie osiągnięcie współczesnego teatru uznawał wyeliminowanie patosu i drażniącej emfazy, którymi epatowano widza w teatrze przedwojennym. Szczególnie przenikliwie oceniał tłumaczenia dramatów obcych na polskich scenach. Sam miał w tym zakresie duże doświadczenie, tłumacząc dramaty na zamówienia teatrów, radia lub składając dokonane przekłady w różnych instytucjach (w teatrach, w Agencji Autorskiej). Nierzadko formułował w recenzjach postulaty dotyczące polityki teatrów i zasad ich funkcjonowania. Interwencyjny charakter wielu tekstów prowokował polemiki w prasie. Niektóre dotyczyły wyborów repertuarowych teatrów, inne rozstrzygnięć interpretacyjnych reżyserów rozmaicie ocenianych przez innych krytyków.

W podejściu do teatru odznaczał się tradycjonalizmem. Uważał, że „teatr musi być przede wszystkim zrozumiały, komunikatywny, czytelny. Nie pomogą tu żadne powoływania sie na nowatorstwo, na konieczność torowania nieznanych dróg” (W moim kalejdoskopie, s. 63). Podobne postulaty zgłaszał pod adresem krytyki teatralnej, którą uznawał za rodzaj sztuki, wymagającej wysublimowanej spostrzegawczości, wrażliwości artystycznej, ale przede wszystkim tego, by była jasna, klarowna i zrozumiała, „bez pretensjonalnego bełkotu” („Teatr” 1972, nr 23). Tej formule starał się być wierny przez bez mała 70 lat swojej działalności krytycznoteatralnej i recenzenckiej.

Bibliografia podmiotowa

▪️ Bibliografia ogólna

„Gazeta Wieczorna” Lwów 1913; „Bluszcz” 1923; „Echo Warszawskie” 1924, 1925; „Kurier Polski” 1926; „Życie Teatru” 1923, 1924; „Scena Polska” 1929–1931; „Głos Poranny” (Łódź) 1931; „Głos Pracy” 1945; „Kurier Codzienny” 1946; „Teatr” 1947, 1952–1955, 1961–1962, 1965, 1969, 1972–1975; „Dziennik Polski” 1948–1970; „Odrodzenie” 1948; „Wieczór” 1948; „Trybuna Robotnicza” 1955; „Expresss Wieczorny” 1959–1961, 1968–1969; „Nowa Kultura” 1952–1963; „Kultura” 1964–1969, 1970–1971; „Kurier Lubelski” 1965; „Kultura Literacka” 1966; „Nowe Książki” 1958–1957, 1970–1972; „Przegląd Kulturalny” 1955, 1956, 1958; „Trybuna” 1962, 1963, 1964, 1967; „Trybuna Ludu” 1958–1968; „Tygodnik Demokratyczny” 1958–1968; „Świat” 1951–1955; „Polityka” 1958–1959; „Przekrój” 1945; „Odgłosy” 1964, 1970, 1971, 1972; „Odra” 1946, 1948; „Życie Literackie” 1964–1973; „Życie Warszawy” 1946, 1951, 1960, 1962, 1964, 1966, 1971–1972.

