Autorzy

GALASIEWICZ, Galosiewicz, Jan Kanty, właśc. Galos (1 IX 1849 Przeginia Duchowna, woj. krakowskie - 16 III 1911 Warszawa), aktor. Był synem chłopa Woj­ciecha Galosa i Marii z Czuków. Nie ukończywszy gimn. w Krakowie debiutował pod pseud. Galosie­wicz, zmienionym wkrótce na Galasiewicz, w 1869 w Łańcucie w zespole M. Stengla. W sez. 1870/71 występował w t. pozn., a w 1871 w objazdowym zespole M. Stengla (Toruń, Pleszew). Grał wówczas jedynie role epizodyczne. Od 22 XI 1874 do 5 X 1880 występował w t. krak.; z zespołem tego t. wyjeżdżał w 1875, 1876, 1879 do Tarnowa. W Krakowie znalazł znacznie lepsze warunki rozwoju. Poza małymi rolami, które grał nadal, coraz częściej otrzymywał odpowiedzialniejsze, jak np. Clarkson ("Cudzoziemka"), Bonafou ("Nasi najserdeczniejsi"). W pełni mógł ujawnić swój talent występując w rolach ludowych. Z racji swego pochodzenia świetnie znał środowisko wiejskie, realia i psychikę ludu, doskonale mówił gwarą, szczególnie podkrakowską. Z powodzeniem grał takie role, jak np. Janek i Bartłomiej ("Zabobon"), Błażek ("Błażek opę­tany"), Bartek Kozica ("Emigracja chłopska"). W Krako­wie rozpoczął też twórczość dramatopisarską; w 1880 napisał dramat ludowy "Czartowska ława", który zdo­był powodzenie w Krakowie, a potem w Warszawie. Rozgłos sztuki utorował G. drogę do Warszawy. W lecie 1880 występował gościnnie w warsz. t. ogr. Alhambra, a od 13 XI 1880 został zaangażowany do zespołu dramatu WTR. Występował głównie w T. Ma­łym, gdzie wystawiano repertuar popularny (m.in. sztuki ludowe). Należał do tzw. użytecznych sił, grał epizody i małe role charakterystyczne, większe zaś tylko w sztukach ludowych. Prócz wymienionych, ważniejsze jego role to: Młynarz ("Kominiarz i młynarz"), Sforka ("Horsztyński"), Chmara ("Mazepa"), Wawrzek ("Noc świętojańska"), Pigwa ("Sen nocy letniej"), Gracjano ("Otello"), Grześ Dyrda ("Czartowska ława"). Zajmował się też nadal działalnością literacką. Największą popu­larność z jego utworów zdobyła obok "Czartowskiej ławy" przeróbka "Chaty za wsią" dokonana wraz z Z. Mellerową (1884). W 1886 ożenił się z Aleksandrą Jarecką. W 1890 wskutek amputacji nogi musiał opuś­cić scenę. W 1893 został kasjerem warsz. T. Małego, a potem T. Nowości i funkcje te pełnił do końca życia. Fragment swego pamiętnika pod tytułem "Ze wspom­nień aktora" ogłosił w książce zbiorowej "Upominek ku czci Orzeszkowej" (Petersburg 1893).
Bibl.: Got: Teatr Koźmiana; R. Górski: Dramat ludowy XIX wieku, Warszawa 1969 (tu bibl. w przypisach); Obraz literatury seria 4, t. III (J. Got); PSB VII (M. Rulikowski).
Ikon.: S.R. Lewandowski: Portret, brąz, medalion, 1912, gro­bowiec, Cmentarz Powązkowski, Warszawa, kwatera 71, rząd 3; K. Pillati: G. jako Wawrzon Rzepa (Pan Zołzikiewicz), rys., repr. Kiosy 1889 nr 1248; Fot. pryw. i w rolach -IS PAN, MHKraków, MTWarszawa, SPATiF.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973