W sprawie wieku Hamleta
Wiek Hamleta to istotnie sprawa nieobojętna i słusznie poruszył tę sprawę red. A. Grodzicki w swym interesującym felietonie. Aprobując koncepcję inscenizatora odmładzającą Hamleta, szuka dla niej usprawiedliwienia w szekspirowskim tekście. Jednakże czy ma rację?
Powróćmy do paru interesujących punktów. Na przykład: cytuje z "Hamleta" -- "Biedny chłopiec z książką w ręku" i dodaje, że słowa te nie mogą odnosić się do trzydziestolatka. Ale w oryginale o chłopcu nie ma tu wzmianki, jest tylko "the poor wretch" a słowo "boy", o dziwo, zastosowanie ma nie do syna, lecz do ojca (I, 5), z czego widać, jak z Szekspirem poczynać sobie trzeba ostrożnie. Pogląd, że to autor niedbały i popełniający niekonsekwencje, to pogląd już dziś zarzucony. Książka Fluchere'a, na którą powołuje się red. Grodzicki, wyszła w roku 1948 i odzwierciedla stan wiedzy przedwojennej. Dziś ogólnie przyjęto uważać Szekspira także i za mistrza konstrukcji, do czego przyczyniła się szczególnie książka H. T. Price'a (1951). W ogóle poważniejsza krytyka współczesna w stosunku do Szekspira ogromnie zeskromniała. Dziś, jeśli Szekspir wydaje się nam nieuważny, czy niekonsekwentny, raczej sobie skłonni jesteśmy przypisać winę niż Szekspirowi.
Oczywiście przyznaję, że Hamlet infantylny pasuje do granej na scenie wersji polskiej, bo, niestety ze spolszczenia Sity domyślić się niełatwo, że Hamlet jest człowiekiem mądrym i wykształconym, z ukończonymi studiami w Wittenberdze i że intelektualnie jest nie mniej dojrzały od króla.
Obcowałam długo z Chaucerem, obcuję z Szekspirem. Obaj wydają się artystami subtelnymi i wytrawnymi. Wszystkie konkretne wzmianki, a jest ich szereg - także w przemówieniu Królowej. Aktorki wyraźnie określają wiek Hamleta na lat trzydzieści (wydanie z roku 1603, tzw. Quarto 1, dawne uznano za złe), wszystkie wzmianki o młodzieńczej urodzie bohatera są ogólnikowe. I to wcale nie musi się z sobą kłócić.
Interesujące uwagi p. Pręczkowskiej warte są ogłoszenia, choć nie rozwiewają wszystkich wątpliwości co do wieku Hamleta (np. wiek Królowej-Matki w tym kontekście?). Poza tym jak sądzę, 30-letni Hamlet kłóci się z młodzieńczym charakterem tej postaci.
Przy okazji prostuję, że to nie tłumacz, ale reżyser przedstawienia w Teatrze Narodowym obniżył wiek Hamleta z 30 na 25 lat.
