Artykuły

Pierwszym wydarzeniem w bydgoskiej Operze Nova będzie zapowiedziana na sobotę, 20 września, premiera musicalu "My Fair Lady" Fredericka Loewe'a w reżyserii Macieja Korwina. Autorem scenografii jest Jerzy Rudzki, projektantem kostiumów Barbara Ptak. Dyryguje dyrektor Maciej Figas.

Za datę narodzin musicalu uznaje się 27 grudnia 1927 roku. Tego dnia w nowojorskim Ziegfield Theatre odbyła się prapremiera przedstawienia "Statek komediantów" Jerome'a Kerna i Oscara Hammersteina, historycznie pierwszego dzieła uznanego za musical. Miejscem narodzin tego gatunku teatru muzycznego jest nowojorski Broadway, gdzie miały swoje prapremiery między innymi: "Oklahoma" (1943), "My Fair Lady" (1956), "West Side Story" (1957), "Skrzypek na dachu" i "Hello Dolly" (1964), "Człowiek z La Manchy" (1965), "Hair" (1968). W Europie odpowiednikiem nowojorskiego Broadwayu jest londyński The End, gdzie miała swoje prapremiery większość musicali A.L. Webbera, by wymienić "Koty" i "Upiora w operze", które pobiły ustanowione przez amerykańskie musicale rekordy powodzenia.

Jednym z takich rekordzistów jest właśnie "My Fair Lady" grany od 15 marca 1956 roku na nowojorskim Broadwayu bez przerwy przez ponad sześć lat. Gwiazdami tych przedstawień byli: Julia Anderson (Eliza), Rex Harrison (Higgins), Stanley Holloway (Doolittle). Równie wielką popularnością cieszyła się wersja filmowa nakręcona w 1964 roku z Audrey Hepburn (Eliza) i Rexem Harrisonem (Higgins), która otrzymała osiem Oscarów.

Libretto tego musicalu oparte jest na komedii "Pigmalion", którą Bernard Shaw napisał w 1912 roku i która cieszyła się ogromną popularnością tak w Europie, jak i Ameryce. To sprawiło, że znany filmowiec Gabriel Pascal zwrócił się do autora o zezwolenie na opracowanie muzyczne jego komedii. Niestety, odpowiedź Shawa brzmiała: "Kategorycznie zabraniam takich nadużyć". Jednak Pascal nie porzucił pomysłu stworzenia musicalu w oparciu o tę komedię. Wrócił do niego w 1950 roku, po śmierci Shawa, uzyskując zgodę jego spadkobierców na muzyczną adaptację sztuki. Kurtyna idzie w górę. Znajdujemy się przed Operą Królewską w Londynie. Jest zimny marcowy wieczór, wśród wychodzącej z opery wytwornej publiczności znajduje się pani Eynsford-Hill z synem Fredym, który w pogoni za taksówką zderza się z uliczną kwiaciarką Elizą Doolittle. Na skutek potrącenia Elizie wypada przygotowany do sprzedaży bukiecik fiołków. Straszliwa gwara kwiaciarki budzi zainteresowanie ekscentrycznego językoznawcy fonetyki profesora Higginsa, który w towarzystwie pułkownika Pickeringa też wychodzi z teatru. Higgins oświadcza, że w ciągu pół roku gotów jest zrobić z Elizy prawdziwą damę z Mayfair, w której nikt nie rozpozna dzisiejszej kwiaciarki i jej okropnego języka. Zakład zostaje przyjęty...

"My Fair Lady" to prawdziwa kopalnia przebojów, które mimo ponadpięćdziesięcioletniej historii nic nie straciły na swojej atrakcyjności i zawsze przyjmowane są owacyjnie. Kto nie słyszał choć raz walca Elizy "Przetańczyć całą noc", który poprzedza wspaniała scena "Czekaj no, Hoggińszczaku, czekaj no!" śpiewana przez umęczoną ćwiczeniami językowymi Elizę. Równie znana jest piosenka Freda "Tę ulicę znam tyle, tyle lat". Kto jest w stanie oprzeć się urokowi wspaniałej sceny baletowej czy pieśni Doolittle'a "Muszę się żenić dzisiaj rano".

Na polskich scenach pierwszy raz ten musical pojawił się w 1964 roku w warszawskim teatrze Komedia z Barbarą Brylską w roli Elizy i Edmundem Fettingiem jako Higginsem, przezabawnym Doolittle'em był Wojciech Rajewski. Przekładu polskiej wersji dokonali: Antoni Marianowicz (dialogi) i Janusz Minkiewicz (piosenki). Ogromny sukces warszawskiej premiery sprawił, że "My Fair Lady" w ciągu czterech sezonów pojawił się w dziewięciu teatrach, wszędzie bijąc rekordy powodzenia. Drugi "wysyp" inscenizacji tego musicalu mieliśmy w latach osiemdziesiątych. W 1993 roku wystawiono go po raz pierwszy na scenie Opery Bydgoskiej.