Artykuły

Festiwal Sacrum Profanum świętuje osiemnastkę i zaprasza na imprezę urodzinową wyłącznie w sieci. W tym - na utwór Piotra Peszata, muzyczny odpowiednik "Czarnego lustra: Bandersnatch", Netflixowego thrillera science fiction. Rezerwujcie wszystkie środowe i niedzielne wieczory listopada.

Festiwal Sacrum Profanum świętuje osiemnastkę i zaprasza na imprezę urodzinową wyłącznie w sieci. W tym - na utwór Piotra Peszata, muzyczny odpowiednik "Czarnego lustra: Bandersnatch", Netflixowego thrillera science fiction. Rezerwujcie wszystkie środowe i niedzielne wieczory listopada.

Muzycznemu festiwalowi Sacrum Profanum w Krakowie stuknęła osiemnastka. Z tej okazji zaprasza na huczne obchody swoich urodzin, które pod każdym względem będą inne niż wszystko dotąd, jak przystało na osiemnastkę. Nie tylko dlatego, że jego program wypełni aż 10 prawykonań nowych utworów powstałych specjalnie na tę okazję.

Symbolicznie wraz z 18. edycją festiwal wkracza bowiem do sieci, niemal całkowicie rezygnując z koncertów na żywo z publicznością - wyjątek to prawykonanie kompozycji "PENderSZATch" Piotra Peszata wzorowanej na thrillerze science fiction "Czarne lustro: Bandersnatch", w którą wpisany jest współudział widzów decydujących o losach bohatera.

W dodatku to, co festiwal wyemituje w internecie, nie sprowadzi się do zwykłego streamowania koncertów w czasie rzeczywistym. Obejrzymy nie tyle ich transmisje, co gotowe produkcje quasi-telewizyjne (materiał wcześniej zrealizowany poddano zaawansowanej postprodukcji).

To nowość na tle innych festiwali muzyki poważnej, nie tylko w Polsce, które stawiały na hybrydę: łączenie koncertu w sali koncertowej ze słuchaczami na widowni ze streamem dla odbiorców online, siedzących przed komputerem, najczęściej na kanale YouTube.

Jak mówi Krzysztof Pietraszewski, autor koncepcji programowej Sacrum Profanum, na decyzję o przeniesieniu festiwalu do sieci, która zapadła pół roku temu, miała wpływ pandemia koronawirusa. - Staraliśmy się to konieczne wejście w internet przerobić na atut. Stąd pomysł, aby festiwal powstawał w procesie produkcji filmowej - mówi Pietraszewski.

Oto siedem wydarzeń, które wstrząsną festiwalową osiemnastką:

Strycharski na ringu

Premiera "Box of Boxing" Dominika Strycharskiego, utworu napisanego dla zespołu Kwartludium. Strycharski zaprosił ten kwartet na ring bokserski do sparingu pomiędzy kompozytorem-kickbokserem i muzykami. Kto wyjdzie zwycięski z tego starcia? Oczywiście muzyka! 

"Muzyka i sport", środa, 4 listopada, godz. 20

Ćwiczenia z demokracji

Kompozycja paragrafowa "PEnderSZATch" zamówiona u krakowskiego kompozytora młodego pokolenia Piotra Peszata będzie swoistym ćwiczeniem z demokracji. Publiczność będzie głosować - jak w filmie "Czarne lustro: Bandersnatch" - nad przebiegiem utworu i jego fabuły, która jest na poły autobiograficzna - pokierujemy karierą Peszata, ale i zadecydujemy o tym, jak zmieniała się w tym czasie Polska.

- Jeśli zasady demokratycznego państwa prawa są kwestionowane - przećwiczmy je w internecie" - zachęca kurator Sacrum Profanum Krzysztof Pietraszewski. Obecne w tytule słowo "Pender" to nawiązanie do Krzysztofa Pendereckiego, zmarłego w marcu tego roku wielkiego kompozytora, do którego awangardowej twórczości z lat 60. XX wieku kompozytorzy odnoszą się do dziś.

"Kompozycja paragrafowa", niedziela, 8 listopada, godz. 20

Wykład o muzyce współczesnej i ekologii

Pietraszewski: "Jak rozmawiać o muzyce współczesnej? Mądrze". A więc robi to kompozytor Matthew Shlomowitz w serii wykładów performatywnych zatytułowanych podstępnie "Weird Audio Guide". Nowe kompozycje dopisali Monika Dalach i Jacek Sotomski, podejmując się edukacji w zakresie ochrony środowiska, konsumpcjonizmu czy życia w złożonej cyfrowej rzeczywistości. 

