Warszawa. Coraz mniej pieniędzy ZAIKSu
Urząd skarbowy ściągnął z kont Stowarzyszenia Autorów ZAiKS 96 mln zł zaległego podatku VAT za 2005 r. Koszty decyzji poniosą autorzy.
Według fiskusa najstarsza organizacja zarządzająca prawami autorskimi w Polsce powinna płacić podatek od towarów i usług od 2004 r. Stowarzyszenie odwołuje się jednak do kolejnych instancji, twierdząc, że przepisy o VAT go nie obowiązują, bo nie jest nastawione na zysk, i podatku konsekwentnie nie płaci. Zaległości za ostatnie trzy lata mogą sięgać łącznie 300 mln zł - to więcej, niż wpływa rocznie do kas ZAiKS-u z tytułu tantiem autorskich.
W spór włączyła się niedawno Komisja Europejska, która wezwała polskie władze do "usunięcia uchybienia" - w Unii organizacje takie jak ZAiKS zarządzające prawami autorskimi płacą VAT. Za naruszanie przepisów unijnych Polsce grozi kara w wysokości 3,6 mln euro i od kilku do kilkudziesięciu tysięcy euro za każdy dzień zwłoki w usunięciu uchybienia.
ZAiKS zapłacił zaległy podatek z nadwyżek pochodzących z oprocentowania lokat. Na razie stowarzyszeniu nie grozi bankructwo, ale jak zapowiada prezes ZAiKS Edward Pałłasz, podatek uderzy w honoraria autorów. Stowarzyszenie będzie pomniejszać nadchodzące repartycje (opłaty od nadawców) o 22 procent VAT. Wzrosną także opłaty za zarządzanie z 15-17 procent do 25-27 procent. Jeżeli nadawcy nie zgodzą się podnieść opłat o stawkę VAT, honoraria będą mniejsze nawet o połowę.
Tymczasem w ramach szukania oszczędności ZAiKS wycofuje się z działalności społecznej. Zawieszono program stypendiów i dotacji na imprezy kulturalne w ramach Funduszu Popierania Twórczości, na który stowarzyszenie przeznaczało 1 mln zł rocznie. Prawdopodobnie nie będzie w tym roku także nagród dla twórców i popularyzatorów kultury. Nie jest wykluczone, że organizacja będzie musiała sprzedać jeden ze swoich domów pracy twórczej.
- Ponieważ zostaliśmy potraktowani jak fabryka gwoździ, musimy zrezygnować ze wspierania kultury, bo fabryki takiej działalności nie prowadzą - powiedział Pałłasz.
ZAiKS odwołuje się w sprawie VAT do sądu administracyjnego. Prezes Pałłasz nie wyklucza zwołania nadzwyczajnego zjazdu i przekształcenia stowarzyszenia w komercyjną agencję, jeśli fiskus nie zmieni polityki wobec ZAiKS.