▪️ Bibliografia szczegółowa

Recenzje

Z teatrów [Hau, hau w T. Małym; Złodziej Bersteina w T. Komedia; Zdobycie twierdzy S. Guitry w T. Polskim; Kobieta i mężczyzna w Rozmaitościach], „Bluszcz” 1923, nr 24; • [Poskromienie złośnicy W. Szekspira; Eskapada w T. Polskim], „Bluszcz” 1923, nr 41; • Z teatrów [rec. Nowego Don Kichota A. Fredry w Teatrze Reduta], „Bluszcz” 1923, nr 42; • Z Teatrów [rec. Snu nocy letniej w T. Polskim, Zwycięzcy Z. Kleszczyńskiego w Teatrze Małym], „Bluszcz” 1923, nr 43; • [Sen nocy letniej W. Szekspira w T .Polskim], „Bluszcz” 1923, nr 42–43; • [Teatr], „Echo Warszawskie” 1924, nr 246, 265, 304; • Premiera w Qui Pro Quo, „Echo Warszawskie” 1925, nr 17; • Szkarłatna Maska, „Echo Warszawskie” 1925, nr 84, 107; • Premiera w Teatru im. Fredry: Karola Bakanyiego „Żółta rękawiczka”, „Echo Warszawskie” 1925, nr 88; • Szkarłatna Maska. Premiera programu czwartego, „Echo Warszawskie” 1925, nr 129; • „Nowi Panowie” komedia w 4 aktach Roberta de Fleurs’a i Franciszka de Croisseta, przekład Bolesława Garczyńskiego: premiera w Teatrze Polskim, „Echo Warszawskie” 1925, nr 141; • [Najszczęśliwszy z ludzi: komedia w 3 aktach S. Kiedrzyńskiego w T. Letnim], „Echo Warszawskie” 1925, nr 142; • [Dybuk: legenda dramatyczna w 3 aktach S. An-skiego, przekład A. Marka] „Echo Warszawskie” 1925, nr 148; • [Ile mi dasz? – premiera w Qui Pro Quo], „Echo Warszawskie” 1925, nr 161; • [Maskarada na poddaszu: sztuka w 3 aktach Ivo Vojnowića w T. Narodowym], „Echo Warszawskie” 1925, nr 175; • Wczorajsze premiery, „Echo Warszawskie” 1925, nr 176; • [Bez koszuli – recenzja premiery w Qui Pro Quo], „Echo Warszawskie” 1925, nr 188; • [Nauczycielka: komedia w 3 aktach Dario Nicodemiego w T. Małym], „Echo Warszawskie” 1925, nr 192; • [Codziennie o 5-ej: komedia w 3 aktach M. Hennequina i P. Vebera w T. Letnim], „Echo Warszawskie” 1925, nr 203; • Wczorajsze premiery [Fotel 47-my: komedia w 3 aktach L. Verneuila w T. Polskim], „Echo Warszawskie” 1925, nr 202; • [Niedojrzały owoc: komedia w 3 aktach R. Gignouxa i J. Théry’ego w T. Małym], „Echo Warszawskie” 1925, nr 163; • Kronika stołeczna [rec. Iwonki Juliusza Germana], „Echo Warszawskie” 1925, nr 303; • Na marginesie „Iwonki”, „Echo Warszawskie” 1925, nr 306; • Witkiewicz w T. Małym [rec. Wariata i zakonnicy], „Kurier Polski” 1926, nr 150; • Premiera w T. Letnim, „Kurier Polski” 1926, nr 152; • „Bzik tropikalny”: (premiera w T. Niezależnym), „Kurier Polski” 1926, nr 180; • Premiera w T. Polskim, „Kurier Polski” 1926, nr 88; • Premiera w „Perskim Oku”, „Kurier Polski” 1926, nr 191; • Premiera w Teatrze Bogusławskiego [Puchar wędrowny: komedia w 3 aktach Z. Nowakowskiego], „Kurier Polski” 1926, nr 192; • Bunt w domu poprawy [rec. Buntu w domu poprawczym P.M. Lampela w T. łódzkim], „Scena Polska” 1929, nr 9; • „Elżbieta” Brucknera: odwieczne problemy na scenie Teatru Polskiego w Warszawie, „Głos Poranny” (Łódź) 1931, nr 341; • Doktorze, czy Pan ma co jeść?* [rec. farsy Panie doktorze, czy pan ma co jeść K. Schonherra w teatrze łódzkim], „Scena Polska” 1931, nr 3; • „Hrabina” na scenie Teatru im. J. Słowackiego, „Dziennik Polski” 1945, nr 191; „Przekrój” 1945, nr 20; • Sąd zaoczny nad mężczyznami [Sprawa Moniki M. Morozowicz-Szczepkowskiej] „Naprzód” 1945, nr 22; • Trzy premiery, „Głos Pracy” 1945, nr 35; • Zupa, „Przekrój” 1945 nr 3 [w związku z rec. J. Zagórskiego z Fredry]; • Na marginesie „Antygony”, „Głos Pracy” 1945, nr 31; • Daum i daumizm, [o Pannie Maliczewskiej G. Zapolskiej], „Kurier Codzienny” 1945, nr 111; • „Skiz” Zapolskiej na scenie Teatru im. J. Słowackiego, „Naprzód” 1945, nr 21; • Triumf zmartwychwstałej „Przepióreczki”, „Dziennik Polski” 1945, nr 18; • Zamiast tragedii – bajka [uwagi o wystawieniu Cyda Corneilla], „Dziennik Polski” 1945, nr 59; • Skutki nieodpowiedniego kostiumu, „Dziennik Polski” 1945, nr 186; • Szopka polityczna [Szopka polityczna J. Brzechwy], „Dziennik Polski” 1945, nr 304; • Tragiczny powrót [Dzień jego powrotu Z. Nałkowskiej], „Dziennik Polski” 1945, nr 138; • Nieboszczyk pan Pik [Nieboszczyk pan Pik Ch. de Peyeret Chappuis], „Kurier Codzienny” 1945, nr 113; • Lekkomyślna siostra, „Dziennik Polski” 1945, nr 222; • Handlarze mistycyzmu. Na marginesie „Męża doskonałego”, „Głos Pracy” 1945, nr 7; • Dwa dramaty wojenne [Burmistrz Stylmondu Maeterlincka], „Kurier Codzienny” 1945, nr 127; • „Tarabumba” w Grotesce, „Dziennik Polski” 1945, nr 135; • Teatr Wojska Polskiego wystawia „Wesele”, „Dziennik Polski” 1945, nr 5; • Cztery polskie premiery w teatrach krakowskich (Kraków, w marcu), [Zamach T. Brezy S. Dygata, Jajko Kolumba, S. Flukowskiego, Jason A.M. Swinarski, Dwa teatry J. Szaniawskiego], „Kurier Codzienny” 1946, nr 73; • „Bartosz Głowacki” w Krakowie i we Lwowie, „Odrodzenie” 1946, nr 15; • Nie po drodze chłopu z panem, „Głos Ludowy” 1946, nr 89; • J. Bartosz Głowacki – bohater chłopski, „Głos Pracy” 1946, nr 12; • Arystokracja i plutokracja na cenzurowanym (Premiera „Majątku i imienia” w Państwowym Teatrze Polskim), „Życie Warszawy” 1946, nr 88; • Te korzenie nie sięgają daleko [Korzenie sięgają głęboko A. D’Usseau i J. Gowa w Miejskich Teatrach Dramatycznych], „Wieczór” 1948, nr 70; • [Dom pod Oświęcimiem T. Hołuja], „Dziennik Polski” 1948, nr 81; • [Nadmiar pieniądza G.B. Shawa w PTP], „Odrodzenie” 1948, nr 45; • Nieudana szaniawszczyzna francuska [Dom przy drodze J.J. Bernarda w Miejskich Teatrach Dramatycznych w Warsz.], „Wieczór” 1948, nr 71; • [Monserrat (Wielkie zmaganie) E. Roblesa, Państwowy Teatr Żydowski], „Życie Warszawy” 1951, nr 141; • [Trzeba było iskry L. Pasternaka w Państwowym Teatrze im. S. Jaracza Olsztyn-Elbląg], „Życie Warszawy” 1951, nr 112; • [Za tych co na morzu B. Lavreneva w Objazdowym Teatrze Dramatycznym Wojska Polskiego w Warsz.], „Życie Warszawy” 1951, nr 24; • [Opowieść o Szopenie H. Januszewskiej w Państwowym T. Nowej Warszawy], „Życie Warszawy” 1951, nr 122; • Trzy pomarańcze [ S. Michalkova w Warsz. Teatrze Lalek „Guliwer”], „Życie Warszawy” 1951, nr 48; • [Profesor Bujko J. Ba w Kijowskim Ukraińskim T. im. I. Franki], Szaniawski w sosie amerykańskim [nowe pomysły interpretacyjne i inscenizacyjne dotyczące sztuk J. Szaniawskiego], „Teatr” 1952, nr 8; • Państwowy Teatr im S Jaracza Olsztyn-Elbląg [Tarrn A. Ortega], „Nowa Kultura” 1952, nr 40; • Barwińska K.: „Proces” [Wrocławskie Państwowe Teatry Dramatyczne], „Nowa Kultura” 1952, nr 49; • Narzymski J.: „Epidemia” [T. Słowackiego w Krakowie], „Świat” 1953, nr 16; • Zegadłowicz E.: „Domek z kart” [Warszawski Państw. T. Współczesny], „Od A do Z” 1953, nr 23; • J.A. Kisielewski: „Karykatury” [Państwowy T. Narodowy w Warszawie], „Od A do Z” 1953, nr 28; • Fredro: „Śluby panieńskie” [Państwowy T. Narodowy w Warszawie], „Od A do Z” 1953, nr 29; • Auderska H. „Rzeczpospolita zapłaci”* [Państwowy T. Narodowy w Warszawie], „Od A do Z” 1953, nr 33; • J. Słowacki „Horsztyński”,[Warszawski Państwowy T. Polski] „Od A do Z” 1953, nr 43; • Zola E.: „Spadkobiercy pana Rabourdin” [Warszawski Państwowy T. Nowy], „Od A do Z” 1953, nr 44; • Brandstaetter R.: „Bonaparte i Sułkowski”, [Państw. T. im S. Jaracza w Łodzi]; Siedem śmiechów głównych [Warsz. T. Miniatury], „Od A do Z” 1953, nr 53; • J. Warmiński: „Chwasty” [Państwowy T. Ateneum w Warszawie], „Od A do Z” 1954, nr 83; • Czechow A. „Wujaszek Wania” [Warszawski