Wrocław. Olgę Tokarczuk czytała Krystyna Czubówna. Europejska Noc Literatury z motywem podróży
Europejska Noc Literatury 2020 w tym roku została przesunięta przez pandemię koronawirusa. Większość spotkań miała jednak miejsce w plenerze. W urokliwych zakątkach Wrocławia można było posłuchać Krystyny Czubówny czytającej "Księgi Jakubowe" Tokarczuk, jak również Magdaleny Popławskiej czy Grzegorza Małeckiego.
Motywowi podróży została poświęcona tegoroczna, dziewiąta już edycja Europejskiej Nocy Literatury. Organizatorzy zadbali o bezpieczeństwo widzów: większość czytań zaplanowali w przestrzeniach plenerowych, przypominali o obowiązku zakładania maseczek, a miejsca siedzące rozmieścili w odległościach pozwalających na zachowanie społecznego dystansu.
Odczyty fragmentów książek wybranych przez Maxa Cegielskiego, kuratora wydarzenia, odbywały się co godzinę. W ubiegłych latach czytania powtarzano co 30 minut, jednak w edycji 2020 wydłużono czas trwania całego projektu, by zapobiegać gromadzeniu się osób wychodzących i przychodzących na poszczególne odsłony literackich spotkań.
Interpretacja „Ksiąg Jakubowych”
Zdecydowana większość czytań, bo aż osiem z dziesięciu, odbywała się w plenerze. W ubiegłym roku wydarzenie było organizowane w okolicach pl. Grunwaldzkiego. Tym razem uczestnicy Europejskiej Nocy Literatury mogli poznawać mniej lub bardziej znane zaułki osiedla Powstańców Śląskich.
Wydarzenie było okazją do odwiedzenia m.in. ogrodu Wrocławskiego Teatru Pantomimy, gdzie fragment „Ksiąg Jakubowych” odczytywała co godzinę Krystyna Czubówna.
Powieść Olgi Tokarczuk stanowi zaproszenie do podróży – po historii, gatunkach literackich, krajach oraz niezliczonych symbolach – które można wysunąć na pierwszy plan tegorocznej listy lektur ENL. Jej wielowymiarowość i mnogość kontekstów, w jakich autorka umieszcza pojęcie podróży, może być doskonałym punktem wyjścia do dyskusji o pozostałych książkach wybranych przez Cegielskiego do odczytania podczas wydarzenia.
W ostatnim czasie wiele instytucji kultury przygotowywało publiczne czytania powieści polskiej noblistki, ale interpretacja Krystyny Czubówny i zestawienie „Ksiąg Jakubowych” z innymi tekstami współczesnej prozy pozwoliły odkryć kolejne konteksty i znaczenia historii opowiedzianej przez Tokarczuk.
Na mapie Europejskiej Nocy Literatury znalazło się także miejsce przyciągające uwagę zabytkową architekturą. Pod Ciśnieniem, czyli pierwszy we Wrocławiu pop-up biurowy, powstało w opuszczonych budynkach szpitala kolejowego. Obecnie kompleks pełni rolę biur i przestrzeni coworkingowych, ale w przyszłości ma zostać przekształcony w mieszkania. W tej lokalizacji aktorka Magdalena Popławska czytała fragment książki „Granica. Na krawędzi Europy” Kapki Kassabovej.
W reportażach z Bałkanów i historii kurdyjskiego małżeństwa podróż nie wynika z potrzeby poznawania świata ani z wolnego wyboru. Jest przymusem, a także próbą ucieczki do wolności oraz bezpieczeństwa.
Europejska Noc Literatury wkrótce również online
Wśród miejsc czytań nie mogło zabraknąć pl. Powstańców Śląskich, który jest centralnym punktem osiedla. Na zlokalizowanym pośrodku ronda skwerku fragment powieści Roberta Macfarlane’a „Szlaki. Opowieści o wędrówkach” czytał Grzegorz Małecki.
Tym razem udział w czytaniu oznaczał dla uczestników spotkania podróż w głąb natury. Malownicze, czasem zabawne opisy krajobrazów i przyrody zabrzmiały na ruchliwym placu dziesięciokrotnie, zgodnie z formułą Europejskiej Nocy Literatury, która zakłada zestawienie ze sobą 10 książek, 10 czytających oraz 10 lokalizacji.
W pozostałych miejscach książki wybrane przez Cegielskiego czytali Eliza Rycembel, Andrzej Zieliński, Anna Dereszowska, Jarosław Boberek, Anna Dziewit-Meller, Andrzej Konopka i Krzysztof Czeczot. Organizatorzy zapowiedzieli także publikację nagrań z przeprowadzonych czytań, by osoby, które w tym roku nie mogły bezpośrednio wziąć udziału w wydarzeniu, mogły obejrzeć rejestracje internetowe.
