Kalendarium

Warszawa, Teatr Rozmaitości: wznowienie Pana Geldhaba Fredry z Alojzym Gonzagą Żółkowskim w tytułowej roli (po Józefie Rychterze), Zuzanną Ostrowską (Flora), Alojzym Stolpe (Książę), Anastazym Trapszą (Major), Władysławem Piaseckim (Lubomir) oraz Michałem Chomińskim (Lisiewicz).

Geldhab stanie się jedną z popisowych ról Żółkowskiego; utrzyma ją w swoim repertuarze do 1889 (ostatni raz zagra Geldhaba 20 maja 1889, na pół roku przed śmiercią). Geldhab – Żółkowski było to wcielenie całego rodu Geldhabów; nie był to ani ten, ani ów, ani tamten, byli to oni wszyscy, jak są, byli i będą. [...] Tylko aktor tak wielki jest w stanie tak razem szczegóły zjednoczyć, zharmonizować i tę harmonię od początku do końca utrzymać, by nic nie wydało się surowym, [...] by wszystko wypływało z istoty przedstawionej postaci, by było prawdą. [...] Żółkowski [...] nigdzie nic nie przesadził, nic za ostro nie zrobił, wszystko uwydatnił, żadnej jaskrawej barwy nie potrzebując. Była to gra pełna półcieni, przejść wykwintnych, efektu opartego na prawdzie, na dotrzymaniu charakteru w każdej chwili, ale bez najmniejszej krzykliwości. [...] Nie tylko wskrzesił Geldhaba, ale go zrobił nam współczesnym; zrozumiał, ile w tej postaci rysów wiecznie prawdziwych – i te uwydatnił mocniej, prześlizgując się lżej po innych, bardziej czasowych. ([Józef Kenig], Pan Geldhab, „Gazeta Warszawska” 1865 nr 238.)