Trędowata
Z czego żyje teatr? Oczywiście z literatury. Już dawno się usamodzielnił, jest sztuką w pełni autonomiczną, wydoskonalił do perfekcji mechanizm inscenizacyjny - a po surowiec musi sięgać do literatury właśnie. Wprawdzie awangardyści krzywią się na tę zależność i proponują zerwanie tradycyjnej uległości wobec pisarzy (improwizacja, "pisanie na scenie", teatr działań, dokumentu i faktu) to przecież sukcesy kasowe w teatrze odnosi przede wszystkim literatura l
Nie zawsze jest to twórczość najwyższego lotu. Jakże często wykpiona i ośmieszona przez krytykę powieść w adaptacji teatralnej zaczyna fascynować tysiące widzów... Bo trafia w gust szerokiego odbiorcy i zaspokaja różnego rodzaju tęsknoty. I to jest ta prosta, banalna prawda, o której zbyt często się zapomina. W krytyce i w polityce kulturalnej.
Ileż piór (i to jakich!) namęczyło się, aby rozwiązać chociażby problem Mniszkówny! Bez skutku, A tymczasem Trędowatą czytano w odpisach i z powielaczy. Jeden tylko Aleksander Małachowski, znany z odwagi i przekory umieścił Mniszkównę w panteonie prymitywistów ("Mniszkówna jest po prostu wielkim Nikiforem literatury polskiej"), czym rozciął wreszcie ów gordyjski węzeł...
Teatr jednak był pierwszy. Tu Mniszkówna od wielu lat święciła triumfy. Po sukcesach w krakowskim kabarecie Jama Michalika, dotarła do telewizji, weszła do repertuaru teatrów.
A jej Trędowata pełni aktualnie funkcję polskiej Love story. Reżyserzy nicują jej styl, bawią się zużytą konwencją romansu z wyższych sfer, nie gardzą jednak przecież wcale smakowitym tworzywem literackim. Świetną zabawę sporządził ostatnio znany reżyser Maciej Prus na scenie kaliskiej, wystawiając Trędowatą w konwencji komediowej. Łódzka Trędowata - na serio, a kaliska - na wesoło biją rekordy powodzenia u publiczności. Dla krytyków jeszcze jedno zmartwienie, a dla socjologów przedni materiał do dywagacji.
[data publikacji artykułu nieznana]
