Artykuły

Kwiecień w Łodzi zapowiada się teatralnie. Już w najbliższy weekend odbędą się dwie premiery, w przyszłym tygodniu trwać będzie Festiwal Szkół Teatralnych, a przed końcem miesiąca kolejne premiery dadzą Powszechny i Wielki.

Najbliższe premierowe spotkanie organizuje Teatr Studyjny, należący do łódzkiej szkoły filmowej. Dyplomanci wydziału aktorskiego przygotowali "Sytuacje rodzinne" Biljany Srbljanović w tłumaczeniu Doroty Javanki Ćirlić. Sztuka prezentuje dramatyczny obraz ludzkich wnętrz po doświadczeniach niepokoju i lęku, jakie przynosi wojna. Uniwersalne przesłanie mówi o kondycji współczesnego człowieka. W akcji rozgrywającej się w Serbii, na tle wojny na Bałkanach, uczestniczy czworo dzieci w wieku 10-12 lat... "Sytuacje rodzinne" to nie tylko portret dzieci i dorosłych napiętnowanych brzemieniem wojny, lecz wizja młodych ludzi u schyłku wieku - szukających nowych wartości i perspektyw w świecie, który wydaje się zbyt tragiczny, by podejmować próby życia godnego i etycznego.

Biljana Srbljanović jest Serbką, urodzoną w Szwecji (rocznik 1970). Dziś jest wykładowcą w belgradzkiej Szkole Teatralnej. Debiutowała sztuką "Belgradzka trylogia", później napisała "Sytuacje rodzinne", następnie "Upadek" i "Supermarket". W swych sztukach ukazuje konflikt bałkański poprzez psychikę Jugosłowian. O sobie mówi: "nie chcę być poza i krytykować własny kraj, który kocham. Mam problem z patriotyzmem, który jest we mnie, po prostu nie rozumiem tego. Kocham mojego przyjaciela, moją matkę, ale nie kocham każdej cząstki ziemi, na której żyję".

Sztukę serbskiej pisarki reżyseruje Krzysztof Jaworski, scenografię zaprojektował Adam Graczyk, a wystąpią: Emilia Komarnicka, Ewelina Stepanczenko, Anna Wojnarowska, Ewa Kustusz, Grzegorz Gołaszewski, Kamil Pecka i Wacław Mikłaszewski. Premiera na Dużej Scenie w piątek, 4 kwietnia.

Dzień później Teatr im. Jaracza zaprasza na "Makbeta" [na zdjęciu plakat] Williama Szekspira w adaptacji i reżyserii Mariusza Grzegorzka.

"Makbet" (napisany w 1606 roku) to opowieść o żądzy władzy wiodącej do zbrodni, która nigdy nie może ujść nikomu bezkarnie. U podstaw tej najbardziej gorzkiej ze wszystkich sztuk Szekspira leży głęboko humanistyczna myśl - za popełnione zbrodnie czeka nieunikniona kara.

Postać bohaterskiego żołnierza, który zmienia się w łotra, zabija swego króla i po trupach idzie po władzę, Szekspir wzorował na postaci autentycznego szkockiego dowódcy z XI wieku, zmienił jednak wiele. Makbetowi dodał chorobliwie ambitną żonę, która pcha go ku zbrodni, wprowadził także element losu, symbolizowany przez Wiedźmy. Ich przepowiednia uruchamia ciąg tragicznych zdarzeń. Ale to sam Makbet podejmuje decyzję o wejściu na drogę zła i później ponosi tego konsekwencje.

"Makbet" to tragedia sumienia, z którym zmagają się bohaterowie. Na kartach swego dramatu nakreślił Szekspir przekonujące portrety ludzi, których ambicja i chęć posiadania władzy zaprowadziły na szczyt, ale niemożność życia ze świadomością zbrodni spowodowała przegraną. Szekspirowskie dzieło jawi się jako uniwersalna wypowiedź o ludzkiej naturze, mechanizmach świata i skomplikowanej głębi niejednoznacznego ludzkiego wnętrza. Ten właśnie uniwersalizm i niezwykła wręcz znajomość ludzkiej duszy sprawiają, że tragedia sprzed czterech wieków zachowuje ponadczasową aktualność i zadziwia mądrością, trafnością ocen, spostrzeżeń i charakterów także dziś.

W przedstawieniu grają m.in.: Ireneusz Czop (Makbet), Ewa Wiśniewska-Audykowska (Lady Makbet), Andrzej Wichrowski (Duncan), Mariusz Jakus (Banko), Bogusław Suszka (Macduff), Monika Badowska (Lady Macduff) oraz Dorota Kiełkowicz, Grażyna Walasek, Kamila Sammler, Stanisław Kwaśniak. Dekoracje projektuje reżyser, a kostiumy Magdalena Moskwa. Premiera na Dużej Scenie w sobotę, 5 kwietnia.

Ale to nie koniec. Następny tydzień wypełni Festiwal Szkoł Teatralnych, a na 12 kwietnia zaplanowana jest premiera Teatru Powszechnego - "Zatrudnimy starego klauna" w reżyserii Justyny Celedy. A wczoraj w Teatrze Wielkim rozpoczął próby reżyserskie Michał Znaniecki, który przygotuje "Włoszkę w Algierze" Rossiniego, pod batutą Antoniego Wicherka. Premiera 26 kwietnia.