Nora Ephron
EPHRON Nora
(ur. 19 maja 1941, Nowy Jork, USA)
Amerykańska dziennikarka, scenarzystka, reżyserka filmowa, producentka, autorka esejów i powieści. Córka pary scenarzystów, Pheobe i Henry'ego Ephronów; oboje byli alkoholikami. Nora Ephron miała trzy młodsze siostry: Delię (która później została współautorką niektórych scenariuszy Nory), Amy i Hallie. W 1962 roku ukończyła dziennikarstwo w Wellesley College w Massachusetts, wróciła do Nowego Jorku i zaczęła pracować jako reporterka w "New York Post". Pracując w "Esquire", "New York Times Magazine" i "New York Magazine" Nora Ephron stała się jedną z najpopularniejszych dziennikarek USA.
W 1975 roku opublikowała zbiór esejów "Crazy Salad" (Zwariowana sałatka), który, podobnie jak wydana w 1983 roku powieść "Zgaga", stał się bestsellerem. Na podstawie "Zgagi" powstał film z Meryl Streep i Jackiem Nicholsonem w rolach głównych (reż. Mike Nichols, 1986). W 1983 roku Nora Ephron debiutowała jako scenarzystka "Silkwood"; tytułowa bohaterka jest działaczką ruchu antynuklearnego. Scenariusz tego filmu, napisany wspólnie z Alice Arlen, był nominowany do Oskara w kategorii Najlepszy Scenariusz Oryginalny. Nominację w tej samej kategorii zyskał scenariusz komedii "Kiedy Harry poznał Sally" (1989); scena, w której bohaterka, grana przez Meg Ryan, demonstruje na środku restauracji, jak kobieta może udać orgazm, uchodzi za jedną z najsłynniejszych w historii kina. Nora Ephron jest również autorką scenariuszy "Cookie" (1989, wspólnie z Alice Arlen), "My Blue Heaven" (Moje błękitne niebo, 1990) i "Hanging up" (Gorąca linia, 2000).
W 1992 Ephron zadebiutowała jako reżyserka filmem "This is my life" (To jest moje życie, scenariusz napisany z siostrą, Delią Ephron); w roli samotnej matki wystąpiła Julie Kavner. W następnym roku powstał najbardziej znany film Nory Ephron - komedia romantyczna "Bezsenność w Seattle" z Tomem Hanksem i Meg Ryan w rolach głównych, nakręcona - podobnie jak późniejsze filmy - według jej własnego scenariusza, za który dostała kolejną nominację do Oskara w kategorii Najlepszy Scenariusz Oryginalny. Po "Mixed Nuts" (Wariackie święta, 1994) ze Stevem Martinem w roli pracownika linii specjalnej dla samobójców, którego dyżur przypadł na okres Bożego Narodzenia i "Michaelu" (1996) z Johnem Travoltą - filmie, który umocnił pozycję Ephron w środowisku filmowym, powstał kolejny obraz z Tomem Hanksem i Meg Ryan w rolach głównych - "Masz wiadomość" (1998). Tematem filmu jest mailowy flirt dwojga nowojorskich księgarzy, którzy w życiu zawodowym konkurują o rynek zbytu. W ostatnich latach powstały "Lucky Numbers" (Numer stulecia, 200) i "Bewitched" (Czarownica, 2005). Filmy Ephron, lekceważone przez amatorów kina akcji, podbijają żeńską część widowni. Bohaterkami nowojorskiej scenarzystki są silne kobiety, takie jak pacyfistka Karen Silkwood ("Silkwood") czy niezależna córka gangstera Cookie Voltecki ("Cookie").
Tak jak Rachel Samstat, bohaterka "Zgagi", Nora Ephron rozwiodła się dwukrotnie. Jej pierwszy mąż, Dan Greenburg, był pisarzem. Drugi mąż, Carl Bernstein, był dziennikarzem "Washington Post"; wraz z kolegą wytropił i ujawnił jeden z największych skandali politycznych w historii USA: aferę Watergate. Jak Rachel z Markiem, Ephron ma z nim dwóch synów: Jacoba i Maxa; zerwanie z Carlem zainspirowało ją do napisania "Zgagi". W 1987 roku Nora Ephron poślubiła Nicholasa Pileggi, dziennikarza i scenarzystę.
