Artykuły

Wybitny niemiecki pisarz Tomasz Mann (w tej roli Henryk Machalica) na początku 1933 roku przybył do Szwajcarii. Tu do autora "Czarodziej­skiej góry" dotarła wieść o dojściu do władzy w Niemczech Adolfa Hitlera. Mann postanowił nie wracać do ogarniętej nazistowską ideologią ojczyzny. Zdecydował się na pozostanie w Szwajcarii, gdzie jako emigrant bez obaw mógł protestować przeciwko sytuacji w Niemczech.

Ten właśnie okres w życiu pisarza podjął w swej sztuce Jerzy Łukosz. Na czas pobytu Manna na obczyźnie składają się podróże po Szwajcarii, wyjazd do Ameryki i ponowny po­wrót do Szwajcarii. Łukosz uczynił jednak z tych emigracyjnych wędrówek tylko pretekst do uka­zania wewnętrznej biografii pisarza. Największy nacisk położony jest zatem na rozmowy Manna z najbliższymi (Ewa Dałkowska - żona i Zdzi­sław Wardejn - fryzjer), jego przemyślenia, wy­obraźnię, a nawet senne majaki. Dzięki temu za­biegowi widz może śledzić poetycki zapis świa­domości pisarza, targające nim emocje i trapiące Manna poczucie wewnętrzego kryzysu. Przeko­nujemy się, że najgłębszym pragnieniem autora "Śmierci w Wenecji" jest ucieczka od pogrążo­nej w chaosie rzeczywistości.