Państwowy T. Kameralny], „Teatr” 1953, nr 6–7; • Pani Dulska na rozdrożu [Poznański Państwowy T.Komedia Muzyczna], „Teatr” 1953, nr 15; • Zapolska „Panna Maliczewska” [Państwowy T. Ateneum w Warszawie], „Teatr” 1953, nr 22; • Barwińska K.: „Proces” [Warsz. Państwowy T. Powszechny], „Dziennik Polski” 1953, nr 152; „Nowa Kultura” 1952, nr 49; • J. Lutowski: „Kret” [Państwowy Teatr Narodowy w Warszawie], „Od A do Z” 1954, nr 2; • M. Gorki: „Barbarzyńcy”, A. Kron: „Poszukiwacze”, J. Makarczyk: „Wielka gra”, [Państwowy Teatr Wybrzeże], „Od A do Z” 1954, nr 3; • K. Trenev: „Lubow Jarowaja”, [Państwowy T. Polski w Warszawie], „Od A do Z” 1954, nr 6; • V. Visnevskij: „Tragedia optymistyczna”, [Państwowy Teatr Wybrzeże], „Od A do Z” 1954, nr 8; • Z. Skowroński, J. Słotwiński: „Imieniny pana dyrektora” [Państwowy Teatr Powszechny w Warszawie], „Od A do Z” 1954, nr 12; • P. Merimeé: „Teatr Klary Gazul” [Państwowy Teatr Polski w Warszawie], „Od A do Z” 1954, nr 13; • Ibsen: „Dom Lalki” [Państwowy Teatr Wybrzeże], Od A do Z 1954 nr 14; • Molier: „Mizantrop” [Państwowy Teatr Ateneum w Warszawie], „Chory z urojenia” [Warszawski Państwowy Teatr Ludowy], „Od A do Z” 1954, nr 17; • N. Hikmet: „Legenda o miłości” [Państwowy Teatr Nowej Warszawy], „Od A do Z” 1954, nr 18; • L. Kruczkowski: „Juliusz Cezar” [Państwowy Teatr Ateneum w Warszawie], „Od A do Z” 1954, nr 19; • J. Jurandot: „Takie czasy” [Państwowy Teatr Dramatyczny w Częstochowie], „Od A do Z” 1954, nr 20; • B. Prus: „Emancypantki” [Państwowy Teatr Polski w Warszawie], „Od A do Z” 1954, nr 24; • Calderon de la Barca: „Alkad z Zalamei” [Teatr Domu Wojska Polskiego], „Od A do Z” 1954, nr 33; • Kasprowicz: „Świat sie kończy” [Państwowy Teatr Nowy w Łodzi], Beaumarchais: „Wesele Figara” [Państwowy Teatr Narodowy w Warszawie] „Od A do Z” 1954, nr 37; • L.Tołstoj: „Żywy trup” [Państwowy Teatr Polski w Poznaniu], „Od A do Z” 1954, nr 41; • W. Majakowski: „Łaźnia” [Państwowy Teatr Nowy w Łodzi], „Od A do Z” 1954, nr 49; • J. Broszkiewicz; G. Gottesman: „Bancroftowie” [Państwowy Teatr Śląski], A. Czechow: „Wiśniowy sad” [Państwowy Teatr Stary], „Świat” 1954, nr 49; • F. Schiller: „Wilhelm Tell” [T. Współczesny w Szczecinie, „Przegląd Kulturalny” 1955, nr 31; • E. Fillipo: „Neapol - miasto milionerów” [Państwowy T. Ateneum w Warszawie], „Trybuna Robotnicza” 1955, nr 264; • J. Galsworthy: „Pojedynek”[Państwowy Teatr Ateneum w Warszawie], „Od A do Z” 1955, nr 6; • A. de Vigny: „Chatterton” [Państwowy T. Ateneum w Warszawie], „Od A do Z” 1955, nr 11; • Repertuarowe manowce (Na marginesie premier Teatru Wybrzeże), „Ziemia i Morze” 1956, nr 28; • Turecki dramat optymistyczny [N. Hikmet: Pierwszy dzień święta w T. im J. Słowackiego w Krakowie], „Przegląd Kulturalny” 1956, nr 2; • Koncert [występy gościnne Burgtheater w Polsce, rec. sztuki H. Barhra: Koncert], „Przegląd Kulturalny” 1956, nr 12; • Ludzie emigracji w świetle reflektorów teatralnych [J. Gorczycka: Szpieg w T. im. S. Jaracza w Łodzi], „Przegląd Kulturalny” 1956, nr 17; • [B. Brecht: Dobry człowiek z Seczuanu w Warszawskim T. Domu Wojska Polskiego], Nowa sztuka Gruszczyńskiego [Klucz do przepaści w Warszawskim T. Kameralnym]„Od A do Z” 1956, nr 10; • Łódź i Gdańsk w stolicy [o występach gościnnych], „Od A do Z” 1956, nr 35; • Czy to jest w porządku [uwagi o retrospektywnych pokazach sztuki rewiowej i o Qui Pro Quo], „Przegląd Kulturalny” 1956, nr 43; • „Święta Joanna” bez tłumacza [sztuka B. Shawa w T. Polskim], „Przegląd Kulturalny” 1956, nr 48; • J. Wirski: „Winnica ojca Gaureau” [Państwowy Teatr im. S. Jaracza w Łodzi], „Świat” 1955, nr 7; • M. Bałucki: „Grube ryby” [Państwowy Teatr Wybrzeże], „Świat” 1955, nr 12; • T. Dreiser: „Tragedia amerykańska”* [Wrocławski Państwowy Teatr Dramatyczny], „Świat” 1955, nr 19; • N. Pogodin: „Człowiek z karabinem” [Państwowy Teatr narodowy w Warszawie], „Iskry” 1954, nr 46; • A. Strindberg: „Ojciec” [Kielce-Radom Państw. Teatr im. S. Żeromskiego], „Teatr” 1955, nr 20; • Brecht: „Kredowe koło” [Państwowy Teatr im. J. Słowackiego w Krakowie] „Świat” 1955, nr 20; • E. Mac Coll: „Podróżni” [Teatr Domu Wojska Polskiego], „Od A do Z” 1955, nr 11; • J. Turgieniew: „Miesiąc na wsi” [Państwowy Teatr Polski w Warszawie], „Od A do Z” 1955, nr 16; • J. Kuśmierek: „Niezapomniany rok 1944” [Teatr Domu Wojska Polskiego], „Horyzont” dod. do „Żołnierza Polskiego” 1955, nr 3; • L.H. Morstin: „Polacy nie gęsi” [Państwowy Teatr Polski w Warszawie], „Żołnierz Wolności” 1955, nr 164; • A. Mickiewicz; „Dziady. Adam” [Państwowy Teatr Polski w Warszawie], „Dziennik Polski” 1955, nr 289; • [Ciemności kryją ziemię w T. Nowym w Łodzi], „Orka” 1957; • [M. Tołstoj, Wojna i pokój w T. Powszechnym w Warszawie], „Orka” 1957, nr 23; • Krytyka repertuaru teatrów warszawskich, „Gazeta Krakowska” 1957, nr 226; 1958, nr 15; • [J. Broszkiewicz, Imiona władzy w T. Dramatycznym], „Gazeta Krakowska” 1958, nr 232; • [F. Dürrenmatt, Wizyta starszej pani, T. Nowy w Łodzi], „Trybuna Ludu” 1958, nr 36; • [M. Rej, Żywot Józefa, T. Nowy w Łodzi], „Tygodnik Demokratyczny” 1958, nr 42; • Żeromski, Garcia Lorca i Büchner na scenach warszawskich, „Tygodnik Demokratyczny” 1958, nr 43; • [J. Słowacki, Mazepa, T. Polski w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1958, nr 44; • [H. Kleist, Książę Homburg, T. Narodowy, B. Brecht, Opera za trzy grosze, T. Współczesny] „Tygodnik Demokratyczny” 1958, nr 45; • Gałczyński i Gorki na scenach warszawskich, „Tygodnik Demokratyczny” 1958, nr 46; • [U. Betti, Trąd w Pałacu Sprawiedliwości T. Kameralny w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1958, nr 50; • [R. Brandstaetter, Ludzie z martwej winnicy,], „Orka” 1958, nr 1; • [J.T. Dybowski, Umówiony dzień, T. Rozmaitości], „Orka” 1958, nr 9; • [F. Dürrenmatt, Wizyta starszej pani, T. Dramatyczny w Warszawie], „Orka” 1958, nr 12; • [L.H. Morstin, Obrona Ksantypy, T. Kameralny, M. Samozwaniec, Hotel Belle-Vue, T. Ludowy, A. Grzymała Siedlecki, Popas Króla Jegomości,, T. Rozmaitości, Sublokatorka, Teatr „Syrena” w Warszawie], „Polityka” 1958, nr 36; • [T. Ludowy w Warszawie: Conrad, Rittner, Żeromski], „Gazeta Krakowska” 1958, nr 2 59; • [M. Gorki, Malwa, T. Komedia w Warszawie], „Gazeta Krakowska” 1958, nr 274; • [F. Dostojewski, Zbrodnia i kara, T. im J. Słowackiego w Krakowie], „Polityka” 1959, nr 4; • [ C. Zuckmayer, Kapitan z Koepenick, T. Stary], „Polityka” 1959, nr 24; • [J. Broszkiewicz, Jonasz i błazen, T. Ludowy w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1959, nr 27; • [K. Krumłowski, Królowa przedmieścia, T. Komedia w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1959, nr 45; • [T. Łopalewski, Dominik czyli zdobycie Bastylii, S. Delaney, Smak miodu T. Wybrzeże], „Tygodnik Demokratyczny” 1959, nr 46; • [Kabaret Szpak, Przez różowy monokl], „Tygodnik Demokratyczny” 1959, nr 47; • [A. Czechow, Wujaszek Wania, T. Kameralny w Krakowie], „Trybuna Ludu” 1959, nr 99; • [B. Brecht, Czy człowiek może pomóc człowiekowi, T. Satyry w Poznaniu], „Trybuna Ludu” 1959, nr 313; • [M. Frisch, Biedermann i podpalacze, T. Kameralny w Krakowie], „Dziennik Polski” 1959, nr 274; • [J. Warmiński, Cezary Baryka, T. im. J. Osterwy w Lublinie], „Dziennik Polski” 1959, nr 285; • [Wyspiański, Akropolis, T. Nowy w Łodzi], „Express Wieczorny” 1959, nr 299; • [F. Dürrenmatt, Romulus