Sofokles "Edyp król"
Tragedia o nieszczęściach tebańskiego króla Edypa powstała niemal dwa i pół tysiąca lat temu. Autor "Edypa króla", poeta Sofokles, był Ateńczykiem. Żył i pracował w tym sławnym mieście w piątym wieku przed naszą erą, w okresie największej świetności politycznej i kulturalnej państwa ateńskiego. Sofokles napisał około 120 sztuk dramatycznych, z czego siedem w całości dochowało się do naszych czasów, m.in. znane i sławne: "Antygona", "Elektra" i właśnie "Edyp król".
Dzieje króla Edypa i związane z nimi wydarzenia ukazuje poeta z dwóch punktów widzenia. Jest to tragedia przełączenia. Cokolwiek starają się przedsięwziąć Edyp i Jokasta, by uniknąć swego losu - wszystko obraca się przeciw nim. Z drugiej strony tragiczne zdarzenia spowodowane są w pewnym stopniu działaniem samego Edypa, szlachetnego i wielkodusznego, którego przekleństwem jednak jest nieokiełznany temperament, upór i gwałtowność. I jakkolwiek Edyp ma prawo oskarżać los, to największą jego tragedią jest poczucie winy.
Po pamiętnej kreacji Gustawa Holoubka, obecnie w roli Edypa wystąpi Leszek Herdegen.
Mówi reżyser Lidia Zamkow
Każdy dramat stawia przed reżyserem inne problemy do rozwiązania. Dla "EDYPA KRÓLA" taką kluczową sytuację stanowi chór. Tradycyjne wystawianie tej tragedii Sofoklesa polega na tym, że chór starców za kulisami oznajmia, iż w Tebach panuje zaraza. A przecież całe działanie Edypa wynika z faktu, że zaraza objęła Teby, że przyszło mu żyć w chorym, barbarzyńskim społeczeństwie. I te właśnie uwarunkowania wysunęłam na plan pierwszy w mojej inscenizacji telewizyjnej.
Druga sprawa, którą chciałbym podkreślić, to postawa moralna Edypa. W ubiegłym roku, w programie z okazji Międzynarodowego Dnia Teatru doc. dr Stefan Treugutt mówiąc o tej tragedii Sofoklesa przedstawił Edypa jako ojca wielkiej rodziny humanistów walczących o dobro człowieka. Dla mnie jako reżysera najważniejsze stały się słowa tytułowego bohatera: "Czy może być piękniejszy cel ludzkich wysiłków niż poświecenie wszystkich swoich sił dla ulżenia losowi bliźnich".
I jeszcze sprawa telewizyjności. W Krakowie reżyserowałam "EDYPA" w teatrze, teraz starałam się zrobić przedstawienie par excellence telewizyjne. Szczególną rolę odgrywa tu kolor, kolor "chory", którym starałam się podkreślić znaczenie zarazy, która opanowała Teby.
