Autorzy

FRAYN Michael
(ur. 8 września 1933, Londyn, Anglia)
Powieściopisarz, dramatopisarz, tłumacz i reporter. Frayn pochodzi z londyńskich przedmieść. Kiedy miał zaledwie dwanaście lat, zmarła jego matka, która była muzykiem. Wówczas ojciec zmuszony był przenieść syna z ekskluzywnej prywatnej do publicznej szkoły średniej. Jako nastolatek przejawiał talenty artystyczne - muzyczny i literacki. Wówczas już postanowił, że w przyszłości zajmie się literaturą. Studia ukończył na wydziale filozoficznym Uniwersytetu w Cambridge. Pracę zawodową rozpoczynał jako dziennikarz. W latach 1957-62 był reporterem i felietonistą dziennika "The Manchester Guardian", a następnie do roku 1968 w tygodniku "The Observer". Zamieszczał w nich felietony i reportaże z różnych krajów - m.in. Kuby, Izraela, Japonii i Szwecji.
Jeszcze w 1957 roku napisał swój pierwszy dramat "Zounds". Do dramatopisarstwa wrócił jednak na dobre dopiero po jedenastu latach. Najpierw zajął się pisaniem prozy. W przeciągu zaledwie ośmiu lat (1965-73) wydał aż pięć powieści: "The Tin Men" (Ludzie z cyny, 1965), w której ostrzega przed niebezpieczeństwami powszechnej komputeryzacji, jej bohaterem jest komputer zaprogramowany na pisanie prozy; "The Russian Interpreter" (Tłumacz rosyjskiego, 1966), która jest szpiegowsko-przemytniczą awanturą rozgrywającą się w Moskwie; "Towards the End of the Morning" (Pod koniec poranka, 1967); "A Very Private Life" (Bardzo osobiste życie, 1968), w której rozważa skutki postępującej izolacji jednostek we współczesnym świecie oraz "Sweet Dreams" (Słodkie marzenia, 1973) będące pośmiertnymi dziejami pewnego londyńczyka. Frayn jest także autorem wydanej w 1974 roku książki o problematyce filozoficznej pt. "Constructione". Jako powieściopisarz ujawnił dużą skłonność do satyrycznego, a często nawet fantastycznego ujmowania rzeczywistości.
W końcu lat sześćdziesiątych Frayn zaczął się interesować teatrem i zajmować dramatopisarstwem. Napisał najpierw dla telewizji sztuki "Jamie" (1968) i "Birthday" (1969). W 1970 roku zadebiutował na deskach londyńskiego Garrick Theatre czterema jednoaktówkami, połączonymi parą bohaterów, pod wspólnym tytułem "The Two of Us" (Nas dwoje). W 1971 roku powstała sztuka "The Sandboy" o względności szczęścia w świecie sukcesu symbolizowanego w dramacie przez wszędobylską telewizję. Kolejne dramaty Frayna zyskiwały natychmiast uznanie krytyki i publiczności. Rozgrywająca się w archiwum prowincjonalnej gazety sztuka zatytułowana "Alphabetical Order" z 1975 roku uznana została za najlepszą komedię roku przez dziennikarzy "Evening Standard". "Ośle lata" (1976), których akcja toczy się w murach uniwersyteckich podczas spotkania absolwentów, otrzymały nagrodę Stowarzyszenia Teatrów West Endu za najlepszą komedię. Sztuka "Clouds" (Chmury) to rodzaj notatnika z podróży na Kubę trójki dziennikarzy, którzy konfrontują swoje wyobrażenia z rzeczywistością komunistycznego państwa. Jako efemeryczna i romantyczna stanowi wyłom w twórczości dramaturgicznej Frayna. Napisane w 1980 roku "Liberty Hall" (Kraina wolności) i "Make and Breake" (Tworzyć i niszczyć) również uznano za komedie roku.
W 1982 roku powstała najbardziej znana, uznana za klasykę gatunku, farsę fars komedia Michaela Frayna "Czego nie widać" (Noises Off), której akcja toczy się w teatrze, opowiada o pracy i życiu twórców przedstawienia, podglądanych zza kulis. W Londynie sztuka odniosła ogromny sukces frekwencyjny, przez cztery lata była grana na West Endzie, odbyło się ponad 1000 przedstawień. Za "Czego nie widać" Frayn otrzymał po raz kolejny nagrodę dziennikarzy "Evening Standard" dla najlepszej komedii roku.
W 1998 roku Frayn spróbował swych sił w innym, poza komediowym, gatunku. Jego sztuka "Kopenhaga" to rozpisana na trzy głosy dysputa o moralności i odpowiedzialności naukowców, twórców bomby atomowej, we współczesnym świecie. Za "Kopenhagę" Frayn otrzymał Nagrodę Tony w kategorii najlepszego dramatu, a także nagrody Outer Critics Circle i Drama Desk, nagrody Oliviera i dziennikarzy "Evening Standard" dla najlepszej sztuki. W roku 2003 odbyła się w National Theatre w Londynie prapremiera drugiej sztuki z tego nurtu - "Democracy" (Demokracja). Sztuka opowiada historię kancelaria Niemiec Zachodnich Willy'ego Brandta i jego sekretarza Güntera Guillaume'a, który okazał się wschodnioniemieckim szpiegiem. W 1998 roku powstał zbiór ośmiu miniatur komediowych zatytułowany "Alarms and Exursions" (Alarmy i wycieczki).
Michael Frayn zajmuje się także translatorstwem. Przekłada głównie sztuki rosyjskie - "Wiśniowy sad", "Wujaszka Wanię" i "Trzy siostry" Antoniego Czechowa oraz "Płody edukacji" Lwa Tołstoja dla National Theatre w Londynie. Zafascynowany twórczością Czechowa napisał nawiązujący do "Płatonowa" dramat "Dziki miód". Jego przekłady z rosyjskiego są uznane za jedne z cenniejszych w literaturze angielskiej.
Michaela Frayna uznano za jednego z najwybitniejszych współczesnych autorów fars i komedii. Pisano, że jego komedie cechuje rzadka umiejętność "łączenia wysokiego lotu komedii i wyrafinowanej farsy".
Żona pisarza - Claire Tomalin, jest biografem i krytykiem literackim. Mieszkają w Londynie.