Simon Gray
GRAY Simon
właściwie: Simon James Holliday Gray
(ur. 21 października 1936, Hayling Island, Hampshire, Wielka Brytania)
Angielski dramatopisarz, scenarzysta, autor powieści i wspomnień. Syn lekarza; okres II wojny światowej spędził u dziadków w Kanadzie, a po powrocie do Anglii uczęszczał do Westminster School w Londynie. Studiował na Dalhousie University w Nowej Szkocji w Kanadzie (licencjat w 1957 roku) i w Trinity College w Cambridge (licencjat w 1961 roku). Przez dwadzieścia lat pracował jako wykładowca uniwersytecki zarówno w Wielkiej Brytanii, jak i w Kanadzie. Obecnie mieszka w Londynie.
Simon Gray ożenił się mając dwadzieścia dziewięć lat. Z pierwszą żoną, Beryl, miał dwoje dzieci. Będąc wykładowcą Queen Mary College, nawiązał romans z koleżanką z pracy, Victorią Rothschild. Po ośmiu latach zdecydował się odejść od żony i poślubić Victorię. Nałogowy palacz (trzy paczki dziennie) i alkoholik (pił rzekomo cztery butelki szampana dziennie), zaliczył kilka kuracji odwykowych i wiele spotkań w klubach AA, w których brał udział, jak przyznaje, głównie po to, żeby słuchać zwierzeń innych alkoholików. Swoje życie: nałogi, miłość, zdrady, wzloty i porażki, podupadłe finanse, zachwianą reputację i zrujnowane zdrowie barwnie opisał w wydanych w 2004 roku pamiętnikach "The Smoking Diaries" (Dzienniki palacza).
Gray debiutował w 1968 roku sztuką "Wise Child" (Mądre dziecko); jej bohaterem jest transwestyta - kryminalista. Międzynarodowy rozgłos zdobył sztuką "Butley", wystawioną w 1971 roku; jej filmowa adaptacja powstała trzy lata później. Gray napisał również między innymi "Spoiled" (Zepsuci, premiera 1970, druk 1971), "Otherwise Engaged" (Zajęty czymś innym, druk 1975, premiera 1985), "The Rear Column" (Tylna kolumna, druk i premiera 1978), "Quartermaine's Terms" (Warunki Quartermaine'a, druk i premiera 1981), "The Common Pursuit" (Powszechny pościg, druk i premiera 1984), "Hidden Laughter" (Skryty śmiech, druk i premiera 1990), "Cell Mates" (Koledzy z celi, druk i premiera 1995), "Simply Disconnected" (Zwyczajnie rozłączeni, druk i premiera 1996) oraz "Japes" (premiera 2000). Ostatnią sztukę Graya: "The Old Masters" (Dawni mistrzowie, 2004) wyreżyserował Harold Pinter - jeden z jego najbliższych przyjaciół. Simon Gray jest też autorem powieści "Little Portia" (Mała Portia) i "Breaking Hearts" (Łamiąc serca), jak również tomu wspomnień "Fat Chance" (Marne szanse, 1996). W 2004 roku Simon Gray został odznaczony Orderem Komandorskim Imperium Brytyjskiego za zasługi w dziedzinie dramatu i literatury.
Bohaterami sztuk Graya są najczęściej mężczyźni w średnim wieku, intelektualiści; dyskutując na poważne tematy mimo woli ujawniają porażki poniesione w swoim prywatnym życiu. Częstym motywem jest męska przyjaźń, autor mało uwagi poświęca natomiast postaciom kobiecym. Sztuki Graya chwalone są za interesujące fabuły, dowcipne, literackie dialogi, emocjonalną przenikliwość i nietuzinkową charakterystykę bohaterów.