Wielki, T. Dramatyczny w Warszawie], „Gazeta Krakowska” 1959, nr 71; • Kwietniowe premiery [repertuar teatrów warszawskich] „Gazeta Krakowska” 1959, nr 109; • Słowacki i Gozzi [w teatrach Warszawy], „Gazeta Krakowska” 1959, nr 124; • [J. Iwaszkiewicz, Wesela pana Balzaca, T. Kameralny, Nie jesteśmy aniołami, T. Ludowy; V. Hugo, Maria Tudor, T. Narodowy, Czechow, Mewa, T. Polski w Warszawie] „Dziennik Polski” 1959, nr 230; • [L. Kruczkowski, Pierwszy dzień wolności, T. Współczesny w Warszawie], „Dziennik Polski” 1959, nr 306; • „Tygodnik Demokratyczny” 1959, nr 51–52; • [A. Fredro, Wychowanka T. Polski w Warszawie; Szekspir, Hamlet, T. Powszechny], „Tygodnik Demokratyczny” 1959, nr 6; • [C.K. Norwid, Za kulisami, Miłość czysta u kąpieli morskich, T. Narodowy, T. Rittner, Głupi Jakub, T. Polski], „Tygodnik Demokratyczny” 1959, nr 13; „Tygodnik Demokratyczny” 1959, nr 17; • [J. Słowacki, Beatrix Cenci, T. Polski], „Tygodnik Demokratyczny” 1959, nr 19; • [T. Wilder, Pośredniczka matrymonialna, T. Współczesny w Warszawie]„Tygodnik Demokratyczny” 1959, nr 39; • [J. Minkiewicz, J. Marianowicz, Maestro, T. Syrena], „Tygodnik Demokratyczny” 1959, nr 45; • [T. Satyry Buffo, Żebyśmy tylko zdrowi byli, Czechow, Niedźwiedź, Gogol, Gracze, T. Narodowy], „Tygodnik Demokratyczny” 1959, nr 47; • [J. Słowacki, Lilla Weneda, T. Ateneum], „Expresss Wieczorny”, 1959, nr 240; • [J. Słowacki, Fantazy w T. Narodowym w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1960, nr 4; • [F. Schiller, Don Carlos w T. Polskim w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1960, nr 5; • [A. Miller, Widok z mostu w Teatrze Narodowym w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1960, nr 13; • [A. Jarecki, Ptaki (wg Arystofanesa) w T. Dramatycznym w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1960, nr 14; • Polski repertuar współczesny, „Tygodnik Demokratyczny” 1960, nr 15; • [J. Prut, Kniaź Mścisław Udały w T. Polskim w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1960, nr 19; • [B. Brecht, Kaukaskie koło w T. Powszechnym w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1960, nr 20; • [J.P. Sartre, Diabeł i Pan Bóg w T. Dramatycznym w Warszawie; W. Szekspir, Wieczór Trzech Króli w T. Narodowym w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1960, nr 24; • [J. Giraudoux, Improwizacja paryska. Przyczynek do podróży Cooka w T. Dramatycznym w Warszawie; T. Williams, Tatuowana róża w T. Narodowym], „Tygodnik Demokratyczny” 1960, nr 27; • [Z. Skowroński, Kuglarze w T. Komedia w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1960, nr 28; • [ M. Bałucki, Klub kawalerów w T. Rozmaitości w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1960, nr 30; • [A. Wydrzyński, Uczta szyderców, tragedia buffo z trucizną w kawie w T. Dramatycznym w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1960, nr 34; • [J. Głowacki, Wielki bluff w T. Ludowym w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1960, nr 37; • [S. Stampf, Nie ma nieznanych wysp w T. Powszechnym w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1960, nr 40; • [G. Zapolska, Ich czworo w T. Komedia w Warszawie; M. Gazzo, Kapelusz pełen deszczu w T. Rozmaitości w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1960, nr 41; • [W. Szekspir, Makbet w T. Dramatycznym w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1960, nr 47; • [G.B. Shaw, Wielki kram w T. Komedia w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1960, nr 49; • [R. Rolland, Gra miłości i śmierci w T. Polskim w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1960, nr 50; • [A. Miller, Śmierć komiwojażera w T. Nowym w Łodzi], „Expresss Wieczorny” 1960, nr 31; • [omówienie sztuk T. Śląskiego w Katowicach], „Expresss Wieczorny” 1960, nr 73; • [T. Różewicz, Kartoteka w T. Dramatycznym w Warszawie], „Dziennik Polski” 1960, nr 80; • [B. Brecht, *Życie Galileusza w T. im J. Słowackiego w Krakowie], „Expresss Wieczorny” 1960, nr 91; • [M. Konopnicka, Z przeszłości (Hypatia, Versalises, Galileusz), T. im. A. Węgierki w Białymstoku], „Expresss Wieczorny” 1960, nr 150; • [S. Wyspiański, Noc listopadowa w T. Polskim w Warszawie], „Dziennik Polski” 1960, nr 117; • [Ch. Peyret-Chappuis, Judyta w teatrze telewizji], „Dziennik Polski” 1960, nr 145; • [Szekspir, Ryszard III w T. Ateneum w Warszawie], „Expresss Wieczorny” 1960, nr 252; • [E. Orzeszkowa, Meir Ezofowicz (adapt. scen. I. Kamińska w T. Żydowskim], „Expresss Wieczorny” 1960, nr 300; • [K. Obidniak, Pokój pełen dymu w T. Powszechnym w Warszawie], [Wariackie papiery, Kabaret Wagabunda], „Dziennik Polski” 1960, nr 276; • [J. Genet, Pokojówki w T. Współczesnym w Warszawie], Trybuna Ludu 1960, nr12; „Trybuna Ludu” 1960, nr 86; • [L. Barzini, Pan z milionami w T. Powszechnym w Warszawie], „Trybuna Ludu” 1960, nr 234; • [Przegląd repertuaru teatrów krakowskich], „Trybuna Ludu” 1960, nr 297; • Krakowskie „Na dnie” [M. Gorki, T. Kameralny w Krakowie], „Teatr” 1961, nr 1; • [A. Miller, Śmierć komiwojażera w T. Ateneum; L. Tołstoj, Żywy trup w T. Narodowym; J. Tuwim, Płaszcz w T. Polskim w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1961, nr 1; • [B. Brecht, Strach i nędza III Rzeszy w T. im S. Jaracza w Łodzi], „Nowa Kultura” 1961, nr 5; • [I. Iredyński, Męczeństwo z przymiarką w T. Ateneum w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1961, nr 4; • [L. Tołstoj, Zmartwychwstanie adapt. scen. N.D. Wołkow w T. Powszechnym; F. Dürrenmatt, Anioł zstąpił do Babilonu w T. Dramatycznym w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1961, nr 10; • [F. Faleński, Na drabinie w T. Kameralnym; L. Schiller, Kram z piosenkami w T. Ateneum w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1961, nr 11; • [J. Szaniawski, Żeglarz w T. Rozmaitości], „Tygodnik Demokratyczny” 1961,nr 12;• [J. Zawieyski, Wysoka ściana w T. Kameralnym w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1961, nr 21; • [A. Strindberg, Eryk XIV w T. Polskim w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1961, nr 24; • [Sofokles, Król Edyp w T. Dramatycznym w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1961, nr 27; • [L. Kruczkowski, Niemcy w T. Narodowym w Warszawie, występy gościnne w Polsce Marcela Marceau], „Tygodnik Demokratyczny” 1961, nr 39; • [E. Ionesco, Nosorożec w T. Dramatycznym w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1961, nr 40; • [J.P. Sartre, Ladacznica z zasadami w T. Narodowym; J.W. Goethe, Ifigenia w Taurydzie w T. Współczesnym w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1961, nr 41; • [Z. Przybylski, Wicek i Wacek w T. Rozmaitości; K. Berwińska, Hrabina z importu w T. Syrena w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1961, nr 43; • [J. Anouilh, Eurydyka w T. Powszechnym w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1961, nr 44; • [J. Hartwig, A. Międzyrzecki, Jaś i Małgosia w T. Komedia w Warszawie; występy gościnne w Polsce Théâtre National Populaire], „Tygodnik Demokratyczny” 1961, nr 45; • [M. Gogol, Ożenek w T. Dramatycznym w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1961, nr 47; • [L. Pirandello, Tak jest, jak się państwu zdaje w T. Kameralnym; G.B. Shaw, Pigmalion w T. Polskim w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1961, nr 48; • [I. Erenburg, Burzliwe życie Lejzorka Rojtszwańca