Zygmunt August
Dzieje miłości i małżeństwa Zygmunta Augusta i Barbary Radziwiłłówny to jeden z najpopularniejszych fragmentów polskiej historii. Nic dziwnego, że wziął go na warsztat również Stanisław Wyspiański - autor, dla którego dzieje Polski były głównym tworzywem dramatycznym.
W dniu 23 maja telewizja nada z Krakowa dramat Wyspiańskiego pt. "Zygmunt August". Reżyserem spektaklu jest Zygmunt Hubner.
- Dramat ten powstał pod koniec życia poety i składa się z luźnych scen - mówi Zygmunt Hubner. - I może dlatego tyle w tym ledwo naszkicowanym utworze tkwi możliwości, wynikających z wyboru. Najważniejszy dla mnie jednak i najciekawszy pozostaje dramat psychologiczny osnuty wokół Zygmunta Augusta. Barbara jest u Wyspiańskiego postacią tylko naszkicowaną, tekst pozostawia tu wiele możliwości interpretacyjnych. Zygmunt August oczywiście idealizuje swą piękną małżonkę. Miłość daje mu siły do walki nie tylko o pozycję Barbary; sejmowe dyskusje na temat jej koronacji to jednocześnie dyskusje na temat losu państwa i roli władcy. Król, którego obraz przekazuje Wyspiański, jest romantycznym kochankiem, nie przestając być królem. To temat niemal corneillowski - miłość i obowiązek; tutaj pójście za prywatnymi skłonnościami równa się potwierdzeniu wartości człowieka, jego przydatności jako króla i władcy. A zamkniecie dramatu sceną na sejmie w Lublinie, podpisaniem unii polsko-litewskiej, jest kontynuacją niekompromisowej postawy króla, zaznaczonej w scenach początkowych. Chyba więc opinia o Zygmuncie Auguście panująca od lat w literaturze, jest krzywdząca. Był to, jak wskazują źródła historyczne, znakomity dyplomata, człowiek górujący nad swym otoczeniem inteligencją i politycznym rozeznaniem. Takim też pokazuje go Wyspiański.
W roli króla wystąpi Marek Walczewski, Barbarę Radziwiłłównę zagra Krystyna Mikołajewska.
