Artykuły

Gabriela Muskała gra w Edynburgu kolejne przedstawienia "Podróży do Buenos Aires", szkocka prasa pisze o polskim teatrze artykuły, a widzowie ustawiają się w kolejkach po bilety.

Festiwal Teatralny w Edynburgu to największa teatralna impreza na świecie. W tym roku podczas festiwalu zaprezentowanych zostanie łącznie ok. dziewięciuset spektakli. Zdaniem dziennikarzy teatralnych, którzy przeprowadzili w swoim środowisku ranking, polskie spektakle są w pierwszej setce najważniejszych.

"The Scotsman" w wydaniu, które zbiegło się z pierwszą prezentacją "Podróży do Buenos Aires", opisuje spektakl łódzkiego Teatru im. Jaracza jako przejmujący, chwaląc przy tym aktorstwo Muskały. Claire Black, która wcześniej obejrzała wszystkie - prezentowane na festiwalu - przedstawienia w Polsce, w artykule "Why Poland is preparing to invade the Edinburgh Fringe" (co można przetłumaczyć: Dlaczego Polacy przypuszczają szturm na edynburski festiwal?), pisze o poznańskim Teatrze Biuro Podróży (przedstawi sztukę pt. "Kim jest ten człowiek we krwi"), który nazywany jest w szkockiej stolicy "Edinburgh Darling" (pieszczochem Edynburga); widzowie pamiętają teatr z efektownych inscenizacji na kilku poprzednich festiwalach. Opisuje drugiego gościa festiwalu, czyli wrocławską grupę artystyczną Karbido (prezentują spektakl "Stolik"), znany w Wielkiej Brytanii polski teatr awangardowy Pieśń Kozła z Wrocławia (pokażą "Lacrimosę") i łódzką "Podróż...". Autorka pisze też o rozpoczynającej się dyskusji na temat przenikania kultur, nadmieniając, że w Edynburgu już się taki proces zaczął (według jej informacji w stolicy Szkocji pracuje 30 tysięcy Polaków). W tym kontekście wspomnieć wypada, że w gronie debiutantów tegorocznego festiwalu, obok wymienionych teatrów, znajdzie się też pierwszy polsko-szkocki Teatr Gappad, który wystawi przedstawienie "Re-id".

Obok festiwalu Fringe w Edynburgu, od 10 sierpnia do 2 września odbędzie się Międzynarodowy Festiwal Sztuki, którego formuła obejmuje nie tylko spektakle teatralne, ale także muzykę symfoniczną, operę i wystawy plastyczne.

Łódzka "Podróż do Buenos Aires" w reżyserii Mariana Półtoranosa to sztuka podpisana pseudonimem Amanita Muskaria, pod którym kryje się Gabriela Muskała i jej siostra Monika - ceniona tłumaczka literatury niemieckojęzycznej. Monodram poświęcony jest umieraniu. Jednak nie fizycznemu, a - kto wie, czy nie bardziej okrutnemu - mentalnemu. Bohaterkę opowieści - Walerię Foryś - zastajemy u schyłku dobrej kondycji intelektualnej. Postępująca, z wolna, ale systematycznie, demencja prowadzi kobietę przez świat realny, wymyślony, przez przeszłość, przyszłość, imaginacje. W pewnej chwili miesza miłość z ręcznikami, lęki z notesem, listy z rozmowami. Odbiera imiona dzieciom, znaczenie słowom. Tekst jest świetny, a obsadzenie w roli starej kobiety Gabrieli Muskały przydaje "Podróży..." nowych znaczeń, pokazuje, że starość jest nierozerwalnie związana z młodością, że granic w życiu nie sposób wyznaczać.

Prezentacja na Edinburgh Fringe jest wydarzeniem prestiżowym, dostrzeżony spektakl jest zapraszany na inne teatralne imprezy w Europie. Trzymamy kciuki.

Gabriela Muskała i "Podróż do Buenos Aires" to także: Nagroda Aktorska na 42. Kaliskich Spotkaniach Teatralnych, Nagroda Marszałka Województwa Łódzkiego z okazji Międzynarodowego Dnia Teatru, Nagroda Ministra Kultury w Ogólnopolskim Konkursie Ministerstwa Kultury na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej, Nagroda Aktorska na I Festiwalu Prapremier w Bydgoszczy, Nagroda Marszałka Województwa Łódzkiego z okazji inauguracji sezonu artystycznego 200203, Grand Prix i Nagroda Polskiego Radia we Wrocławiu na 36. Wrocławskich Międzynarodowych Spotkaniach Teatrów Jednego Aktora. Premiera "Podróży..." odbyła się 8 grudnia 2001 roku na Małej Scenie Teatru im. Jaracza.