Artykuły

Trudno oprzeć się wrażeniu, że Forum Polskiego Teatru jest swego rodzaju kontynuacją Kongresu Kultury Polskiej. Dyskusje, które toczyły się zarówno wśród panelistów, jak i gości na Sali ściśle odwoływały się do propozycji reformy życia teatralnego prof. Hausnera. W przeciwieństwie jednak do burzliwej atmosfery Kongresu, na Forum dominowała jednomyślna i zgodna krytyka rozwiązań zespołu prof. Hausnera. Dyskutanci wskazywali na niemożność porozumienia dwóch środowisk: kultury i ekonomii. Dariusz Miłkowski (Teatr Rozrywki z Chorzowa) wskazał na potrzebę zaistnienia osoby "tłumacza" między tymi dwoma obszarami. Odniósł się do przemówienia Balcerowicza, który na Kongresie Kultury mówił "innym językiem" niż ludzie kultury. Podobną opinię wyraził Maciej Englert, który zarzucił prof. Hausnerowi opieranie się na nieprawidłowych danych. Ekonomista nie rozumie problemów funkcjonowania teatru. To państwo ma tworzyć kulturę - jednak przyczyniać się do tworzenia nie tylko przedstawień, ale również całego życia teatralnego.

Atmosfera porozumienia i jednomyślności panująca na Forum wiąże się bezwzględnie z podstawową kwestią - nie było z kim się kłócić, bo nie było reprezentantów drugiej strony - ekonomistów. Kij w mrowisko włożył poseł Jan Krzysztof Bielecki, który wskazał na konieczność teatrów do ograniczenia kosztów stałych. Według posła kultura powinna zacząć być traktowana jako inwestycja, a dostosowywanie się do wymogów ekonomicznych powinno stać się oczywistym wymogiem współczesności. Minister Michał Boni poparł to stanowisko i zaproponował przejście do rozmów nad konkretnymi reformami. Postulował stawianie jednoznacznych postulatów, jednocześnie nie próbując uniknąć konieczności dostosowania się do rzeczywistości.

Moderator dyskusji Paweł Dangel apelował natomiast do środowiska kultury o mniejszą emocjonalność w dyskusjach z ekonomistami, a więcej konkretnych propozycji i wskazywania jasnych rozwiązań. Naprzeciw jego apelowi wyszedł Bogusław Nowak, dyrektor Opery Krakowskiej. Sformułował on postulaty przywrócenia statusu rzemieślnika teatralnego, integracji środowiska (i stworzenia ku temu ram instytucjonalnych), wypracowania sojuszu z mediami i przekształcenia teatrów w spółki prawa handlowego.

Podsumowując dyskusję, Krzysztof Torończyk postawił pytanie o rzeczywistą zasadność przeprowadzenia reformy finansowania teatrów. Zwrócił uwagę, że istniejące rozwiązania prawne nie są złe, więc być może należałoby je tylko usprawnić. Paweł Dangel zaś, zamykając pierwszą część Forum, zaproponował stworzenie kolejnego raportu dotyczącego stanu polskiego teatru, który mieliby przygotować profesjonaliści.