Badanie Wyspiańskiego
"Requiem" w reż. Jacka Papisa w Teatrze Łaźnia Nowa w Krakowie. Pisze Joanna Targoń w Gazecie Wyborczej - Kraków.
Requiem" Jacka Papisa przypomina raczej próbę przymierzenia tekstu Wyspiańskiego do współczesnego teatru, zbadania, jak może dziś brzmieć, niż spektakl. W tym jego i siła, i słabość.
Do "Legendy" Wyspiański - jak do wielu swoich dramatów - sporządził projekty dekoracji i kostiumów. Komnata wawelska z grubych bali, prasłowiańscy zgrzebni woje i długowłose dziewoje w wiankach. Nic z tego nie znalazło się w spektaklu Jacka Papisa - sceniczne wizje Wyspiańskiego są bardziej związane z tamtą epoką niż jego myśli i słowa. Scena, czy raczej wielka hala Łaźni, jest prawie pusta - tylko ruchomy czarny podest-katafalk na środku i rząd metalowych garderobianych stanowisk z prawej. Przy nich - aktorzy. Na wpół prywatnie, na wpół w roli. Wysoko na galerii otaczającej salę dwie panny (Dorota Papis i Aleksandra Popławska) w zwiewnych koszulach i kostiumach kąpielowych dziarsko śpiewają pieśń rusałek (świetna muzyka Hanny Kayser). Jeden z aktorów (Artur Zawadzki) wygłasza fragment didaskaliów - zwyczajnie, lekko, trochę jakby zdumiony dziwnością słów Wyspiańskiego. I tak będzie grane to godzinne widowisko - żadnego patosu, żadnej deklamacji, żadnej prasłowiańszczyzny. I słusznie.
Spektakl krąży wokół tematu śmierci i ofiary. Na katafalk przeniesie się Krak (Krzysztof Franieczek), władca już na wpółmartwy, oczekujący na przejście na drugą stronę. Towarzyszą mu dwaj podejrzani showmani (Dominik Stroka i Bartosz Adamczyk). Ofiarą (konieczną, aby wygrać z Niemcami oblegającymi zamek) będzie Wanda (Aleksandra Popławska), którą trzeba oddać Wiśle. Wszystko rozegrane jest lekko, dowcipnie, aktorzy mówią (i śpiewają) tekst prosto, trochę w tym teatralnej zgrywy, trochę powagi. Ale po chwili spektakl zaczyna nużyć - Papis i jego aktorzy poprzestali na znalezieniu formy, sposobu na tekst Wyspiańskiego. Ale w jakim celu? Żeby pokazać, że tak też można? Słabe wytłumaczenie.
