Kazimierz Barnaś
BARNAŚ Kazimierz Stanisław (16 maja 1912 Kraków – 13 września 1996 Kraków),
dyrektor, reżyser, kierownik literacki i artystyczny teatru.
Był synem Jana Barnasia, woźnego magistratu, i Marii z Fliśniaków; mężem Idalii z domu Bukała. W 1931 roku zdał maturę w Gimnazjum im. Nowodworskiego w Krakowie i rozpoczął studia polonistyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim (ukończył je w 1937). W czasie studiów działał w Akademickim Kole Artystycznym Miłośników Dramatu Klasycznego, należał do stowarzyszenia artystyczno-literackiego „Litart”, współpracował z krakowskimi czasopismami, m.in. w 1931–33 z „Kurierem Literacko-Naukowym”, gdzie ogłaszał wiersze, a w 1934–35 z „Gazetą Artystów”, w której pisał recenzje teatralne. Później przeniósł się do Warszawy, gdzie w 1937–39 na łamach „Dziennika Ludowego” pisał o aktorach Stołecznego Teatru Powszechnego i był kierownikiem literackim tej sceny. W czasie II wojny światowej i okupacji niemieckiej mieszkał na Kielecczyźnie, pracował jako urzędnik i brał udział w tajnym nauczaniu.
W 1945 wyjechał na Wybrzeże; był kierownikiem Oddziału Sztuki w Wojewódzkim Wydziale Kultury w Gdańsku, od jesieni 1945 do końca sezonu 1945/46 kierownikiem literackim Teatru Komedia w Gdyni, w 1946/47–1949/50 był kierownikiem literackim Teatru Wybrzeże (od 1 stycznia 1949 z siedzibą w Gdańsku). W tym czasie był stałym recenzentem pisma „Teatr”. W 1950 roku przeniósł się do Krakowa, pracował w redakcji „Życia Literackiego”, gdzie ogłaszał artykuły i recenzje teatralne. W 1956–60 był kierownikiem artystycznym Teatru Powszechnego im. S. Wysockiej, działającego przy krakowskiej Estradzie, od 1 października 1960 do końca sezonu 1968/69 dyrektorem i kierownikiem artystycznym Teatru Ziemi Krakowskiej w Tarnowie; w 1962 zdał eksternistyczny egzamin reżyserski.
Prowadził teatr dla szerokiej publiczności, w którym dominował repertuar popularny, dobierany często z myślą o łatwym wystawieniu w warunkach sceny objazdowej. Proponował też sztuki ambitne, współczesne, dla bardziej wyrobionej publiczności. Otworzył nową scenę: Teatr Propozycji i na niej wystawiano, np. Zbigniewa Herberta, Tadeusza Różewicza, Samuela Becketta. Zapraszał do współpracy reżyserów i scenografów ze środowiska artystycznego Krakowa, m.in.: W. Krzemińskiego, Lidię Zamkow, Jerzego Jarockiego, Wojciecha Krakowskiego, Lidię i Jerzego Skarżyńskich.
Sam na scenie tarnowskiej reżyserował m.in.: Odwety (1962), Antygonę Sofoklesa (1964), Strzały na ulicy Długiej (1964), Świętoszka (1965); Osobliwe zdarzenie, Panią Bovary, Potop – 1966; Króla włóczęgów (1968), Ojca Goriot (1969). W 1969–73 pełnił funkcję doradcy literackiego w Teatrze im. Słowackiego w Krakowie. Był autorem utworów poetyckich, prozatorskich, artykułów, recenzji, słuchowisk i audycji radiowych, a także dramatów i komedii wystawianych na wielu scenach Polski, jak np.: Trasa (także pt. Wiarusy z Normandii, Puchacze), Znak, Mateczka (także pt. Godziszowe sprawki), Ludzie z poczekalni, Pogotowie serca, Dwie miłości kapitana, Spisek Matyldy, Robin Hood, Apelacja Villona, Dniówka, Atol.
Bibliografia
Bibliografia dramatu; Cyganeria i polityka; 10 lat T. w Tarnowie (il.); Gall s. 220; Gdańsk teatralny; Marczak-Oborski: Teatr 1918–39; Szczepkowska: 20 lat t. na Wybrzeżu; Tarnów z Melpomeną pod rękę. 50 lat Tarnowskiego Teatru im. L. Solskiego, Tarnów 2004 s. 13 (il.), 14, 67, 83, 152; Współcześni pol. pisarze i badacze; Dz. Pol. 1996 nr 218; Gaz. Wyb. (Kraków) 1996 nr 256; Echo Krak. 1996 nr 183; Akt zgonu, USC Kraków; Akta (fot.), ZASP.
Źródło: Słownik biograficzny teatru polskiego 1910–2000, t. 1, Instytut Sztuki PAN Warszawa 2017.
Zachowano konwencję bibliograficzną i część skrótów używanych w źródłowej publikacji.
