Miesiąc na wsi
Szturm na kasę potwierdził tym razem ocenę krytyki: spektakl w Teatrze Małym stał się przedwakacyjnym hitem. O bilety równie trudno, jak na Rumcajsa, choć Turgieniewa gra się bez piosenek i kredytu dobranocki w TV. Ale ten sukces nie powinien dziwić; po prostu Hanuszkiewicz wie, że teatr musi być zjawiskiem żywym, musi zaskakiwać, jeśli chce zajmować jakieś miejsce w czasie wolnym. Po futurologicznej Balladynie przyszła kolej na hiperrealizm. Prawdziwą trawę, sadzawkę i psy grające z rutyną zawodowców. Może to wyglądać na szamotaninę, ale jest konsekwentnym poszukiwaniem środków najbardziej stosownych do stworzenia wizji świata konwenansów i konwencji w chwili, gdy w obciśniętej gorsetem piersi zaczynało bić żywiej serce, po kobiecemu spragnione uwielbienia i miłości, a że pod ręką był guwerner - on właśnie stawał się obiektem adoracji. Oczywiście, obraz guwernera był idealizowany i krojony na miarę swych tęsknot. W ten sposób generacje krościastych dryblasów i nieśmiałych onanistów wtargnęły do literatury. Jednym z pierwszych, którzy rozpętali tę grę w uczucia, był Turgieniew, współtwórca schematu po latach jeszcze przydatnego, czego dowodem chociażby czytadło i spektakl telewizyjny Lucy Crown... O Miesiącu na wsi napisał niedawno autor przekładu, Paweł Hertz, iż sztuka ta "zapowiada teatr Czechowa. Tam wszystko będzie straszniejsze, smutniejsze, pełniejsze goryczy. Tu jeszcze jest niebo, las, psy, konie, kwiaty i drzewa. Tam już słychać stuk siekiery, która to wszystko strąci w nicość..." Taki właśnie jest spektakl Hanuszkiewicza. Konwenans zwycięża, wszystko kończy się źle, lecz podstawy świata nie zostają naruszone. Jeszcze jest wyjście. Nawet rezygnacja nie zamienia się w ostateczną klęskę... Scenografia Xymeny Zaniewskiej to najmocniejszy punkt inscenizacji Hanuszkiewicza. Nie wszyscy bowiem wykonawcy zdołali utrafić w ton teatru Turgieniewa, którego grać wypada inaczej niż Trzy siostry. Zresztą - kto wie... Gdyby nie teatr telewizji, pokazujący aktualne możliwości aktorów z innych miast - może te propozycje nie wydawałyby się tak mało wynalazcze i grane sprawdzonymi numerkami.
