Autorzy

FUGARD Athol
(ur. 11 czerwca 1932, Middleburgh, Republika Południowej Afryki)
Dramatopisarz, reżyser i aktor południowoafrykański. Harold Athol Lanigan Fugard - bo tak brzmi pełne nazwisko dramatopisarza - jest synem Afrykanerki, potomkini burskich założycieli dzisiejszej Afryki Południowej i Brytyjczyka pochodzącego z Manchesteru. Edukację rozpoczynał w Port Elizabeth, gdzie ukończył szkołę techniczną ze specjalnością mechanika. Potem studiował filozofię na Uniwersytecie w Kapsztadzie, ale opuścił uczelnię tuż przed przystąpieniem do egzaminów końcowych, aby - jak sam to określił - "nie dać sie przedwcześnie zdefiniować społecznie". Wyjechał wówczas z Kapsztadu i z niewielką sumą pieniędzy odbył autostopem podróż przez całą Afrykę, zamierzając dotrzeć aż do Kairu. Przerwał jednak swoją wyprawę w Sudanie, gdzie z powodu braku funduszy został zmuszony do podjęcia pracy. Zatrudnił się na parowcu, którego załogę stanowili Sudańczycy i Malajowie. Później podkreślał, że ta praca wyleczyła go skutecznie z wszelkich przesądów rasowych. Z podróży powrócił do Kapsztadu i wkrótce poznał swoją przyszłą żonę, także pół-Afrykanerkę, która była aktorką. Dzięki pracy żony zetknął się ze sztuką i zainteresował teatrem. Wkrótce zaczęli wspólnie wystawiać eksperymentalne spektakle.
Po przeprowadzce do Johannesburga Fugard podjął pracę jako urzędnik sądowy. Tam zetknął się z konfliktami rasowymi, co miało decydujący wpływ na jego przyszłą twórczość dramatopisarską. "Pracowaliśmy jak w fabryce i co dwie minuty posyłaliśmy nowego Afrykanina do więzienia" - opisywał pracę wymiaru sprawiedliwości. Jako dramatopisarz zadebiutował w 1958 roku sztuką opowiadającą o życiu getta murzyńskiego zatytułowaną "No-Good Friday" (Zły piątek). Od chwili debiutu do dziś - całą swoją twórczość i działalność poświęcił na uświadamianie światu jak "społeczeństwo południowoafrykańskie brutalnie obchodzi sie z ludźmi". "Zły piątek" i następną sztukę Fugarda napisaną rok później "Nongogo" wystawiono z obsadą czarnoskórych aktorów, co było wyrazem postawy autora. Dwa pierwsze dramaty Fugarda to naturalistyczne tragedie ukazujące warunki życia w dzielnicach Johannesburga zamieszkiwanych przez czarnoskórych.
Rok 1960 pisarz spędził na emigracji w Londynie. Tam powstała historia dwu braci - białoskórego i czarnoskórego, żyjących w nędzy w czarnej dzielnicy miasta. Sztuka nosiła tytuł "Więź krwi". Fugard powrócił do Afryki po masakrze w mieście Sharpeville, która spowodowała zaostrzenie represji wobec Afrykanów. W 1967 roku w Londynie "Więź krwi" została przygotowana przez stację BBC. Wówczas rząd Republiki Południowej Afryki odebrał autorowi paszport. Zwrócono mu go dopiero po czterech latach i wyłącznie pod naciskiem opinii publicznej. Fugard był już wówczas uznanym twórcą i blisko cztery tysiące podpisów znalazło się pod skierowaną do władz RPA petycją o zwrócenie mu możliwości opuszczania Afryki.
Od połowy lat sześćdziesiątych Fugard związł się z aktorskim zespołem murzyńskim - The Serpent Players. We współpracy z aktorami Johnem Kani i Winstonem Ntshona powstały sztuki "Sizwe Banzi umarł" (1972) oraz "Wyspa" (1974) i "Zeznanie po aresztowaniu na mocy ustawy o niemoralności" (1972). Ten ostatni dramat zainspirowała południowoafrykańska "Ustawa o niemoralności" z roku 1957, która określała jako karalne wszystko, co dotyczyć miało związku dwojga ludzi o różnych kolorach skóry.
Fugard jest autorem blisko trzydziestu sztuk teatralnych, większość z nich sam wyreżyserował i grał w nich. W jego dorobku znajdują się m. in. "Mieszkają tam ludzie" (1963), "Dzień dobry i do widzenia" (1965), "Czego uczy aloes" (1980), "Pan Harold i chłopcy" (1981), "Droga do Mekki" (1984), "Życie wśród świń" (1987). Sztuka "Playland" napisana w 1992 roku była pierwszą od wielu lat, której premiera odbyła się w RPA. Wszystkie jego sztuki przedstawiają realia życia w RPA. Ale mimo iż jego twórczość w przeważającej mierze poświęcona jest problemom apartheidu, nie należy odczytywać ich problematyki jedynie w katerogiach spraw rasowych. Fugard mówi o problemach ogólnoludzkich - braku tolerancji, niesprawiedliwości, nieludzkich metodach traktowania więźniów. Ostatnie sztuki Fugarda to "The Capitain`s Tiger" (1999), "Sorrows and Rejoicings" (2001), "The Abbess" (2002).
Dramaturg mieszka obecnie w Stanach Zjednoczonych.