adapt. scen. J. Krasowskiego w T. Ludowym w Nowej Hucie], „Tygodnik Demokratyczny” 1961, nr 51/52; • [Album jednoaktówek w T. Nowym w Łodzi], „Expresss Wieczorny” 1961, nr 14; • [Lublin. T. im J. Osterwy, przegląd repertuaru], „Expresss Wieczorny” 1961, nr 51; • [S. Mrożek, Indyk w T. Starym], „Expresss Wieczorny” 1961, nr, 63; [J. Anouilh, Tomasz Beckett w T. Śląskim], „Expresss Wieczorny” 1961, nr 79; • [J.P. Sartre, Więźniowie z Altony w T. Ateneum], „Expresss Wieczorny” 1961, nr 243; • [E. O’Neill, Pożądanie w cieniu wiązów w T. Polskim w Warszawie], „Dziennik Polski” 1961, nr 41; • [L. Kruczkowski, Śmierć gubernatora w T. Polskim w Warszawie], „Dziennik Polski” 1961, nr 96; • [S. Mrożek, Indyk w T. Dramatycznym w Warszawie], „Dziennik Polski” 1961, nr 244; • [B. Brecht, Kariera Artura Ui, T. Współczesny w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1962, nr 5; • [B. Brecht, Matka Courage, T. Narodowy], „Tygodnik Demokratyczny” 1962, nr 9; • [Z. Bystrzycka, Czy to jest miłość?, T. Rozmaitości], „Tygodnik Demokratyczny” 1962, nr 10; • [N. Pogodin, Kremlowskie kuranty, T. Polski w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1962, nr 19; • [J. Szaniawski, Kowal, pieniądze i gwiazdy w T. im. J. Słowackiego w Krakowie], „Trybuna” 1962, nr 24; • [A. Fredro, Zemsta, T. Narodowy], „Tygodnik Demokratyczny” 1962, nr 39; • [repertuar teatrów warszawskich], „Dziennik Polski” 1962, nr 7, 54, 120, 218; • [J. Abramow, Remanent, T. Ateneum w Warszawie] „Sztandar Młodych” 1962, nr 78; • [A. Czechow, Płatonow, T. Dramatyczny w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1962, nr 37; • [J.W. Goethe, Egmont, T. Polski w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1962, nr 38; • [T. Karpowicz, Zielone rękawice, T. Kameralny w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1962, nr 40; • [T. Rittner, Wilki w nocy, T. Narodowy], „Tygodnik Demokratyczny” 1962, nr 41; • [J. Broszkiewicz, Skandal, T. Powszechny w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1962, nr 42; • [F. Dürrenmatt, Nocna rozmowa z człowiekiem, którym sie gardzi, H. Pinter, Samoobsługa, E. Albeé, Opowiadanie o ZOO, T. Współczesny w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1962, nr 43; • [K. Brandys, Inkarno, T. im. J. Osterwy w Lublinie], „Kurier Lubelski” 1962, nr 296; • [C.K. Norwid, Pierścień wielkiej damy, T. Kameralny w Warszawie], „Sztandar Młodych” 1962, nr 84; • [B. Jasieński, Słowo o Jakubie Szeli, T. Narodowy], „Dziennik Polski” 1962, nr 281; • [J. Szaniawski, Dwa teatry, T. Polski w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1963, nr 1; • [J. Szaniawski, Most, T. Narodowy], „Tygodnik Demokratyczny” 1963, nr 7; • [F. Dostojewski, Białe noce, występ na Teatrze Narodów T. Ateneum, A. Suchowo-Kobylin, Sprawa, T. Narodowy], „Tygodnik Demokratyczny” 1963, nr 8; • [W. Szekspir, Hamlet, T. Dramatyczny w Warszawie], Tygodnik Demokratyczny 1963, nr 9;[A. Czechow, Trzy siostry, T. Współczesny w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1963, nr 10; • [L. Kruczkowski, Przygoda z Vaterlandem, T. Narodowy], „Tygodnik Demokratyczny” 1963, nr 11; • [J. Racine, Brytanik, T. Narodowy], „Tygodnik Demokratyczny” 1963, nr 12; • [B. Drozdowski, Kondukt, T. Ateneum], „Tygodnik Demokratyczny” 1963, nr 15; • [W. Perzyński, Lekkomyślna siostra, T. Narodowy], „Tygodnik Demokratyczny” 1963, nr 21; • [L.H. Morstin, Kleopatra, T. Narodowy], „Tygodnik Demokratyczny” 1963, nr 23; • [D. Turner, Pod własnym dachem, T. Dramatyczny w Warszawie, J. Jurandot, Dziewiąty sprawiedliwy, T. Dramatyczny w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1963, nr 36; • [B. Shaw, Profesja pani Warren, T. Kameralny, A. Korzeniowski, Dla miłego grosza, T. Polski w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1963, nr 38; • [B. Brecht, Wizje Simony Machard, T. Dramatyczny, A. Czechow, Iwanow, T. Rozmaitości w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1963, nr 49; • [F. Dostojewski, Bracia Karamazow, T. Polski w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1963, nr 51; • [W. Orłowski, Jutro Berlin, T. im. S. Jaracza w Łodzi], „Trybuna Ludu” 1963, nr 260; • [I. Erenburg, Burzliwe życie, Teatr Ludowy w Nowej Hucie], „Trybuna Ludu” 1963, nr 258; • [E. Hemingway Piąta kolumna, T. im J. Osterwy w Lublinie], „Trybuna Ludu” 1963, nr 353; • [Z. Skowroński, Ludzie w mundurach, T. im. A. Mickiewicza w Częstochowie], „Tygodnik Demokratyczny” 1964, nr 42; • [S. Wyspiański, Wesele w T. Śląskim], „Kultura” 1964, nr 41; • [T. Breza, Urząd, T. im. J. Słowackiego w Krakowie], „Trybuna” 1964, nr 18; • „Życie Warszawy” 1964, nr 172; • [Ch.P. Snow, Afera, T. Kameralny w Krakowie], „Trybuna Ludu” 1964, nr 24; • [S. Winnelberg, Kataki czyli wróg, T. Powszechny w Łodzi], „Trybuna Ludu” 1964, nr 66; • [C.P. Puget, Szczęśliwe dni, Warszawska Szkoła Teatralna], „Trybuna Ludu” 1964, nr 91; • [S. Wyspiański, Wesele w T. im. J. Osterwy w Lublinie], „Kurier Lubelski” 1964, nr 283; • [K. Brandys, Sposób bycia, M. Domański, Ktoś nowy w T. Kameralnym w Krakowie; J. Giradoux], Wariatka z Chatillot, T. Stary], „Trybuna Ludu” 1964, nr 294; • [S.I. Witkiewicz, Matka, T. Kameralny w Krakowie], „Trybuna Ludu” 1964, nr 329; • [G. Hauptmann, Przed zachodem słońca, T. Kameralny, L. Schiller, Pastorałka, T. Współczesny w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1964, nr 3; • [G.B. Shaw, Androkles i lew, T. Współczesny w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1964, nr 4; • [M. Gorki, Letnicy w T. Dramatycznym w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1964, nr 8; • [A. Mickiewicz, Dziady, T. Polski w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1964, nr 9; • [W. Majakowski, Łaźnia, T. Klasyczny w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1964, nr 11; • [W. Szekspir, Król Ryszard II, T. Narodowy], „Tygodnik Demokratyczny” 1964, nr 12; • [Z. Krasiński, Nieboska komedia, T. Polski w Poznaniu], „Tygodnik Demokratyczny” 1964, nr 16; • [A. Cwojdziński, Hipnoza T. Współczesny w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1964, nr 32; • [S. Żeromski, Róża, T. Klasyczny w Warszawie], „Tygodnik Kulturalny” 1964, nr 38; • [D. Lebovic, Alleluja!, T. Narodowy], „Tygodnik Demokratyczny” 1964, nr 40; • [A. Jarecki, M.F. Rakowski, Stefan, T. Powszechny w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1964, nr 42; • [E. Švarc, Najzwyklejszy cud, T. Kameralny w Warszawie], Kultura 1964, nr 45 [S. Żeromski, Przedwiośnie* adapt. scen. J. Adamski, T. Powszechny w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1964, nr 46; • [M. Frisch, Don Juan czyli Miłość do geometrii, T. Dramatyczny; Vercors, Zoo czyli Zabójca poszukujący prawdy, T. Kameralny w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1964, nr 48; • [A. Czechow, Wiśniowy sad, T. Narodowy], „Tygodnik Demokratyczny” 1964, nr 52; • [L. Kruczkowski, Pierwszy dzień wolności, Lubuski Teatr im. L. Kruczkowskiego w Zielonej Górze], „Gazeta Zielonogórska” 1964, nr 306; • [S. Żeromski, Uciekła mi przepióreczka, T. Narodowy], „Tygodnik Demokratyczny” 1965, nr 2; • [J. Steinbeck, Myszy i ludzie, adapt. scen. Krassowski, T. Ludowy w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1965, nr 5; • [H. Wuolijoki, Kobiety z Niskavouori, T. im. S. Jaracza w Łodzi], „Kultura” 1965, nr 7; • [W. Szekspir, Miarka