Warszawa. Borys Szyc zagra Józefa K.
Maciej Englert w Teatrze Współczesnym reżyseruje "Proces" Franza Kafki. Józefa K., 30-latka uwikłanego w bezduszny, pozbawiony poezji świat, zagra Borys Szyc. Premierowe pokazy w sobotę i niedzielę.
Tekst Kafki wielokrotnie trafiał na teatralne deski. W latach 70. ubiegłego wieku Adam Hanuszkiewicz wystawił go w Narodowym, Jerzy Jarocki - w Starym Teatrze. Na potrzeby Teatru Telewizji w roku 1980 swoją inscenizację przygotowali Agnieszka Holland i Laco Adamik, a główną rolę powierzyli Romanowi Wilhelmiemu. Teraz z opowieścią o Józefie K. postanowił się zmierzyć Maciej Englert. - Powodem, oczywiście niejedynym, powrotu do "Procesu" jest klimat ostatnich lat, nie doraźne zdarzenia, ale właśnie klimat. Jakiś zapomniany lęk przed siłą i możliwościami urzędu - mówi reżyser. - Kafka tworzy absurdalną sytuację, ukazując urząd sądowy, przed którym trzeba dowieść swojej niewinności, proces, w którym oskarżony ani nikt z urzędników nie zna oskarżenia ani prawa, na którym się opiera. W poszukiwaniu powodu aresztowania człowiek zaczyna dokonywać swoistego rachunku sumienia, a nawet samooskarżenia, a walka o uzyskanie uniewinnienia staje się jedyną treścią jego życia. Sumienie, moralność, metafizyka zostają sprowadzone do działania urzędu, a tok procesu zostaje uzależniony od ukorzenia się przed sądem i uznania mocy urzędu. Maciej Englert zapowiada, że nie będzie uwspółcześniać tej historii przez wyposażanie bohatera w nowoczesne gadżety jak laptop czy komórka. Siłą "Procesu" jest jego uniwersalność. W metaforyczny, filozoficzny sposób mówi o dylematach egzystencjalnych towarzyszących ludziom niezależnie od czasów, w jakich przyszło im żyć: Jaki jest sens tego wszystkiego? W czym ja biorę udział? Jakie mam prawa i obowiązki?
- Powieść Franza Kafki w adaptacji i reż. Macieja Englerta, wyk. Borys Szyc, Stanisława Celińska, Piotr Garlicki
- Teatr Współczesny, ul. Mokotowska 13, tel. 022 825 59 79, premiera: sobota-niedziela (29-30.03), godz. 19
Warto wiedzieć
Franz Kafka (1883 - 1924) ukończył studia prawnicze. Pracował jako praktykant sądowy, przez wiele lat był urzędnikiem w towarzystwie ubezpieczeniowym w Pradze. Ucieczką od biurowego kieratu i beznadziei mieszczańskiej egzystencji stało się dla niego pisanie opowiadań, dzienników i powieści. Za życia nie zdobył sławy jako literat. Sam opublikował tylko kilka tekstów, wśród nich "Wyrok" (1916), "Przemianę" (1916), "Kolonię karną" (1919).
Wiele tytułów już po śmierci Kafki i wbrew jego woli wydał Max Brod. Tak się stało między innymi z niedokończonym przez pisarza "Procesem", który do księgarń trafił w 1925 roku. Jego bohater Józef K. podczas trwającego rok procesu, nie znając oskarżenia ani sędziów, powoli ulega potędze sądu.
