Schodami w dół
Zniechęcanie - daremny trud. I tak przecież dacie się Państwo skusić, gdy w Waszym mieście zawisną na płotach anonse: "Kmicic i Birkut kochający inaczej" albo "Prawdziwi mężczyźni w rolach męskich podfruwajek". Gdy zaś w trakcie wieczoru okaże się, że zamiast zapowiadanych atrakcji jest nuda, monotonia i ględzenie - kasa nie zwróci już za bilety.
"Schody" firmowane przez Charlesa Dyera (autor), Daniela Olbrychskiego, Jerzego Radziwiłowicza, reżysera Piotra Łazarkiewicza i producenta Gene'a Gutowskiego to typowa sztuczka bulwarowa. Co nie oznacza, że musi to być zaraz sztuczka podła. Teatr bulwarowy winien być lekki, efektowny, nie nazbyt głęboki, ale i niekoniecznie bezmyślny. Szansę na to stwarzał pomysł Dyera, aby supersamców kina i teatru ubrać w miękkie sweterki starzejącego się męsko-męskiego małżeństwa: kabotyńskiego eksaktora (Olbrychski) i zakompleksionego fryzjera (Radziwiłowicz). Pokazać ich śmiesznostki i skrywaną czułość, komiczno-łzawe ogryzki dawnych zalotów i lęk przed starością.
Nic nie wyszło. Zabrakło energii, wyobraźni scenicznej, wdzięku, wyczucia stylu. A także wewnętrznej pogody, umiejętności bawienia się rolą i sobą w roli. Bezradnemu po amatorsku Danielowi Olbrychskiemu z błyszczącego bon vivanta zrobił się na scenie spsiały i ospały nudziarz niebudzący żywszych uczuć u widza. Co gorsza, niebudzący też u partnera, którego rolę osamotniony Jerzy Radziwiłowicz wykonywał rzetelnie, acz ciężko i ponuro. Coś, co miało być żywym, iskrzącym się obrazkiem, z każdą sceną tężało, puchło i zdychało jak zabawka, w której padają baterie.
Dyer nie jest Szekspirem, ale kreśląc komediowy obraz męskiego klimakterium, potrafił odsłonić dramatyczny dyskomfort odmieńców skazanych (bez prawa łaski) na wstyd wobec otoczenia. Obraz tej psychicznej pułapki ukazany w lekkiej formie mógłby przynieść sprawie tolerancji obyczajowej więcej dobrego niż gejowscy agitatorzy. Bohaterowie musieliby jednak dać się polubić widowni. Szkoda, że to zadanie też ich przerosło.