za miarkę, T. Polski w Warszawie, J. Putrament, Pasierbowie adapt. scen. K. Nastulanka, T. Rozmaitości], „Tygodnik Demokratyczny” 1965, nr 9; • [J. Broszkiewicz, Przychodzę opowiedzieć, T. Współczesny w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1965, nr 10; • [F. Zabłocki, Samochwał albo amant Wilkołak, T. Polski w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1965, nr 13; • [ M. Cervantes, Teatr cudów, T. Dramatyczny w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1965, nr 34; • [W. Szekspir, Sławna historia o Troilusie i Kresydzie, T. Polski w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1965, nr 42; • [J. Słowacki, Kordian, T. Narodowy], „Tygodnik Demokratyczny” 1965, nr 48; • [C. Malaparte, Kaputt, adap. scen. G. Galiński, T. im. S. Jaracza w Łodzi], „Tygodnik Demokratyczny” 1965, nr 50; • [A. Miller, Po upadku, T. Dramatyczny; T. Capote: Śniadanie u Tiffany’ego, T. Komedia w Warszawie ], „Kurier Lubelski” 1965, nr 54; • [O. Wilde, Brat marnotrawny adapt. W. Krzemiński, L.J. Kern pt.Mój brat niepoprawny; G. Zapolska, Żabusia, T. im. J. Słowackiego w Krakowie], „Trybuna Ludu” 1965, nr 231; • Repertuar Teatru Wagabunda: „Trzy akty przed północą”, „Trybuna Ludu” 1965, nr 253; • A.J. Lerner, „My fair lady” wg „Pigmaliona”, Teatr Komedia w Warszawie, „Trybuna Ludu” 1965, nr 261; • [M. Camoletti, Latająca dziewczyna, Teatr Buffo Syrena, „Trybuna Ludu” 1965, nr 262; • [L. Kruczkowski, Śmierć gubernatora, T. im. J. Osterwy w Lublinie], „Kurier Lubelski” 1965, nr 279; • T. Telewizji, T. Mann, „Oszukana”, „Radio i Telewizja” 1965, nr 52; • [T. Williams, Noc iguany, T. Kameralny w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1966, nr 5; • [Z. Krasiński, Irydion, T. Polski w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1966, nr 8; • [F. Dürrenmatt, Romulus Wielki, T. Dramatyczny w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1966, nr 11; • [H. Ibsen, Hedda Gabler, T. kameralny w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1966, nr 12; • „Wujaszek Wania” w Warszawie w Wyższej Szkole Teatralnej, „Trybuna Ludu” 1966, nr 13; • [Eurypides, Trojanki, T. Narodowy], „Tygodnik Demokratyczny” 1966, nr 14; • J. Iwaszkiewicz, „Kochankowie z Werony”, reż. A. Ziembiński, T. Polski w Szczecinie, „Kultura Literacka” 1966, nr 14; • [W. Szekspir, Koriolan, T. Powszechny w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1966, nr 15; • [R. Hochhuth, Namiestnik, T. Narodowy], „Tygodnik Demokratyczny” 1966, nr 18; • [H. Kipphardt, Przesłuchanie Juliusza R. Oppenheimera, T. Polski w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1966, nr 20; • [P. Beaumarchais, Wesele Figara, T. Powszechny w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1966, nr 36; • S. Wyspiański, „Wyzwolenie” w Teatrze Powszechnym, „Tygodnik Demokratyczny” 1966, nr 45; • [T. Różewicz, Wyszedł z domu, T. Narodowy], „Tygodnik Demokratyczny” 1966, nr 49; • [A. Fredro, Nowy Don Kichot, T. Narodowy], „Tygodnik Demokratyczny” 1966, nr 40; • [Molier, Szkoła żon, T. Dramatyczny w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1966, nr 41; • [J. Słowacki, Horsztyński, T. im. J. Osterwy w Lublinie], „Kurier Lubelski” 1966, nr 43; • [A. Miller, Incydent w Vichy, T. Ateneum], „Tygodnik Demokratyczny” 1966, nr 43; • [F. Dürrenmatt, Meteor, T. Dramatyczny w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1966, nr 51; • [J. Mac Carthy, Król włóczęgów, T. Komedia w Warszawie], „Trybuna Ludu” 1966, nr 252; • Teatr Polskiego radia: E. Żytomirski, „Chodniki psują się powoli”, „Radio i Telewizja” 1966, nr 8; • [A to ci wesele, program Kabaretu Jama Michalika w Krakowie], „Trybuna” 1967, nr 22; • [A. Fredro, Pan Jowialski, T. Polski w Warszawie], „Trybuna” 1967, nr 22; • [B. Prus, Lalka adap. scen. A. Hanuszkiewicza pt. Pan Wokulski, T. Powszechny w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1967, nr 6; • [A. Mac Leish, J.B (Hiob), T. Współczesny w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1967, nr 17; • [L. Kruczkowski, Niemcy, T. Ateneum], „Tygodnik Demokratyczny” 1967, nr 46; • [F. Dürrenmatt, Anabaptyści, T. Dramatyczny w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1967, nr 48; • [J. Słowacki, Fantazy, reż. A. Hanuszkiewicz, T. Powszechny w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1967, nr 49; • [G. Zapolska, Skiz. Prem. 1967], „Tygodnik Demokratyczny” 1968, nr 3; • [G. Büchner, Śmierć Dantona w T. Powszechnym w Warszawie], „Tygodnik Demokratyczny” 1968, nr 14;[A. Fredro, Damy i huzary w T. Powszechnym w Warszawie], „Kultura Literacka” 1968, nr 38; • [G. Zapolska, Żabusia w T. Komedia], „Kultura Literacka” 1969, nr 6; • [Szekspir, Poskromienie złośnicy w T. Ludowym w Warszawie], „Kultura Literacka” 1969, nr 11; • [A. Albee, Amerykański ideał* w T. Współczesnym w Warszawie], „Kultura Literacka” 1969, nr 20; • [J. Putrament, Wrzesień w T. Polskim w Bielsku-Białej], „Kultura Literacka” 1969, nr 42; • [J. Szaniawski, Kowal, pieniądze i gwiazdy w Warszawskim T. Ziemi Mazowieckiej], „Kultura Literacka” 1969, nr 50; • [Szekspir, Poskromienie złośnicy w T. Starym, E. Bryll, Rzecz listopadowa, S. Wyspiański, Wesele w T. im. J. Słowackiego w Krakowie], „Expresss Wieczorny” 1969, nr 91; • [A. Miller, Cena w T. Ateneum], „Expresss Wieczorny” 1969, nr 107; • [M.Z. Bordowicz, Non Stop w T. Polskim w Warszawie], „Expresss Wieczorny” 1969, nr 109; • [Szekspir, Ryszard III w T. Narodowym], „Expresss Wieczorny” 1969, nr 112; • Warszawski notatnik teatralny [omówienie repertuaru teatrów warszawskich], „Odgłosy” 1970, nr 10, 16, 19, 22;• Scribe redivivus! [E. Scribe, Szklanka wody w T. Rozmaitości], „Kultura” 1970, nr 4; • Wspomnienia lubelskich chwil [S. Grodzieńska, J. Jurandot, Ballada o tamtych dniach w T. Polskim w Warszawie], „Kultura” 1970, nr 6; • K. Brandys: „Sobie i państwu”. Teatr Satyryków, „Kultura” 1970, nr 26; • Ostrowski A.: „Niewinni winowajcy”. T. Polski Warszawa, „Kultura” 1970, nr 46; • [A. Albee, Wszystko o ogrodzie w T. Ateneum], „Kultura” 1970, nr 48; • A może jednak szelmostwa? [Molier, Łotrostwa Skapena w T. Ludowym w Warszawie], „Kultura” 1970, nr 18; „Kartoteka” w Bielsku, „Kultura” 1971, nr 51; • Młodopolskim reflektorem po kołtunerii [J.A. Kisielewski, W sieci, T. im. J. Słowackiego w Krakowie], „Kultura” 1971, nr 18; • [A. Fredro, Śluby panieńskie, T. im. W. Bogusławskiego w Kaliszu], „Odgłosy” 1972, nr 6; • Shaw, „Przed ślubem”, T. Komedia; A. Baranga: „Solo na perkusji” w STS, „Odgłosy” 1972, nr 9; • Perła wątpliwej wartości [M. Camoletti, Perła, T. Syrena], „Teatr” 1972, nr 16; • Radości i smutki ludzi znad biurek [E. Braginskij, E. Rjazanow, Romans biurowy, T. Komedia w Warszawie], „Teatr” 1973, nr 2; • Wycieczka do Grecji [Arystofanes, Żaby, T. Rozmaitości], „Teatr” 1973, nr 7; • Grałem kiedyś Jajecznicę [M. Gogol, Ożenek, T. Ziemi Mazowieckiej], „Teatr” 1973, nr 11; • [T. Peiper, Skoro go nie ma. Scena 61 w Warszawie], „Życie Literackie” 1974, nr 5; • N. Simon: „Więzień drugiej ulicy”. T. Nowy w Warszawie, „Kultura” 1974, nr 7; • Cz. Czapów: „Nieuczesanie”, adapt. scen. A. Jarecki, Teatr STS, „Dziennik Polski” 1074, nr 81; • Wyspiański: „Noc listopadowa”, Stary Teatr, Słowacki: „Lilla Weneda”. Teatr Słowackiego w Krakowie [występ w Warszawie w ramach „Panoramy XXX-lecia”], „Dziennik Polski” 1974, nr 289.

