Druga młodość kowala
"Kowal" w reż. Bogdana Nauki w Teatrze Lalki i Aktora Ateneum w Katowicach. Oglądała Henryka Wach-Malicka z Dziennika Zachodniego.
Temat uniwersalny, pisarz regionalny, spektakl niebanalny. Tak w skrócie można zrecenzować przedstawienie pt. "Kowal" oparte na baśni Gustawa Morcinka, wystawione właśnie Śląskim Teatrze Lalki i Aktora ?Ateneum?. Ten tytuł gościł już na katowickiej scenie, ale było to czterdzieści lat temu. Pamiętną inscenizację zrealizowali: reżyser Jerzy Zitzman, scenografka Alicja Kuryło i mało wówczas znany kompozytor... Krzysztof Penderecki.
Dziś "Ateneum" zbliża się do szacownej sześćdziesiątki (istnienia), a Morcinkowa baśń wciąż pozostaje wdzięcznym materiałem do artystycznej obróbki. Dzieci z zainteresowaniem śledzą fabułę, kibicując dzielnemu Kowalowi-Królowi, który i Diadła oszukał, i Śmierć na gruszy zaaresztował, i poddanym zagwarantował dostatek, ptasiego mleka nie wyłączając.
Reżyserujący "Kowala" Bogdan Nauka wyraźnie zaadresował swoją propozycję do młodego odbiorcy, rozsądnie wyciszając nurt egzystencjalny prozy Gustawa Morcinka (ludzie nie umierają, bo Śmierć nie czyni swej powinności, a bramy Nieba i Piekła pozostają dla żywych zamknięte). Żartobliwy ton nie głuszy dydaktycznej nuty przypowieści, uatrakcyjnia ją tylko. Spektakl organizuje jednak przede wszystkim oryginalna scenografia znanego grafika Romana Kalarusa.
Zaprojektowane przez niego dekoracje wsparte są na gigantycznym kręgu obracającym się wokół własnej osi. To nadaje tempa intrydze, ale pozwala też na dokonanie błyskawicznych skrótów akcji w czasie i przestrzeni. Skrótów, dodajmy, w których młodziutki widz się nie gubi. Udane są także projekty lalek, zwłaszcza Diabła Pokraki (Beata Zawiślak) i tytułowego bohatera animowanego przez Jacka Popławskiego.
Katowicki "Kowal" to spektakl lalkowo-aktorski, ale żywi wykonawcy świadomie pozostają na drugim planie, pozwalając dziecku uruchomić jego własną wyobraźnię. Szkoda tylko, że lalki nie wychodzą do ukłonów; naprawdę zasłużyły!
