Elbląg. Molier Wyszomirskiego u Sewruka
Już w najbliższą sobotę o godz. 18 na Dużej Scenie Teatru im. Aleksandra Sewruka w Elblągu odbędzie się premiera "Świętoszka" Moliera w reżyserii i w opracowaniu muzycznym Bartłomieja Wyszomirskiego, ze scenografią Izy Toroniewicz. W rolę Tartuffe'a wcieli się w tym przedstawieniu Tomasz Czajka.
Jak zauważają realizatorzy elbląskiej inscenizacji, "Świętoszek" to jedno ze szczytowych osiągnięć komediowego kunsztu Moliera. Utwór ten, będący bardziej komedią obyczajową niż komedią charakterów, stanowi wyrazisty portret życia rodzinnego i religijne* go XVII-wiecznej Francji. W satyryczny sposób autor ukazuje, jakie zagrożenia dla mieszczańskiej rodziny niesie ze sobą religijna obłuda wkradających się do domu "świętoszków". Zbiorowym bohaterem komedii Moliera jest rodzina Orgona, składająca się z jego matki, pani Pernelle, typowej dewotki; drugiej, prawdopodobnie o wiele młodszej, żony Elmiry oraz dorosłych już dzieci: Damisa i Marianny.
W przeciwieństwie do postaci ukazanych w "Skąpcu", jest to rodzina szczęśliwa i kochająca się, aż do momentu, kiedy w progach domu pojawia się obłudny Tartuffe. Tytułowy Świętoszek podporządkowuje sobie w zupełności panią Pernelle i Orgona, którzy w swoim zaślepieniu nie dostrzegają podstępnych intryg i hipokryzji Tartuffe'a.
Portret francuskich mieszczan
Portretując XVII-wieczną francuską rodzinę mieszczańską Molier wprowadził kontrastujące ze sobą typy ludzkie. Tartuffe i pan Zgoda to niebezpieczni obłudnicy, którzy pod maską pobożności i przyzwoitości kryją fałsz i intrygi. Orgon i pani Pernelle są zaślepieni, a jest to tym bardziej niebezpieczne, że kłamstwa Tartuffe'a przyjmują z całą naiwnością i w dobrej wierze. Im przeciwstawia autor rozsądnych, zrównoważonych, kierujących się w zasadzie laicką etyką: El-mirę, Damisa, Mariannę i Walerego. Rzecznikiem rzetelnej pobożności jest w utworze Kleant. Źle pojęta religijność czyni z Orgona człowieka nierozumnego, pozbawionego serca, niedobrego ojca rodziny.
W szczęśliwym zakończeniu obroni Molier zagrożone wartości, ale nie pozwoli zapomnieć, iż szczęście rodzin XV7I-wiecznej Francji niejednokrotnie niszczone było przez obłudnych "świętoszków".
