Koszty życia w teatrze tańca
Gdy byłem młodszy wierzyłem, że jestem nieśmiertelny, a moje zdjęcie rentgenowskie tylko mnie w tym utwierdzało. Mój partner umarł na AIDS tydzień temu. Ukrywał przede mną chorobę. Chroń siebie; ciało nigdy nie kłamie. To nie zdanie ze społecznej kampanii uwrażliwiającej na AIDS ani tekst z "Aniołów w Ameryce" T. Kushnera. To fragment spektaklu "The Cost of Living" DV8 Physcial Theatre. O angielskiej grupie tańca pisze Anna Obolewicz w portalu kulturalnym G-Punkt.
DV8 Physical Theatre to teatr tańca założony w 1986 r. przez Loyda Newsona. Powstał jako stowarzyszenie tancerzy niezadowolonych z kierunków rozwoju, jakie obrał ówczesny taniec. DV8 rzucił wyzwanie tradycyjnej estetyce i ustalonym formom tańca zarówno klasycznego, jak i nowoczesnego, tańcowi abstrakcyjnemu, przeestetyzowanemu, skoncentrowanemu tylko na ruchu. DV8 rzucił również wyzwanie stawianiu barier między tańcem a teatrem, między tańcem a zaangażowaniem społecznym. W swoich spektaklach DV8 porusza problemy współczesnego człowieka, a tym samym zmusza do dyskusji o ... "kosztach życia". Łączy ruch ze znaczeniem.Do tej pory zespół stworzył 15 głośnych spektakli (m.in. "Enter Achilles", "Bound to Please", "The Happiest Day of My Life", "Strange Fish", "Just for Show"), które zostały świetnie przyjęte na całym świecie oraz pięć nagradzanych filmów telewizyjnych. W przedstawieniach DV8 obok "zwyczajnych" tancerzy występują osoby ułomne fizycznie, a także odbiegające od ukształtowanej przez media i reklamę "normy". Działalność grupy DV8 opiera się na założeniu, że sztuka cielesnej ekspresji nie jest zarezerwowana tylko dla absolwentów szkół baletowych, a taniec jest nie tylko domeną estetycznych doznań.
Recenzent The Guardian pisał - Postaci eksponują tutaj swoją ekscentryczność, ukazują ból. Zachowują się podobnie jak na konkursie piękności, tyle, że jest to makabryczny konkurs na opak, a jego uczestnicy stają się ofiarami. "Mam 72 lata - mówi Diana Payne Meyers ubrana w kostium kąpielowy, który eksponuje jej obwisłe i pomarszczone, filigranowe ciało - po trzydziestce miałam jeszcze czterech kochanków".
Owo transgresyjne podejście do estetyki i zasad tańca pociąga za sobą refleksję na tematy społeczne, a nawet filozoficzne. W ten sposób DV8 przekracza ograniczenia tańca współczesnego, zapędza się w rejony radykalnego wręcz uspołecznienia czy upolitycznienia sztuki, łamie nie tylko konwencje tańca, ale i surowość umownych zasad, wyznaczających funkcjonowanie współczesnej sztuki i mediów.
Jednym z głównych bohaterów "The Cost of Living" jest David Toole - człowiek pozbawiony nóg tańczący we wspaniałym duecie z Eddie Kay. Dwójka aktorów porusza się w sposób nieco ciężki i nierówny, świetnie oddając sprzeciw Toola wobec jego fizycznej ułomności. W innej scenie Toole niszczy swoją godność, podczas gdy inny tancerz w przerażający sposób krąży wokół niego i zadaje pytania dotyczące intymnych szczegółów jego fizyczności. Innym razem w duecie z piękną tancerką tworzy doskonale symbiotyczny układ choreograficzny...
Ludzie spacerują po parku. W swoich ciałach kryją swoje historie. Clown, który zabawia dzieci, jest równocześnie płatnym mordercą.
W "The Cost of Living" postaci noszą maski, ale nie teatralne, raczej te goffmanowskie, które mają ukryć prawdziwe uczucia i sprawić, że właściciel dostosuje się do grupy, przestanie być Inny, a tym samym zostanie zaakceptowany. Ten spektakl (a także oparty na nim film, który można było oglądać na tegorocznych Nowych Horyzontach) to, jak przystało na prawdziwy teatro mundi, tragikomedia, w której elementy humorystyczne łączą się z ponurym wydźwiękiem, gorzką prawdą na temat ludzkiego życia. Główni bohaterowie - Eddie i David poszukują miłości, pracy, sensu. Nic w tym skomplikowanego ani odkrywczego. Jednym z najważniejszych celów artystycznej polityki DV8 Theatre jest przekazywanie idei i emocji jasno i bezpretensjonalnie. Ich prace mają być tak samo radykalne, jak dostępne szerokiej publiczności. Zaangażowanie aktorów DV8 Theatre w spektakle jest wynikiem ciężkiej pracy, a same pomysły na spektakle biorą się z rzeczywistych potrzeb artystycznych i ideologicznych. Loyd Newson, prowadzący teatr, w jednym z wywiadów mówił - Tworzę tylko, jeśli mam coś do powiedzenia, a praca jest generalnie o zagadnieniach, które w dotyczą lub dotykają mojego życia w danym czasie. Chcę prowokować samego siebie, stawiać pytania samemu sobie oraz myślom, motywacjom i założeniom aktorów.
W pracy Newsona z aktorami najważniejsze jest pytanie "dlaczego?". Szuka on ruchu z intencją i celem, nie ruchu abstrakcyjnego, jedynie pięknego, ale ruchu, który znaczy. -"Dlaczego?" jest w sercu pracy DV8 Theatre - jak sam podkreśla. I tak, np. tworzenie spektaklu "Enter Achilles", który z założenia ma być obrazem męskiej psychiki (rozgrywa się w typowym angielskim pubie, gdzie przebywa ośmiu mężczyzn) rozpoczęło się od różnych eksperymentów - idei traktowania jednego mężczyzny przez drugiego jak mebla, poszukiwania konotacji dzielenia się przez mężczyzn napojami, a także zastanawiania się nad tym, jak szklanka napoju może reprezentować piękno albo niebezpieczeństwo, wspólnotę albo izolację. Dopiero z takich warsztatów powstał właściwy scenariusz.
Dlaczego tak wielu artystów zabiło się? Ktoś kiedyś powiedział, że teatr to schronienie dla neurotyków i narkomanów. Czy tak jest w istocie?
Działalność DV8 Theatre w całości opiera się na przeświadczeniu o integralności i korespondencji sztuk. W ich spektaklach taniec ma równy status, co muzyka, dekoracje, słowo. Większość spektakli służy za kanwę do filmów video lub telewizyjnych. Ta otwartość i nowoczesność zawiera się już w samej nazwie - DV8 Physical Theatre czyli Dance & Video 8 Physical Theatre. W tej chwili na nowo stworzony, multietniczny zespół pracuje nad "Project 08", poetycką i odważną produkcją poruszającą zagadnienia tolerancji i nietolerancji, religijności i seksualności. Jest ona oparta na wywiadach zrobionych wśród dotkniętych tymi problemami mieszkańców całej Wielkiej Brytanii.
DV8 brzmi jak "deviate", czasownik pochodzący od rzeczownika "deviation", czyli zboczenie, odchylenie, odejście. Określenia te dobrze oddają, czym DV8 Physical Theatre jest dla teatru, tańca i społeczeństwa. Tyle że w tym wypadku, na przekór, "deviation" ma zabarwienie pozytywne.
Na zdjęciu: "The Cost of Living".
