Artykuły

22 lutego startuje w Żaku nowy interdyscyplinarny projekt "PC Drama", którego głównym założeniem jest performatywne czytanie dramatu współczesnego.

Projekt będzie miał charakter cykliczny. Zaplanowano siedem spotkań, które odbywać się będą w ostatni poniedziałek miesiąca (luty-maj, październik-grudzień), w Sali Suwnicowej. Nowy projekt zainauguruje otwarta próba czytana dramatu Iwana Wyrypajewa "Taniec Delhi" w reżyserii Waldemara Raźniaka. Tekst sztuki zostanie przeczytany po raz pierwszy, tuż przed marcową prapremierą, która odbędzie się w Teatrze Narodowym w Warszawie. Prelekcję podczas wieczoru wygłosi dr Elżbieta Mikiciuk - adiunkt w Zakładzie Historii Literatury Polskiej XIX wieku w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu Gdańskiego. Wstęp na wszystkie imprezy w ramach projektu - bezpłatny.

O spektaklu:

TANIEC DELHI

Autor: Iwan Wyrypajew

Tłum.: Karolina Gruszka

Reż.: Waldemar Raźniak

Tutor: Elżbieta Mikiciuk

Tekst przeczytają: Katarzyna - Agnieszka Wilkosz, Starsza Kobieta - Dorota Kolak, Alina Pawłowna - Dorota Lulka, Pielęgniarka - Weronika Nockowska, Andriej - Paweł Kacprzycki, Olga - Justyna Kacprzycka

Prapremiera sztuki w reż. I. Wyrypajewa odbędzie się w marcu 2010 r. w Teatrze Narodowym w Warszawie

"Taniec Delhi" to siedem jednoaktówek - siedem spotkań w Sali dla odwiedzających miejskiego szpitala. Każde ze spotkań związane jest ze śmiercią kogoś bliskiego - za każdym razem innej osoby. Doświadczając pustki i lęku po stracie, postaci dramatu snują swoje indywidualne historie, rozliczają się ze swojej przeszłości i uczuć. Szukają sposobów na to, aby poradzić sobie z życiem, aby "nieść swoje nosze i znaleźć Pokój". Główna bohaterka, Katarzyna, jest tancerką, która trafiając na bazar w Delhi, doznała przeżycia mistycznego. Swoje doświadczenie postanowiła przekształcić w taniec. "Tak właśnie powstał ten taniec. To opiewanie brudu i potworności. To hymn obrzydliwości i ludzkiej tragedii. To taniec - który mówi światu, że okropności i bólu nie ma, a jest tylko piękno tańca. Że wszystko jest tańcem." Tytułowy taniec jest rodzajem strategii, sposobem na życie w bólu, faustowskim zakładem dla chwili - nieodwracalnej, niepowtarzalnej, rozstrzygającej raz na zawsze. Tekst Wyrypajewa nie tyle opowiada o tym tańcu, co sam jest tańcem. Jest to oryginalna próba stworzenia niekończącej się pawany bólu i cierpienia. Poszczególne jednoaktówki stanowią osobne części, ale zestawione ze sobą łączą się w ciągły lament, powtarzający i modyfikujący określone motywy. Taniec jest więc nie tylko elementem biografii postaci, lecz również językiem - język dramatu jest powtarzalny, mantryczny, transowy, a przez to taneczny. Wyrypajew wprowadzając taką narrację, zrywa z tradycyjnym teatrem psychologicznym. Poszczególne epizody w sensie fabularnym celowo zestawione są tak, aby sobie wzajemnie zaprzeczały. Tekst nie opowiada jednej spójnej historii, a jedynie przetwarza powracające motywy cierpienia, bólu, przebaczenia, tak aby zatracić widza. Doświadczenie teatralne, do którego prowokuje ten tekst wyrasta z poszukiwań duchowych autora, jest unikalnym zderzeniem prawosławia z hinduizmem. Odwołuje się do mechanizmów oddziaływania charakterystycznych dla opery, opery mydlanej, melodramatu, teatru lalek. Jest wzniosły i patetyczny, ale jednocześnie niewolny od właściwej Wyrypajewowi ironii i humoru.

O projekcie:

PC Drama

W latach 2002-2003 Klub Żak realizował projekt Scena Nowej Dramaturgii, który promował najnowsze teksty pisane dla teatru oraz przygotowywał widzów do odbioru współczesnej dramaturgii. Głównym nurtem działalności SND były próby czytane dramatów najnowszych, do których realizacji zapraszano aktorów trójmiejskich scen. W 2003 roku odbywał się cykl Dramatorium z próbami czytanymi dramatów m.in. "Na gałęzi" (reż. Piotr Łazarkiewicz, z udziałem Anny Muchy i Krystyny Łubieńskiej).

Nawiązując do historii sceny teatralnej Żaka, postanowiliśmy reaktywować projekt, ale w nieco zmodyfikowanej, poszerzonej formule. Podążając za duchem epoki, nadaliśmy mu nową nazwę i rozbudowaliśmy program.

PC Drama - to interdyscyplinarny projekt, którego głównym założeniem jest performatywne czytanie dramatu współczesnego. Idea projektu nawiązuje do twierdzenia prof. Barbary Lasockiej-Pszoniak: "Granice teatru to granice słowa. Tam, gdzie kończy się słowo, tam nie ma już teatru."

Program ściśle określa misję artystyczną, obszar poszukiwań - od estetycznych, przez antropologiczne, po literackie czy społeczne. Pragniemy zachęcić odbiorców do czynnego zainteresowania sztuką teatru oraz wykreować inną wizję teatru, nie jako instytucji, ale jako otwartej, kolektywnej przestrzeni działania i poszukiwania. Celem projektu jest zwiększenie szansy Gdańska i Metropolii w staraniach o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury 2016.

W ramach projektu odbędą się:

OTWARTE PRÓBY CZYTANE:

Zapraszane będą realizacje sztuk na podstawie współczesnej dramaturgii, aktorskie wypowiedzi słowne lub słowno-muzyczne stworzone i wykonywane przez uznanych artystów. Do współpracy zaprosimy najciekawszych reżyserów młodego pokolenia, dramaturgów i aktorów, którzy zmierzą się z rzadko prezentowanymi w Polsce tekstami.

PANELE DYSKUSYJNE, WYKŁADY, PRELEKCJE:

Paralelnie do performatywnego czytania dramatu odbywać się będzie cykl kameralnych rozmów z udziałem publiczności, do których zaprosimy najwybitniejszych twórców i reformatorów teatru: reżyserów, dramaturgów, aktorów, scenografów, kompozytorów, krytyków teatralnych, historyków teatru oraz pasjonatów. Wykłady poprowadzi kadra akademicka Uniwersytetu Gdańskiego.

Idąc za słowem - TEATRALIZACJA PRZESTRZENI MIEJSKIEJ (STREET ART)":

Od marca do maja na billboardzie przed Klubem Żak będą prezentowane autorskie prace Iwony Zając i Młodej Załogi oraz studentów Kulturoznawstwa, nawiązujące tematyką do comiesięcznych otwartych prób czytanych. Szablony wykorzystane na billboardach posłużą jako inspiracja dla uczestników warsztatów muralesowych, odbywających się we wrześniu, prowadzonych przez wybitną trójmiejską artystkę Iwonę Zając. Efekt tych warsztatów będzie można obejrzeć w przejściu podziemnym przy Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Gdańskiego - dramat zaistnieje w przestrzeni miejskiej, dotrze do szerszego grona odbiorców. Całość projektu zostanie podsumowana w postaci dokumentacji fotograficznej oraz katalogu.