"Performed Lecture", niedziela, 15 listopada, godz. 20

Intymna przestrzeń muzyków

"Adonis Gamut" duetu Barbara Kinga Majewska (wokal) i Marcin Masecki (fortepian). Pamiętacie ich niezwykłą płytę z polskimi kolędami nagranymi po arabsku i na smutno? Utwór wykorzystuje repertuar znany każdemu muzykowi, a niemal nieznany publiczności. To wszelkiego rodzaju wprawki, palcówki i ćwiczenia służące rozwinięciu skali wokalnej, która stanie się punktem wyjścia do ukazania zmagania się wykonawcy z materią muzyczną. 

"Adonis Gamut", środa, 18 listopada, godz. 20

Penderecki i ASMR?

Royal String Quartet zaprasza do salonu relaksu na spotkanie z internetowo-dźwiękowym fenomenem ASMR (zjawisko przyjemnego mrowienia w okolicach głowy, szyi i innych obszarach ludzkiego ciała wywołany m.in. przez dźwięki). Gwarantuje go nowa kompozycja Mikołaja Laskowskiego, który w serii "Deep Relaxation" eksploruje zjawisko ASMR. W programie są także - z nieco innej beczki - kwartety smyczkowe Krzysztofa Pendereckiego, Alvina Luciera i jest wiwisekcja tegoż kwartetu zaprojektowana przez Wojtka Blecharza.

"ASMR", niedziela, 22 listopada, godz. 20

Kobiety do przodu!

Projekt „Formy żeńskie" jest inicjatywą sześciu kompozytorek i pięciu wykonawczyń. Ich pięć utworów zaprezentowano już we wrześniu na Warszawskiej Jesieni. To „Zoom in/dolly out" Moniki Szpyrki, nawiązujący luźno do „Solaris" Stanisława Lema, „don't look" Żanety Rydzewskiej, „Isorropia. In search of balance" Martyny Koseckiej, inspirowany podróżą do Chin „Message for the Year of the Metal Rat II" Anny Sowy oraz „Sugar, Spice & All Things Nice" Niny Fukuoki, Japonki po studiach muzycznych w Łodzi i Brukseli.

Utwory kompozytorek wykonają artystki: Paulina Woś, Barbara Mglej, (skrzypce), Martyna Zakrzewska (fortepian), Ola Gołaj (perkusja), Alena Budzináková (akordeon, elektronika, wideo).

"Formy żeńskie", środa, 25 listopada, godz. 20

Partytura = Architektura

Soliści Hashtag Ensemble na zamówienie festiwalu zmierzyli się z interpretacją kilku krakowskich budynków. Ich formę, strukturę, fakturę czy różnego rodzaju detale architektoniczne, ale często i symbolika posłużyły za wskazówki do improwizacji na ich temat. Hubert Zemler zagrał na lokomotywie manewrowej w starej lokomotywowni, a Marta Grzywacz zwokalizowała wnętrza Nowego Centrum Administracyjnego. Wojciech Błażejczyk wybrał się Drogą Czterech Bram do Seminarium Zmartwychwstańców, a Krzysztof Kozłowski otulił dźwiękiem syntezatora Cricotekę. 

"#Archi-Solos", niedziela, 29 listopada, godz. 20

18 lat festiwalu Sacrum Profanum w Krakowie

Festiwal Sacrum Profanum powstał w 2003 roku we współpracy Biura Festiwalowego Kraków 2000, Filharmonii Krakowskiej oraz Polskiego Wydawnictwa Muzycznego. Pomysłodawcami nazwy, idei oraz programu byli Anna Oberc oraz Paweł Orski. Początkowo festiwal zestawiał muzykę świecką i sakralną XVIII i XIX w., wykonując ją zarówno w filharmonii, jak i hali walcowni Huty Sendzimira, w której odbywały się wielkie widowiska, m.in. "Carmina Burana", "Romeo i Julia" i "Bernstein".

Od trzeciej edycji festiwal koncentruje się na prezentowaniu muzyki XIX i XX w. wg klucza narodowego.

Od 2008 roku dyrektorem artystycznym festiwalu był Filip Berkowicz. Od tej chwili na festiwalu prezentowana była muzyka współczesna XX i XXI w., ale też ambitna rozrywka na koncertach ważnych dla niej artystów: Kraftwerk, Aphex Twin, Sigur Rós.

W 2016 roku kuratorem festiwalu został Krzysztof Pietraszewski z Krakowskiego Biura Festiwalowego, który zaproponował rozwinięcie festiwalu zarówno formalnie, jak i programowo. Formuła Sacrum Profanum poza cyklem koncertów otworzyła się na inne sztuki: operę, wystawy i instalacje audio art, ale także spotkania, dyskusje i warsztaty uzupełniające główne wątki.