Prapremiera polska w Teatrze "Wybrzeże"
NA kolejną premierę Teatr "Wybrzeże" w Gdańsku przygotował świeżo przetłumaczoną przez Jerzego Limona i Władysława Zawistowskiego komedię Thomasa Middletona: "Cnotliwa panna z ulicy Taniej".
Thomas Middleton (1580 -1627) autor m. in.: "Rodziny miłości", "Tragedii mściciela" oraz "Gry w szachy", zapisał się w historii literatury angielskiej jako jeden z twórców tzw. komedii miejskich.
Prezentowana przez Teatr "Wybrzeże" sztuka z 1613 r. nie odmawiając jej walorów literackich, wyróżnia się głównie tym, że w stosunku do wielu innych utworów epoki oparta jest na wyjątkowo frywolnym żarcie erotycznym. Erotyka wypełnia zarówno warstwę słowną jak też stanowi główną treść' komedii.
Już sam jej tytuł (w polskim tłumaczeniu niezbyt jest to widoczne) "A chaste Maid in Cheapside" jest dwuznaczny. Dość powiedzieć, że "cnotliwa panna" znaczyć może równie dobrze jej przeciwieństwo.
Akcja sztuki zdaje się w dużym stopniu to potwierdzać. Poza dwoma wyjątkami, trudno jest doszukać się w dramacie Middletona bohaterów, którzy nie grzeszyliby uczynkiem czy chociażby, myślą.
Karykaturalnie zarysowane, typowe, ,dla siedemnastowiecznego Londynu, postaci śmieszą do dziś swoją bezgraniczną głupotą, zachłonnością,. wyuzdaniem.
W tym względzie czerpie Middleton z tego samego źródła co Szekspir - "z bogatego języka scenicznego, zaprawionego erotyką, który wykształcił się w angielskim dramacie jeszcze w szesnastym wieku. Przeto śmiały żart erotyczny, tak dominujący w "Cnotliwej pannie...", nie powinien dziwić (ani tym bardziej gorszyć) dzisiejszego widza. Styl ów wydała epoka, w której mieszczański purytanizm dopiero się rodził (i to w wielkich bólach). Obłuda, mieszczańskiej "przyzwoitości" zostaje tu zresztą w pełni ośmieszona. A nas przed nią ostrzega"
