Fernando de Rojas
(ur. ok. 1465, La Puebla de Montalbán, Kastylia -
zm. kwiecień 1541, Talavera de la Reina, Hiszpania)
Pisarz hiszpański, którego jedynym dziełem jest "Celestyna" (La Celestina, wyd. polskie 1947) - dialogowana powieść.
Rojas był z wykształcenia prawnikiem pochodzenia żydowskiego i należał do licznej na przełomie XV i XVI wieku grupy "conversos" - Żydów hiszpańskich, którzy przeszli na wiarę chrześcijańską. Był więc, jako neofita, poddawany ciągłej kontroli opinii publicznej i oficjalnemu nadzorowi Inkwizycji.
W latach 1494-1502 studiował prawo na Uniwersytecie w Salamance. Po otrzymaniu stopnia bakałarza - bachelor's degree - podjął pracę jako prawnik w rodzinnym Puebla de Mantalbán. Wskutek prześladowań zmuszony został do wyjechania z miasta. Przeniósł się do Talavera de la Reina, gdzie spędził resztę życia. Tam ożenił się, prowadził praktykę prawniczą i w 1538 roku, przez krótki czas, pełnił funkcję burmistrza.
"Calestynę", pod pierwotnym tytułem "Tragikomedia Kaliksta i Melibei", napisał podczas studiów. Była to jedyna jego książka. Zrobiła karierę światową i dziś nadal fascynuje i bulwersuje. Decydując się na wydanie utworu, wolał, ze względów religijnych i społeczno-obyczajowych, pozostać pisarzem anonimowym. Pierwsza wersja tekstu ukazała się w Burgos w 1499 roku i składała się z 16 aktów, późniejsza - z 1502 - miała już 21 aktów. Używanie tytułu "La Celestina" zapoczątkowane zostało ukazaniem się tłumaczenia włoskiego w 1519.
Mimo ciągłych problemów związanych z interpretacją i okolicznościami powstania utworu, wiadomo już na pewno, że akt pierwszy nie był napisany przez Rojasa, lecz następne były już jego autorstwa.
Utwór wielokrotnie przystosowywany był dla teatru. Najbardziej znaną, dwudziestowieczną adaptację sceniczną przygotował Marcel Achard w 1942 roku. Ona posłużyła Leonowi Schillerowi do jego inscenizacji "Celestyny", która w 1947 roku była polską prapremierą dramatu.