Artykuły

Teatry berlińskie, „Życie Teatru” 1923, nr 6; • Teatry lwowskie, „Życie Teatru” 1923, nr 16; • Z teatrów krakowskich, „Życie Teatru” 1924, nr 10; • Kriwoje Zierkało, „Echo Warszawskie” 1925, nr 55; • Teatralizacja życia: na marginesie odczytu M. Jewreinowa wygłoszonego na temat powyższy, „Echo Warszawskie” 1925, nr 76; • Dookoła dymisji pana Juliusza Osterwy, „Echo Warszawskie” 1925, nr 123; • Przyszły sezon w Teatrze Bogusławskiego, „Echo Warszawskie” 1925, nr 198; • Zamknięcie Teatru Bogusławskiego, „Echo Warszawskie” 1925, nr 133; • „Wina” aktorów w zamknięciu Teatru Bogusławskiego, „Echo Warszawskie” 1925, nr 141; • Reżyser czy aktor, „Scena Polska” 1929, nr 3; • O żywy kontakt aktora z zagranicą, „Scena Polska” 1929, nr 4; • Nieporozumienie [dot. Teatru Nowego w Warszawie], „Scena Polska” 1929, nr 7; • Konieczność zmiany polityki repertuarowej, „Scena Polska” 1929, nr 21; • Chaos [o repertuarze teatralnym], „Scena Polska” 1929, nr 22; • Na pochyłej drodze [o repertuarze teatralnym], „Scena Polska” 1930, nr 5; • Egzaminy kwalifikacyjne [prowadzone przez ZASP], „Scena Polska” 1930, nr 14; • Początek końca [o kryzysie teatralnym], „Scena Polska” 1930, nr 20; • Rewolucje repertuarowe na terenie teatrów prowincjonalnych, „Scena Polska” 1931, nr 7; • Polityka paradoksu [o repertuarze teatralnym], „Scena Polska” 1931, nr 14; • Jak to wygląda naprawdę? [walka ZASP z ZDTP], „Scena Polska” 1931, nr 15; • Jak prowadzić teatry w Łodzi?: czy magistrat posiada wykrystalizowany pogląd na sprawy repertuaru?, „Głos Poranny” 1931, nr 127 [Dodatek Społeczno-Literacki]; • Jakiego chcemy teatru?, „Głos Pracy” 1945, nr 24; • Zagadnienie krytyki teatralnej, „Odrodzenie” 1945, nr 33; • Zagadnienie organizacji teatrów.(Perspektywy, nadzieje, trudności), [wywiad z dyr. Departamentu Teatru w MKiS Bronisławem Wieczorkiem], „Dziennik Polski” 1945, nr 236 ; • Spojrzenia: Krasiński czy Krasicki [wrażenia z egzaminu kandydatów na aktorów], „Dziennik Polski” 1945, nr 242; • Na krakowskim froncie teatralnym, „Rzeczpospolita” 1945, nr 244; • Teatr Polski we Lwowie, „Wolna Polska” 1945, nr 244; • Teatr Polski we Lwowie, [roczna działalność teatru], „Odrodzenie” 1945, nr 29; • Gdzieś tam w Moskwie [omówienie występów gościnnych Teatru im. J. Wachtangowa w Krakowie], „Dziennik Polski” 1945, nr 20; • Na marginesie „Rosjan”, „Dziennik Polski” 1945, nr 215; • Gerhard Hauptmann, „Dziennik Polski” 1945, nr 210; • Powstanie warszawskie w pryzmacie teatru, „Głos Ludowy” 1946, nr 119; • Ofensywa autorów polskich na froncie teatralnym, „Odra” 1946, nr 6/7; • Teatry dzisiejszej Warszawy, „Dziennik Polski” 1946, nr 15; • Teatr w Szwajcarii, „Teatr” 1947, nr 12; • Pan Puntila i jego parobek, „Odra” 1948, nr 27; • W obronie autorów [w sprawie zmiany zakończenia sztuki teatralnej Głęboko sięgają korzenie J. Gowa i A. d’Usseau przez polskiego reżysera], „Dziennik Literacki” 1948, nr 22; • [Interpretacja roli tytułowej w dramacie Ojciec A. Strindberga], „Teatr” 1951, nr 4/5; • Smutek, beznadziejność, zwątpienie współczesnego teatru amerykańskiego, „Dziennik Literacki” 1950, nr 18; • Kastety i gazy łzawiące przeciwko sztuce postępowego pisarza [Cjankali Friedricha Wolfa], „Świat” 1953, nr 42; • Albert Bassermann [charakterystyka aktorstwa], „Teatr” 1952, nr 10; • Brecht a teatr amerykański, „Teatr” 1952, nr 5; • Teatr Brechta, „Nowa Kultura” 1953, nr 1; • Bertolt Brecht, „W Marszu” 1956, nr 7; • [O zmianie w sposobie obchodzenia jubileuszy teatralnych], „Trybuna Ludu” 1960, nr 22; • Operetkowa apoteoza monarchii [o R. Stolzu], „Kultura” 1964, nr 33; • Odtwórcy roli Raskolnikowa w dramacie F. Dostojewskiego „Zbrodnia i kara” na scenach polskich, „Trybuna” 1964, nr 14, 18, [polemika z E. Fettingiem], „Trybuna” 1964, nr 21; • O lekkim repertuarze, „Kultura” 1965, nr 8; • Występy we Florencji Teatru Ludowego z Nowej Huty, „Trybuna Ludu” 1965, nr 295; • W teatrach NRF i Szwajcarii, „Kultura Literacka” 1967, nr 36; • Nawiązanie do Szekspira: „Sen nocy letniej” w reż. P. Brooka, „Życie Literackie” 1972, nr 52.

