Marzenie o wolności
"Gwiazdy na porannym niebie" w reż. Andrzeja Pieczyńskiego w Teatrze Polskim w Warszawie. Pisze Tomasz Miłkowski w Przeglądzie.
20 lat mineło od ostatniej premiery tej sztuki w Teatrze Studio - wtedy reżyserował ją Jarosław Kilian, a czasy były takie, że liczyły się bardziej smaczki polityczne niż warstwa psychologiczna. Mowa o "Gwiazdach na porannym niebie" Aleksandra Galina, sztuce nawiązującej do rzeczywistych wydarzeń - tuż przed igrzyskami w Moskwie władze przeprowadziły operację oczyszczenia stolicy z prostytutek. Galin wykorzystał to osobliwe zarządzenie jako pretekst do napisania sztuki o pragnieniu wolności i miłości, o życiu i marzeniach kobiet poniżanych, niemal pozbawionych nadziei. Konstrukcja nośna utworu okazała się na tyle mocna, że dramat nie schodzi z afisza w Rosji. Walorem historii są portrety kobiet, zarówno prostytutek, jak i ich "nadzorczyni", czyli szefowej noclegowni dla tzw. dobrowolnie deportowanych z Moskwy. Ich dramatyczne losy, przeżycia, ledwo tlące się tęsknoty, dzięki silnym emocjom, jakich udzielają swym bohaterkom aktorki, poruszają widzów. To rzadkie w teatrze, wydawałoby się już niemożliwe, ale w tym przedstawieniu najważniejsze.
Losy zdeptanej przez życie alkoholiczki Anny (Ewa Makomaska), napiętnowanej przez otoczenie Marii (Marta Dąbrowska), cyrkówki Lory (Małgorzata Sadowska), desperatki Klary (Zuzanna Lipiec) i walczącej o syna Walentyny (Łucja Żarnecka), w których życie zaplątują się zwichnięci psychicznie Aleksander (Andrzej Pieczyński) i milicjant Nikołaj {Maciej Mikołajczyk), tworzą konstelację społecznej zapaści bez wyjścia.
W przedstawieniu Andrzeja Pieczyńskiego nikt nie jest tym, kim się wydaje. Trwa zdzieranie kolejnych masek, spod których wyłaniają się skomplikowane wnętrza bohaterek. Te wiarygodnie ukazane przemiany sprawiają, że prosta opowieść, która mogłaby ześlizgnąć się na melodramatyczne manowce, staje się wnikliwym.
