Artykuły

BIAŁE MAŁŻEŃSTWO Tadeusza Różewicza w Teatrze Małym.

Nawet program zaróżowił się ze wstydu... Groteskę Różewicza zagrano w stylu realistycznej celebry. Parodystyczne kwestie aktorzy wypowiadają najzupełniej serio. Śmiech ustąpił miejsca rechotowi. Tempo zamiera jak puls konającego. Trochę ożywienia wnosi stripteaserka. Dzięki niej sztuka idzie nadkompletami. Decyduje rachunek ekonomiczny. To, co w "Kongresowej czy w "Kaukaskiej" kosztuje kilkaset złotych, tu można zobaczyć za kilkadziesiąt. Mimo udziału gołej panienki spektakl jest pruderyjny i cnotliwy. Wysiłki reżysera (T. Minc) przypominają kogoś, kto cierpliwie przykleja listki figowe. W tekście sztuki jedną z bohaterek co chwila straszą fallusy. Bianka musi je widzieć: inaczej nie ma tej postaci. Reżyser zadbał, żeby nic nie wystawało. Na scenie Teatru Małego straszy jedynie nuda. Wierzyć się nie chce, że ten sam reżyser w tym samym teatrze tak interesująco przypomniał "Kartotekę". Tym razem rozminął się z intencjami autora. Może to wina utworu? Banalności tematu? Bo przecież ze sztuk ukazujących secesyjny salonik i panieńską sypialnię jako wylęgarnie kompleksów - dałoby się złożyć solenną antologię. Co w tym obrazie płci rzucającej się na mózg zaintrygowało Rózewicza? Podejrzewam iż zabawiła go możliwość zderzenia patosu, wzniosłości i miłosnego poezjowania z brutalizmami hojnie szafowaną wulgarnością. Sparodiowanie obu tych konwencji, nadal obecnych we współczesnym obyczaju... Lampy naftowe i gorsety to tylko sztafaż. "Białe małżeństwo" nie jest ucieczką w przeszłość, jak stwierdzili poniektórzy recenzenci, odsyłając Różewicza w okolice przełomu XIX i XX wieku, lecz co najwyżej znalezieniem układu odniesienia do naszych czasów... Może za ileś lat jaki teatr w Warszawie wystawi znów "Białe małżeństwo", jako kabaret, erotyczną rewię, "fallus show"... Wtedy okaże się, że Różewiczowi nie chodziło o to, by załapać brawka po kwestii: Czy z przodu czy z tyłu ten sam rubel i ta sama d... i grzechu tu nie ma...