Varia

Adam Didur: z okazji występów w Operze Warszawskiej, „Bluszcz” 1923, nr 27; • Ze sztuki i teatru. Karol Adwentowicz: z okazji występów gościnnych w Rozmaitościach, „Bluszcz” 1923, nr 29–30; • Z teatrów [występy gościnne aktorów krakowskich w teatrach warszawskich], „Bluszcz” 1923, nr 33–34; • „Król Edyp” Reinhardta, „Kronika Powszechna” 1911, nr 21; • Wieczór recytacyjny Bazylego Kaczałowa, „Życie Teatru” 1924, nr 31–35; • Antoni Fertner. Sylwetka jubileuszowa, „Bluszcz” 1923, nr 26; • Piotr Rojczew jako Don Jose w „Carmenie”, „Echo Warszawskie” 1925, nr 93; • Na marginesie popisów szkół dramatycznych, „Echo Warszawskie” 1925, nr 174; • Popisy kursów dramatycznych H. J. Hryniewieckiej w Warszawie, „Echo Warszawskie” 1925, nr 164; • Rozmowa z Aleksandrem Zelwerowiczem: z powodu 25-lecia pracy scenicznej, „Echo Warszawskie” 1925, nr 128; • Piękna książka o Eleonorze Duse, „Scena Polska” 1929, nr 5; • Poeci i teatr [rec. książki Poeci i teatr: spostrzeżenia Z. Wasilewskiego], „Scena Polska” 1929, nr 8; • Śp. Włodzimierz Perzyński, „Scena Polska” 1930, nr 21; • Wojciech Brydziński, „Scena Polska” 1931, nr 5; • Henryk Ibsen, „Scena Polska” 1931, nr 12; • Sylwetki teatralne: Mieczysława Ćwiklińska, „Dziennik Polski” 1945, nr 120; • Karol Adwentowicz, „Dziennik Polski” 1945, nr 262, „Przekrój” 1945, nr 30;• Sylwetki teatralne: Karol Adwentowicz, „Dziennik Polski” 1945, nr 262; • Stefan Jaracz, „Głos Pracy” 1945, nr 25; • Ludwik Sempoliński [o występach w Krakowie], „Dziennik Polski” 1945, nr 5; • Antoni Czechow (w czterdziestolecie śmierci), „Głos Pracy” 1945, nr 34; • Felieton teatralny: Śląska „Wiosna Ludów” (Kraków w styczniu), „Kurier Codzienny” 1946, nr 33; • Leon Schiller [wiadomości o powrocie do kraju], „Dziennik Polski” 1946, nr 352; • Atom jest podzielny [Mur chiński M. Frischa wystawiony w Schauspielhaus w Zurychu], „Odrodzenie” 1946, nr 45; • Sztokholm wieczorem [życie teatralne], „Dziennik Polski” 1946, nr 65; • Getto warszawskie na szwajcarskich scenach, „Dziennik Literacki” 1948, nr 4, 23; • Węgrzyn Józef, „Teatr” 1952, nr 17; • Rozmowa z dyr. Adwentowiczem, „Od A do Z” 1953, nr 44; • Dymsza w warszawskiej Syrenie, „Od A do Z” 1953, nr 49; • Występy we Francji warszawskiego Państwowego Teatru Kameralnego, „Ekran” 1954, nr 172; • Przegląd repertuaru w Warszawie, „Od A do Z” 1954, nr 47; • Nareszcie otwarcie [Warszawski Teatr Estrada], „Teatr” 1954, nr 17; • Wywiad z Ludwikiem Solskim, „Świat” 1954, nr 12; • Jubileusz 60-lecia pracy Adwentowicza, „Od A do Z” 1954, nr 7; • Fertner Antoni, „Od A do Z” 1954, nr 9; • Wywiad z Janem Kurnakowiczem, „Świat” 1954, nr 36; • Niemieckie problemy teatralne, „Nowa Kultura” 1955, nr 17; • Teatry Leningradu, „Przegląd Kulturalny” 1955, nr 43; • Omówienie repertuaru z sierpnia 1955 [Państwowy Teatr Wybrzeże], „Głos Wybrzeża” 1955, nr 199; • Karol Adwentowicz, „Listy Teatru Polskiego” 1958, nr 2; „Przegląd Kulturalny” 1958, nr 31; „Wiadomości” 1958, nr 51–52; • Królikowski, „Polityka” 1959, nr 37; • Fertner Antoni, „Trybuna Ludu” 1959, nr 106; • [występy w Polsce Teatru im. Wachtangowa], „Tygodnik Demokratyczny” 1960, nr 22; • [rec. książki W. Fillera, Melpomena i piwo], „Trybuna Ludu” 1960, nr 20; • [rec. książki H. Małkowskiej, Wspomnienia z Reduty], „Trybuna Ludu” 1960, nr 27; • [o Mieczysławie Ćwiklińskiej], „Trybuna Ludu” 1960, nr 73; • Kariery moich ówczesnych, „Dziennik Polski” 1960, nr 20; • [występy gościnne w Polsce Teatru Miniatur z Leningradu], „Tygodnik Demokratyczny” 1961, nr 16; • [występy gościnne w Warszawie Moskiewskiego Teatru im. Majakowskiego], „Tygodnik Demokratyczny” 1961, nr 20; • [O Fryderyku Járosym – wspomnienie pośmiertne], „Życie Warszawy” 1960, nr 199; • [Rec. książki T. Szczublewskiego, Artyści i urzędnicy] „Trybuna Ludu” 1961, nr 279; • [rec. książki W Fillera, Randez-vous z warszawską operetką] Trybuna Ludu1961, nr 343; [występy gościnne w Krakowie Bratysławskiego Teatru Narodowego ze Słowacji, rec. Czechow, Ivanov], „Trybuna” 1962, nr 12; • Teatr Narodowy z Pragi, występy gościnne Polsce, „Tygodnik Demokratyczny” 1962, nr 49; • O Jadwidze Dmochowskiej, „Życie Warszawy” 1962, nr 85; • [rec. książki Pajączkowskiego, Teatr lwowski pod dyrekcją Tadeusza Pawlikowskiego] „Trybuna Ludu” 1962, nr 59; • [Dramaty Becketta w Polsce], „Dziennik Polski” 1962, nr 52; • [O wystawieniu Kordiana J. Słowackiego w Samarze w okresie rewolucji], „Tygodnik Demokratyczny” 1962, nr 52; • Teatro di Eduardo z Neapolu - występy gościnne w Warszawie, „Trybuna Ludu” 1962, nr 87; • [Repertuar teatrów austriackich], „Trybuna Ludu” 1962, nr 196; 1963, nr 218;• Na marginesie „Wiener Festwochen”, „Teatr” 1962, nr 22; • Kartki z podróży po niemieckim obszarze teatralnym, „Trybuna” 1963, nr 21; • Teatr mojego życia (fragmenty), „Dziennik Polski” 1963, nr 54; • Karol Adwentowicz, „Trybuna” 1963, nr 19; • O Zygmuncie Hofmokl-Ostrowskim, „Życie Warszawy” 1963, nr 295; • [rec. książki: S. Szenica, Maria Kalergis], „Trybuna Ludu” 1964, nr 45; • [rec. książki J. Teoplitza, Mrozowskiej słoneczne życie], „Życie Literackie” 1964, nr 6; • Repertuar scen paryskich, Kultura 1964, nr 38; • Repertuar scen Berlina Wschodniego, „Trybuna” 1964, nr 4; • [Występy za granicą z Historyją o chwalebnym Zmartwychwstaniu Pańskim], „Życie Warszawy” 1964, nr 107; • Jubileusz 50-lecia pracy scenicznej J. Pilarskiego, Trybuna Ludu 1964, nr 66; • Daczyński Stanisław [wspomnienie pośmiertne], „Trybuna Ludu” 1964, nr 247; • Dymsza Adolf [polemika z P. Kosińskim], „Trybuna Ludu” 1964, nr 6,7; • Repertuar Teatru Kameralnego w Warszawie, „Tygodnik Demokratyczny” 1965, nr 10; • Akademicki Teatr Dramatyczny im. M. Gorkiego z Leningradu, występy w Polsce, „Tygodnik Demokratyczny” 1965, nr 46; • Wywiad z F. Dürrenmattem, „Trybuna Ludu” 1965, nr 166; • O wystawieniu sztuki H. Kipporta „W sprawie Oppenheimera” w Monachium, „Trybuna Ludu” 1965, nr 215; • „Koriolan” Szekspira w Berlinie, „Kultura” 1965, nr 31; • Kurt Hirschfeld [wspomnienie pośmiertne], „Teatr” 1965, nr 5; • Przegląd repertuaru teatrów warszawskich, „Kurier Lubelski” 1965, nr 275; • Przed występami Dejmka w Wiedniu, „Trybuna Ludu” 1965, nr 276; • O „Historyi” Dejmka, „Trybuna Ludu” 1965, nr 280, 283; • Występy Teatru Narodowego we Włoszech, „Trybuna Ludu” 1966, nr 332; „Życie Warszawy” 1966, nr 258; • „Rewizor” w Essen w reżyserii K. Dejmka, „Życie Warszawy” 1966, nr 256; • Compagnia Italiana Franco Zefirelliego - występy w Polsce, „Tygodnik Powszechny” 1966, nr 40; • Występy zagraniczne Teatru Starego. Kolonia, „Dziennik Polski” 1967, nr 261; • Występy Burgtheater z Wiednia w Polsce, „Kultura Literacka” 1967, nr 8; • Występy gościnne w Polsce Teatru Sovremiennik z Moskwy, „Tygodnik Demokratyczny” 1967, nr 50; • Występy gościnne Teatru z Essen Bühne der Stadt w Warszawie, „Kultura Literacka” 1968, nr 14; • Tydzień w ojczyźnie Ibsena. (O teatrze w Norwegii), „Kultura Literacka” 1968, nr 37; • [rec. książki: Listy Juliusza Osterwy], „Życie Literackie” 1968, nr 11; • Sprawozdanie z Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego w Belgradzie, „Trybuna Ludu” 1968, nr 276; • Strindberg postawiony na głowie (O przedstawieniu „Tańca śmierci” w Bazylei), „Teatr” 1969, nr 1; • W teatrach Moskwy i Leningradu, „Expresss Wieczorny” 1969, nr 136; • Teatr Wachtangowa w Warszawie [występy gościnne w Polsce T. im. Wachtangowa z Moskwy], „Życie Literackie” 1969, nr 44; • Jak Berliner Ensemble widzi „Koriolana” [Występy gościnne w Polsce Berliner Ensemble], „Kultura” 1970, nr 44; • Budapeszt. Nemzet Szinhaz – występy w Polsce, „Życie Literackie” 1970, nr 17; • [Rec. książki: W. Fillera Szkice o polskim teatrze współczesnym], „Nowe Książki” 1971, nr 23; • Sprawozdanie z Warszawskich Spotkań Teatralnych, „Odgłosy” 1971, nr 50; • Występy gościnne Wrocławskiej Pantomimy, „Życie Warszawy” 1971, nr 186; • [Polemika z Kaszyńskim w związku z nazwą teatru im. Adwentowicza], „Odgłosy” 1971, nr 7, 10; • [Rec. książki: J. Kreczmara Drugi notatnik aktora], „Nowe Książki” 1972, nr 12; • [Rec. książki W. Zawistowskiego Teatr warszawski między wojnami], „Nowe Książki” 1972, nr 1; • [Rec. książki o Eleonorze Duse], „Teatr” 1972, nr 22; • O Warszawskich Spotkaniach Teatralnych, „Kultura” 1972, nr 71; • Występy gościnne Teatru im. W. Majakowskiego, „Literatura” 1973, nr 13; • Karol Adwentowicz o uwielbianym artyście - wspomnienie, „Teatr” 1974, nr 20; • Krystyna Zelwerowicz [wspomnienie pośmiertne], „Teatr” 1974, nr 22; • Zofia Lindorfówna. Wspomnienie pośmiertne, Leokadia Pancewicz-Leszczyńska – wspomnienie, „Teatr” 1975, nr 7. 

Bibliografia przedmiotowa

• Bliski nam jubileusz, „Tygodnik Demokratyczny” 1967, nr 15; • Dziki S., „Zeszyty Prasoznawcze” 1965, nr 2; • Gembicki J., Zakochany w teatrze, „Kultura” 1964, nr 46; • Grodzicki A., Nasz senior, „Życie Warszawy” 1972, nr 263; • J.K., Wspomnienia Jacka Frühlinga, „Odgłosy” 1964, nr 50; • (kar. beyl.) [Karolina Beylin], Teatr i prasa, „Expresss Wieczorny” 1964, nr 277; • Kieszonkowy pamiętnik, „Dziennik Polski” 1964, nr 256; • Koprowski J., Pamięci Jacka Frühlinga, „Literatura” 1976, nr 45; • KR., ZB., Niecodzienny jubilat, „Dziennik Polski” 1967, nr 84; • O książce Jacka Frühlinga, „Kurier Lubelski” 1964, nr 245; • Pomianowski J., Piernik i wiatraki, „Nowa Kultura” 1956, nr 19 [krytyka działalności recenzenckiej]; • Sieradzka Z., Rozmowa z Jackiem Frühlingiem, „Teatr” 1972, nr 23; • Słownik współczesnych pisarzy polskich, t. 1, Warszawa 1963, s. 340–343;• Szydłowski R., Jacek, „Teatr” 1976, nr 24; • Zaworska H., Wspomnienia teatromana, „Nowe Książki” 1964, nr 24; • 50-lecie pracy literackiej Jacka Frühlinga, „Trybuna Ludu” 1967, nr 90; • Z materiałów biobliograficznych: Jacek Frühling, „Rocznik Literacki” 1976, s. 695–697.

Karykatura J. Frühlinga, „Dziennik Polski” 1955, nr 20

Oprac. Dorota Fox