"Wyzwolenie"
JEDNO z najwspanialszych przedstawień Konrada Swinarskiego, "Wyzwolenie" Wyspiańskiego zobaczymy na telewizyjnej scenie. Zostało przeniesione ze sceny Starego Teatru w Krakowie i przysposobione dla potrzeb małego ekranu. Premiera odbyła się 30 maja 1974 r. Spektakl zdobył liczne nagrody, zyskał entuzjastyczne recenzje, podbił widzów.
"Wyzwolenie" stało się w polskiej klasyce - pisała Elżbieta Wysińska w Dialogu - sztuką dla Swinarskiego najbardziej współczesną, choć na scenie wyraźnie sytuowaną historycznie, zaludnioną postaciami z krakowsko-wyspiańskim rodowodem, co dotyczy i pamfletu, i aktu z Maskami... Zwraca uwagę przewaga motywów społecznych nad niepodległościowymi; przedmiotem zainteresowania są głównie te pierwsze, w sensie tradycji, mentalności, hierarchii, w temacie naród - jednostka..."
Przypomnijmy, jak doszło do pierwszej realizacji "Wyzwolenia", której osobiście doglądał Wyspiański. W podtytule jest napisane "Rzecz napisana w roku 1902, dzieje się na scenie teatru krakowskiego". I tu także, w dzisiejszym Teatrze im. Słowackiego odbyła się 28 lutego 1903 r. prapremiera. Jak przypomina prof. Leon Płoszowski, teatr bardzo poważnie przygotowywał się do nowego utworu. Odbyła się niepraktykowana na ogół ilość prób. Prasa publikowała kilkakrotnie komunikaty- o przebiegu pracy. Na przykład w "Czasie" z 27 stycznia napisano tak: "Wczoraj odbyła ,się próba czytana z 3-aktowego dramatu St. Wyspiańskiego pt. "Wyzwolenie". "Tekst utworu czytał po części sam autor, po części, dyrektor i reżyser teatru (J. Kotarbiński - przyp. red.), autor zaś w czasie czytania dawał objaśnienia tyczące się wykonania scenicznego oraz treści niektórych ustępów dramatu". Telewizyjny spektakl przygotowali Agnieszka Holland i Laco Adamik. Konrada gra Jerzy Trela (na zdjęciu pośrodku), Anna Polony - Muzę, Edward Lubaszenko - Reżysera, Wiktor Sądecki - Karmazyna, Izabela Olszewska - wróżkę. (Poniedziałek, 21 bm., godz. 20.30 pr. I).
